لائیک چه مکتبی است و نمونه ان در کجاست؟

پرسش:

لائیک به نظر شما چه مکتبی است ونمونه ان در کجاست؟

پاسخ:

با سلام و ادب

لفظ «لائیک» یا از مصدر جعلی «لائیّت» (مرکّب از «لا» + «ئیت») است، یا از مصدر «لاییدن» می‌باشد. «لائیت» یعنی «هیچ بودن» و لاییدن یعنی بیهوده و هرزه گفتن و یاوه‌سرایی.(1)
افرادی که معتقدند حکومت نباید پای‌بند به احکام و دستورهای دین و در صدد تحقق اهداف دین باشد، «لائیک» هستند. حکومت‌هایی که دخالت دین در سیاست را نفی می‌کنند و پای‌بند به احکام هیچ دینی را نمی‌پذیرند،‌نیز «لائیک» می‌باشند. بنابر این «لائیک» وصف افراد و حکومت‌هاست.
«حکومت لائیک» غالباً در غرب و اروپا مشاهده می‌شود، زیرا غربیان پس از قرون وسطی و دوران سیاه حاکمیت کلیسا، علیه حکومت‌های دینی برخاستند و دین را از سیاست جدا شمردند و دخالت دین در سیاست و حکومت را منع کردند.
غربیان در صدد هستند این گونه حکومت را به کشورهای دیگر هم صادر کنند و ترکیه از کشورهای اسلامی و آسیایی است که تحت تأثیر غرب و به رهبری «آتاتورک» حکومت لائیک و غیر مذهبی را پذیرفت.(2)
البته آنان از لائیک و غیر مذهبی بودن فراتر رفتند و حکومتشان رنگ ضد مذهبی گرفت. در کشور ما هم افرادی هستند که معتقدند دین مربوط به حیات فردی انسان‌هاست و نباید در شئون حکومت دخالت کند و معتقد به جدایی دین از سیاست و حکومت هستند.
در مقابل لائیک‌ها افراد مذهبی هستند که می‌گویند دین برای اداره دنیا و آخرت است و حکومت باید مطابق احکام دین و در خدمت انسان ها برای رسیدن به اهداف الهی باشد. آنها معتقدند که دین همان گونه که برای زندگی فردی انسان ها برنامه دراد ، در زندگی و تعامل اجتماعی انسان ها نیز برنامه داشته و راهکار ارائه داده است. این مسئله در این اسلام به طور وضوح قابل دریافت است.
البته «لائیک» به معنای بی دین، کافر یا زندیق نیست. چه بسا افرادی که در زندگی فردی خود متدین و پای‌بند به دستورهای دین هستند، ولی در سیاست و حکومت معتقد به جدایی از دین می‌باشد. این افراد را لائیک می‌نامیم، زیرا حوزه دین سیاست را از هم جدا می‌دانند.

1ـ فرهنگ دهخدا، ج 12، ص 17205.
2ـ فرهنگ جامع سیاسی، محمود طلوعی، ص 748.