آیه شهربانو مادر امام سجاد (ع) در واقعه عاشورا حضور داشتند ؟

پرسش: 

 در بعضی از منابع آمده است که شهربانو مادر امام سجاد (ع) در واقعه عاشورا حضور نداشته اند و یا کربلا را ترک کرده اند خواهشمند است در این رابطه تو ضیح دهید

پاسخ:

با سلام و عرض ادب و احترام 

مادر امام سجاد (ع) بنابر آنچه معروف و مشهور است ، نامش شهربانو است .مورخان نوشته اند وي هنگامي كه فرزندش علي بن الحسين (ع) را به دنيا آورد، درگذشت. (1)
البته برخي از مورخان اصولا وجود شخصي به نام شهر بانو را كه همسر امام حسين (ع) شده باشد، مورد ترديد جدي قرار داده اند.
در اين مورد مي توانيد به كتاب خدمات متقابل اسلام و ايران شهيد مطهري مراجعه كنيد.
بنابراين شهربانو در صورت صحت اصل داستان، بيش از بيست سال پيش از حادثه كربلا فوت كرده بود و به جز امام سجاد (ع) فرزندي نداشت.
حال اگر سخنرانان و واعظان در مورد زندگي اين بانوي گرامي اطلاعات گوناگوني ارائه مي دهند، به دو دليل است: اول اين كه اصلا جريان اسارت شاهزاده ايراني و به عقد امام حسين در آمدن مورد ترديد است .
دليل ديگر اين كه : اگر مادر امام سجاد (ع) شهربانو باشد (و يا فردي ديگر) وي در هنگام زاييدن فوت كرده بود و در رخدادهاي بعدي نقشي نداشت.
اگراز اسيري شهربانو در كربلا سخن مي گويند، سند تاريخي ندارد و شايد مربوط به ديگر زنان امام حسين (ع) باشد كه به اشتباه از شهر بانو نام مي برند.
هم چنين در مورد او برخي گفته اند: در حادثه كربلا حاضر بود و پس از شهادت امام حسين(ع) سوار بر ذوالجناح شد و يك سره به ايران تاخت و در نزديكي ري به كوهي كه اكنون به كوه بي بي شهربانو مشهور است رسيد. دشمن در پي او بود. او خواست بگويد: يا هو مرا درياب، به جايش گفت: يا كوه مرا درياب؛ كوه شكافته شد و او در دل كوه رفت. اما با توجه به تحقيقات تاريخي اين سخن نادرست بوده و افسانه‌اي بيش نيست
پي نوشت ها :
1 – سيد محسن امين ، اعيان الشيعه، ج2،ص412.
براي توضيح بيشتر در اين باره به كتاب زندگاني علي بن حسين (ع) ، اثر دكتر سيد جعفر شهيدي مراجعه كنيد.