پرسش:
ما كه سرنوشتمان به دست خداست و هرچه او اراده كند بايد انجام دهيم پس ما از خودمان ارادهاى نداريم؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
خدا نعمتهاى فراوانى به ما داده است; مانند دست، پا، گوش، چشايى، بويايى و.... يكى از اين نعمتهايى كه خدا به ما داده نعمت اختيار است. پس، از آن جا كه اين نعمتها را خدا به ما داده و هر لحظه مىتواند از ما بگيرد سرنوشت ما به دست خدا است و از آن جا كه با اختيار كارها را انجام مىدهيم، پس در واقع انجام دهنده كارها خودمان هستيم.
حالا براى روشن شدن مطلب مثالى مىزنم!
پدرى به كودك خردسالش مقدارى پول مىدهد و به او مىگويد اين پولها دست تو باشد، اگر خواستى مىتوانى خرج كنى، ولى من هم هر وقت بخواهم از تو پس خواهم گرفت.
حالا اگر كودك بخشى از پول را هزينه كند مىتواند بگويد: «پول خودم را خرج كردم»، چنانكه مىتواند بگويد: «پول پدرم را خرج كردهام». پس اين پول هم به فرزند نسبت داده مىشود و مىگويند پولهاى بچه و هم به پدر نسبت داده مىشوند و مىگويند پولهاى پدر.
كارهايى هم كه ما انجام مىدهيم همين گونه است. به خاطر اين كه دست و پا و... و اختيار را خدا به ما عنايت فرموده و هروقت اراده كند آنها را مىتواند از ما پس بگيرد مىگوييم كارها بااراده خدا انجام مىشود و حتى مىگوييم: «كار خدا بود» ولى از آن جا كه با اراده خودمان انجام مىشود مىگوييم: «خودم نماز خواندم» و به اين خاطر خداوند به ما ثواب مىدهد و اگر كار بدى باشد خداوند ما را عذاب مىكند. براى آگاهى بيشتر مىتوانيد مجموعه آثار شهيد مطهرى، جلد 1، ص 381 ـ 410 را بخوانيد.