سوال:
براي ما مقداري در مورد وجود خدا و ويژگيهاي او توضيح دهيد
پاسخ:
سلام
سخن در مورد خدا و ويژگي هاي او آن قدر گسترده است كه نمي دانيم از كجا و چه بگوييم . مانند آنكه بخواهيم اقيانوسي را در يك ظرف قرار دهيم كه مطمئنا امكان ندارد. از هر چيزي سخن بگوييم و در وصف هر چيز كه بگوييم ، سخن از خدا است . از برگي كه در درخت است ، ياآشياني كه در لاي درخت قرار دارد و صداي جيك جيك گنجشكاني در آن ، يا مورچه اي كه دانه اي به زمين مي كشد ، يا ماهي زيبايي كه دريا شناور است ، يا غنچه اي گل كه در حال شكفتن است و...
از زيبايي هاي هر كدام كه سخن بگوييم ، جز سخن از زيبايي و حكمت و علم و توانايي خالق آن نيست.
اما با خود مي گوييم :
آب دريا را اگر نتوان چشيد پس به قدر تشنگي بايد چشيد.
از طرف ديگر با خود مي گوييم كه چگونه او را وصف كنيم ، در حالي كه موجود محدود هستيم و او خداي نامحدود . ما موجود ناقصيم و اوكامل مطلق . ما موجود نيازمند يم و او خداي بي نياز مطلق . جز اين كه بگوييم:
ز او هر چه بگفتند از كم و بيش نشاني داده اند از ديده خويش
منزه ذاتش از چند و چه و چون تعالي شانه عما يقولون .
اگر از دريچه عقل خود بخواهيم بگوييم ، به اين معنا مي رسيم كه :
وجود و هستي ، عين خدااست ؛ زيرا او هستي مطلق است و چيزي نيست كه يك زمان نبوده ووجودنداشته است و بعد او را وجودداده باشند.
به تعبير علمي , وجود او ازلي و ابدي است ; يعني از اوّل بوده و تا آخرخواهد بود. نه كسي مي تواند به خدا وجود (هستي ) ببخشد و نه مي شود هستي را از او جدا كرد.
وجود ذاتي خدااست و چيزي كه ذاتي است , علّت بردار و جدا شدني نيست . به بعضي چيزها مي شود چيز ديگري داد يا از آن گرفت , مثلاًآب را مي شود گرم كرد و مي شود گرما را از آب گرفت , چون گرما غير از آب است و آب غير از گرما ، اما چيزي مثل رطوبت ، عين او است . نمي توان آب باشد ، اما رطوبت نباشد . هستي و وجود نيز عين خدا و تفكيك ناپذير از ذات بي همتاي او است . هستي غير از خدانيست , تا كسي هستي را به خدابدهد يا از او بگيرد.
خدا به وجودآمدني نيست و از ازل بوده وبودنش عين ذاتش است
در مورد ویژگی های خداوند نیز می گوییم:
خداوند متعال همه صفات پسندیده و خوب را دارا است واز تمامی صفات ناپسند ، پاک ومنزه است.
صفات پسندیده ای که در خدا وجود دارد ، صفات جمال یا صفات ثبوتیه وصفات ناپسندی که خداوند از آن ها مبرا است صفات جلال یا سلبیه نامیده می شود.
راه آشنایی با صفات خدا مانند راه آشنایی با خودخداست . انسان مي تواند از آثار وجود حداوند در جهان هستي با صفات الهي آشنا گردد ، همان طوری که شما از یک نوشته به نویسنده آن پی می برید ، از چگونگی الفاظ و کلمات ، مقدار آشنایی نویسنده آن را با لغات به دست می آورید، از انشای آن ، قدرت نویسندگی اورا می فهمید واز مطالبش متوجه روحیه وهدف نویسنده می شوید.
ایمان به هر یک از صفات خداوند نقش مثبت و ارزنده ای در گفتار،روش ومنش انسان در زندگی فردی و اجتماعی دارد.
ایمان به این که خداوند عزیز و نفوذ ناپذیر است ان العزه لله جمیعا (1) وهمه قدرت ها و توانایی ها از اوست، ان القوه لله جمیعا (2) وپدید آورنده وبرگشت دهنده همه اوست انا لله وانا الیه راجعون (3)
و او با انسان است ، هر كجا كه باشد و به همه چيز حتي اسرار درون انسان آگاه است ، به انسان اعتماد،وقار وامید می دهد و اورا از خودبرتربینی، خودکم بینی وترس ووحشت از آینده نجا ت می دهد.
پاورقی:
1) سوره نسا، آیه 139
2) سوره بقره آیه 165
3) همان آیه 156