... است اما فرقى كه راغباصفهانى در كتاب لغت ، بين معناى كسب و اكتساب متذكر مى شود بسيار قابل توجه و دليل بر مدعاست؛ وى مى گويد: كلمه اكتساب در به دست آوردن فايده اى استعمال مى شود كه انسان مى خواهد خودش ...
... مجازات فرد شدت عمل به كار رود شخص مجازات شونده ضرب المثل مى شود. وراغباصفهانى دركتاب مفردات مى نويسد: والمثلة نقمة تنزل بالانسان فيجعل مثالا يرتدع به غيره؛(5. مثله مجازاتى است كه بر انسان تحميل مى شود ...
... از كتابهاى لغت اهل سنت برايتان نقل مىكنيم: - راغباصفهانى مىنويسد: «وِلايت؛ يعنى، يارى كردن. و وَلايت؛ يعنى، زمامدارى و سرپرستى امور و گفته شده است كه ولايت و ولايت مانند دِلالت و دَلالت است و حقيقت ...
... مانند حجة الاسلام غزالى و كعبى و حليمى و راغباصفهانى و بسيارى از اصحاب اماميه مانند شيخ مفيد و شيخ طوسى و سيد مرتضى و علاّمه حلّى و خواجه نصير الدين طوسى قائل به هر دو قسم از معاد شده اند و محقق سبزوارى ...
... به آن چه مىكنند آگاه است».
"غضّ" در لغت عرب چنان كه مرحوم طبرسى در مجمع البيان(7) و راغباصفهانى در مفرّدات گفتهاند، به معناى كاستن است و "غض بصر" يعنى كاهش دادن نگاه، نه بستن چشم. البته اين كه از ...
... و حليمى و راغباصفهانى و بسيارى از اصحاب اماميه مانند شيخ مفيد و شيخ طوسى و سيد مرتضى و علاّمه حلّى و خواجه نصير الدين طوسى قائل به هر دو قسم از معاد شده اند و محقق سبزوارى هم همين قول را متين و استوار ...
... راغباصفهانى گويد: خلافت نيابت از غير است . در قرآن كريم ، در برخى از آيات ، الفاظ خلائف و خلفاء كه جمع خليفه مى باشند، به همين معناى لغوى استعمال شده است . چنانكه در آيه 69 از سوره اعراف فرموده است ...
... برخى از مشتقاتش فقط از كتابهاى لغت اهل سنت برايتان نقل مىكنيم:
- راغباصفهانى مىنويسد: «وِلايت؛ يعنى، يارى كردن. و وَلايت؛ يعنى، زمامدارى و سرپرستى امور و گفته شده است كه ولايت و ولايت مانند دِلالت ...
... است. اما اين كلمه به شمشير درخشنده نيز اطلاق شده است؛ با اين تفاوت كه در اين حالت، عربى و از ريشه «بَرَقَ» مى باشد: برخى از لغويان، همچون ازهرى و راغباصفهانى، إبريق به معناى ظرف را در كنار إبريق به معناى ...
... داشتن اهل علم به خاطر علم (راغباصفهانى، 1412ق، ص 214). از نظر اينان، محبت نه حالت انفعالى، بلكه از افعال نفسانى است. قواى باصره، سامعه، حافظه، متخيله، ساير قوا و حواس ظاهرى و باطنى ما هريك فعل خود را ...
... معرفى شده است و مقصود از «الكتاب» در اين آيه كريمه چيست؟ «كتاب»، در لغت، مصدر و به معناى نوشتن است؛ اما به مرور در معناى اسم مفعول آن، يعنى «نوشته»، به كار گرفته شده است (راغباصفهانى، 1412ق، ص 699). ...
... است. «اصل الفَطرِالشقّ طولاً» (راغباصفهانى، 1412ق، ص 640)؛ اصل فطر، جداشدن از طول است. اما معناى ايجاد و ابداع نيز مى دهد؛ چنان كه راغب با توجه به اين نكته مى نويسد: «فطراللّه الخلق، هو ايجاد الشى ء ...
... به خير مى دانند كه ضد آن «شقاوت» است. شخص سعيد و يا جامعه سعادتمند، يعنى: فرد و جامعه اى كه در خير و بركتند (راغباصفهانى، بى تا، واژه سعد). در مفهوم اصطلاحى آن، گفته اند: سعادت، نيل به مطلوب و مقصود ...
... براى آن همه عناوين متنافى غيرممكن جلوه مى كند. دين و مؤلفه هاى آن در اسلام ابتدا اين واژه را در فرهنگ زبان عربى و فرهنگ لغات قرآن مورد بررسى قرار مى دهيم. از نظر راغباصفهانى، دين به هر سه معناى ...
... يا با آنها رابطه علّى و معلولى داشته باشد، كليدواژه هاى مذكور نيز در منابع اسلامى مورد بررسى قرار گرفته است. تعريف حسادت6 1. تعريف لغوى راغباصفهانى مى نويسد: «حسد آرزوى از دست رفتن نعمت كسى است كه مستحق ...
... حل مى شود ـ درونى كردن مفهوم ذكر «لا حول و لا قوة الا باللّه» ـ در برطرف نمودن حزن و اندوه مؤثر مى باشد.103 امام سجاد عليه السلام در اين زمينه فرموده اند: «پروردگارا! مرا به آنچه نزد توست راغب و مايل ...
پرسش: در آيه 40 سوره احزاب مى خوانيم: (ما كانَ مُحَمَّدٌ اَبا اَحَد مِن رِجالِكُم؛ محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) پدر هيچ يك از مردان شما نبوده و نيست) در حديثى از پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)هم آمده ...
... برداشتن است و در آيه ياد شده ، مباهله رها كردن و واگذار نمودن بنده به حال خود است. (ر.ك: مفردات الفاظ قرآن، راغباصفهانى، ص 61، دارالكاتب العربى، بيروت) [2]. برگرفته از تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازى ...
پرسش: در آيه 33 سوره احزاب (آيه تطهير) منظور از رجس چيست؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب و احترام رجس يعنى پليدى و ناپاكى و اين كلمه، پليدى از نظر طبع آدمى يا از نظر عقل يا از نظر شرع يا پليدى از نظر هر سه ...
... 41 سوره انفال ـ كه ذكر آن گذشت ـ تنها در غنيمت هاى جنگى به كار نمى رود؛ بلكه هر درآمدى را شامل مى گردد. راغباصفهانى ـ لغت شناس معروف ـ مى نويسد: «غنيمت از ريشه غَنَم به معناى گوسفند گرفته شده (برآمده ...
... ـ مانند توده مردم، در خيابان و كوچه راه مى رفت و با بردگان مى نشست و غذا مى خورد. [1]. ر.ك: مفردات الفاظ قرآن، راغباصفهانى، ص 19، دارالكتب العربى ؛ مجموعه آثار شهيد مطهرى، ج 3، ص 229، انتشارات صدرا. ...
پرسش: چرا قرآن روابط بين زن و مرد را محدود و محصور كرده است؟ با توجه به اين گفته كه «الانسان حريص على ما منع» آيا اين ممنوعيت باعث رويكرد زن و مرد به هم نيست؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب خداوند متعال در ...
پرسش: چرا از اهل كتاب (يهوديان، مسيحيان و مجوسيان) بايد جزيه گرفت؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب اهل كتاب مى توانند طبق ضوابط و شرايطى در محدوده جغرافيايى حكومت اسلامى زندگى كنند. يكى از اين شرايط پرداخت جزيه[1] ...
پرسش: چرا خداوند در آيه 96 سوره آل عمران كعبه را منشأ بركت و هدايت براى جهانيان مى نامد؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب : كعبه اولين خانه اى است كه در مكّه معبد همگانى نهاده شده و منشأ بركات فراوان و وسيله هدايت ...
... سهم سادات نيز به اجازه مرجع تقليد نياز است.
[1]. انفال/41. [2]. مفردات، راغباصفهانى، ماده غنم. [3]. كتاب العين، خليل بن احمد، ج 4، ص 426، ماده غنم و لسان العرب، ابن منظور، ج 12، ص 445، ماده غنم. [4]. ...
پرسش:
لطفا معناى شرك را از منظر قرآن تبيين فرمائيد. پاسخ :
راغب گفته است: «شرك از نظر لغت به معناى شريك قرار دادن است».[1] ابن فارس مى گويد: «شرك يعنى چيزى مشترك بين دو نفر باشد و هيچ كدام استقلال ...
... و الحرام، قم، انتشارات اسلامى، 1413ق. ـ خوانسارى، سيداحمد، جامعالمدارك فى شرح مختصرالنافع، قم، اسماعيليان، 1405ق. ـ راغباصفهانى، حسين، المفردات فى غريبالقرآن، بيروت، دارالعلم، 1412ق. ـ زراعت، عباس، ...
... للمطبوعات، 1997م. ـ راغباصفهانى، المفردات فى غريبالقرآن، ط. الثانيه، قم، نشر الكتاب، 1404ق. ـ زبيدى، محمدمرتضى، تاجالعروس من جواهرالقاموس، تحقيق عبدالستار احمد فراح، بيروت، دارالهدايه، 1385ق. ـ ساكت، ...
... ص 5 ـ 75 . 2- شيعه در اسلام، استاد علامه سيد محمد حسين طباطبائى، ص 1 ـ 56 . 3- شبهاى پيشاور، سلطان الواعظين شيرازى، ص 153 ـ 170.
منابع:
[1]ـ محمد راغباصفهانى، المفردات فى غريب القرآن (دفتر نشر الكتاب، ...
... و صديقان و شهداء و صالحان و آنها رفيقهاى خوبى هستند). «راغباصفهانى» در كتاب مفردات خود چند معنا براى «صديق» نقل كرده است كه همه گواه اين حقيقت است: الف) كسى كه زياد راست مىگويد. ب) كسى كه هرگز دروغ ...
... شکوه نمودن نزد خدا یا برادران مؤمن مباح بوده، ناشکری محسوب نمیگردد، ولی شکوه از خداوند متعال و یا نزد کافر و غیر مؤمن، مذموم بوده و موجب محرومیت از رزق و روزی میگردد. [1]. راغباصفهانى، حسین بن محمد، ...
... ج2، ص73 و راغباصفهانى، حسين بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالعلم الدارالشامية، 1412ق، ص428. [3]. مصطفوی، حسن؛ التحقيق في كلمات القرآن الكريم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1375ش، ...
... فوق و نيز مستندات و منابع آن را در كتابى تحت عنوان «غاليان در عصر ائمه ـ عليهم السلام ـ» كه به همت بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى زير چاپ است، بيان نموده ايم.
2 - معجم مفردات الفاظ القرآن، راغب ...
... خارجشود، جز ذلتى خفت بار بهره اى نخواهد داشت . تقواى الهى تقواى الهى پوششى است كه آدمى را مصون و محكم و استوار مى سازد و او رااز آسيب و سستى و ناراستى حفظ مى كند. راغباصفهانىمى نويسد: تقواازوقايهاست ...
... خارجشود، جز ذلتى خفت بار بهره اى نخواهد داشت . تقواى الهى تقواى الهى پوششى است كه آدمى را مصون و محكم و استوار مى سازد و او رااز آسيب و سستى و ناراستى حفظ مى كند. راغباصفهانىمى نويسد: تقواازوقايهاست ...
... نیست. چون این معنا، تنها یکی از مصادیق زوجیت است و زوجیت مصادیق دیگری نیز دارد. در مفردات راغب، زوج را این گونه معنا می کند: یعنی: به هر یک از دو قرین از مذكّر و مؤنّث در حیواناتی که جفت دارند، زوج گفته ...
... نظر لغت شفاء؛ يعنى رسيدن و آمدن بهبودى است. و به نوعى معناى آن حاصل مصدرى است. و مىتوان گفت شفاء امرى است كه با آمدنش درد پايان مىيابد.
چنانچه راغباصفهانى در مفردات خود به همين قضيه اشاره كرده است.
ترجمه ...