پرسش:
آيا تضادي بين آيات متشابهات در قرآن با هدايت مردم وجود ندارد؟ قرآن كه براي تمامي افراد است، شامل آياتي است كه ممكن است انسان را گمراه كند! اصلاً فلسفه اين آيات چيست؟
پاسخ:
با سلام و سپاس ...
... اجتماعي متساوي هستند; اما حقوق اجتماعي متشابه ندارند. قرآن كريم، زن و مرد را از نظر انساني، اراده و اختيار، هدف خلقت، برنامههاي تكاملي مادي و معنوي، استقلال و آزادي، اقتصادي، تسلط بر اموال و... ...
... گوناگون ابراز شده :
أ) حروف مقطعه از متشابهاتی است كه علم آن مخصوص خدا است و درك آن توسط افراد ممکن نیست.
ب) حروف مقطعه هر سوره نام همان سوره است، چنان كه سوره های "یس" و "طه" و "ص" و "ق" هر كدام به ...
... و خاص و مطلق و مقيد و محکم و متشابه است و درک اينها براي هر انساني به سادگي ممکن نيست. شاهد اينکه فهم قرآن اسلوب خاص خودش را دارد ، اختلافاتي است که بين مفسران به وجود آمده، علت اصلي اختلافات اين است ...
... تنزیه القرآن عن المطاعن ومتشابه القرآن قاضی عبدالجبار و تفسیر کشاف این نکته به خوبی پیداست.
50. گردآوری نمونه هایی از آن را بنگرید: محمدحسین ذهبی، التفسیر والمفسرون، ج1، ص400 ـ 370؛ به عنوان نمونه آنها ...
... معصومعليهم السلام مورد مذمّت قرار گرفته است. علاوه بر آن، برخى از مدافعان احسايى، ضمن اعتراف به وجود متشابهات، در كلام احسايى، و توصيه به ديگران نسبت به اخذ محكمات كلمات وى، اظهار داشته است: ما نمىگوييم ...
... روح المعانى فى تفسير القرآن العظيم و السبع المثانى، تحقيق على عبدالبارى عطيه، بيروت، دارالكتب العلميه. ابن شهرآشوب مازندرانى، محمدبن على (1328)، متشابه القرآن و مختلفه، بى جا، بيدار. ابن طاووس، رضى الدين ...
... رزقوا منها من ثمرة رزقاً قالوا هذا الذي رزقنا من قبل و اتوا به متشابها و لهم فيها ازواج مطهرة و هم فيها خالدون»؛[18] «به كساني كه ايمان آورده و كارهاي شايسته انجام دادهاند، بشارت ده كه باغهايي از بهشت ...
... تشیع بودند، و گروهی نیز اصلاً ناشناخته اند و كسی دربارۀ آنها داوری نكرده است، و اگر روایتی در این مورد وارده شده است خبر واحدی و متشابه است گرد آورنده طبق عادت خود در اغلب موارد، باز هم مدرك و شاهدی بر ...
... میزان نيست: روایتی که بهطور مطلق زنان را ناسپاس معرفی میکند، با آیات مورد اشاره سازگاری ندارد؛ اما دو روایت دیگر - که نویسنده، اصلاحناپذيری زنان را از آنها برداشت کرده است - در واقع روایاتی متشابه ...
... از اصول روششناختی مختص به عرصهی دین عبارت است از تفسیر آیات متشابه بر اساس آیات محکم، اتخاذ نکردن عمومات، اطلاقات و منسوخات آیات و روایات بدون توجه به مخصصها، قیود و ناسخهای آنها، اعتماد نکردن به ...
... تاءويل آن (به دلخواه خود) از متشابه آن پيروى مى كنند. عده اى به منظور فتنه انگيزى بين مسلمانان ، حقايق دينى را به گونه اى برخلاف واقع وانمود مى كنند. مانند اينكه نماز نمى خوانند، ولى وقتى از آنان پرسيده ...
... و يا متشابه بودن، مضطرب و يا غيرمضطرب بودن، نص و يا ظاهربودن حديث) نيز مى گردد. همانگونه كه در تعريف شيخ بهايى و بسيارى از صاحب نظران اين علم، به آن تصريح شده است. ج ـ رجال الحديث گرچه بسيارى از صاحبان ...
... را با خط خود نوشتم و نیز تفسیر و تاویل، ناسخ ومنسوخ و محكم و متشابه هر آیه را به من آموخت و مرا دعا فرمود تا خداوند فهم و حفظ به من مرحمت فرماید از آن روز تا كنون هیچ آیهای را فراموش نكرده و هیچ دانش ...
... فتوى نبوده و نه دین از تمامى آنان اخذ مى شد، بلکه اختصاص به حاملان قرآن و آشنایان به ناسخ و منسوخ، و محکم و متشابه قرآن، و ادله اى که از پیامبر ـ صلى الله علیه و سلّم ـ دریافت کرده، و یا از کسانیکه از ...
... نظر است نه قسمتى از امور. ضمنا اگر هم بگوييم معناى اين آيات متشابهات است پس بايد تفسير آنرا از امامان بخوانيم كه قرآن ناطقند و الا من هم ميتوانم خودم را با تفسيرى كه خودم از قرآن مينويسم ثابت كنم. اول ...
... نظر است نه قسمتى از امور. ضمنا اگر هم بگوييم معناى اين آيات متشابهات است پس بايد تفسير آنرا از امامان بخوانيم كه قرآن ناطقند و الا من هم ميتوانم خودم را با تفسيرى كه خودم از قرآن مينويسم ثابت كنم. اول ...
... کرده و با آیات گوناگون قرآن بفهماند که نعمتهای بهشتی غیر قابل توصیف، و غیر قابل مقایسه با امور متشابه دنیائی اند. امیرالمومنین علی علیه السّلام می فرمایند:
کُلُّ شَیْءٍ مِنَ الدُّنْیَا سَمَاعُهُ أَعْظَمُ ...
... دیگری، لذت می برد. نه تنها علاقة خانوادگی زن و مرد به یکدیگر با علاقه به اشیا فرق می کند، علاقة خود آنها به یکدیگر نیز متشابه نیست؛ یعنی نوع علاقة مرد به زن، با نوع علاقة زن به مرد، متفاوت است. با اینکه ...
... چون برای همه بشریت از زمان نزول تا قیام قیمت نازل شده است برای همه حرف دارد محکم دارد متشابه دارد مجمل دارد مبین دارد ظاهر دارد باطن دارد تاویل دارد تفسیر داردحد دارد مطلع دارد ناسخ دارد منسوخ داردعبارت ...
... محکم دارد متشابه دارد مجمل دارد مبین دارد ظاهر دارد باطن دارد تاویل دارد تفسیر داردحد دارد مطلع دارد ناسخ دارد منسوخ داردعبارات و اشاره و لطایف وحقایق داردو...
همه ظاهر قرآن حجت است ولی ظاهری که با دیدن ...