تفسير قصص قرآن در رويكرد علّامه طباطبائى
چكيده خداوند متعال در قرآن كريم براى القاى پيامها و مقاصد الهى، آيات خود را بر اساس روشها و قالبهاى گوناگونى نازل كرده است. براى مثال، اخلاق انبيا را به عنوان ...
نقدي بر مقاله «دفاع از مقاله نگاهي به سوره ي زنان» (1) «نقش تفسير درباره قرآن» نویسنده: علیرضا محمدی فرد چکیده نوشتار پیش رو ناظر به مقالهای است تحت عنوان «دفاع از مقاله نگاهی به سورهی زنان». مقاله ...
علم تفسير در اسلام
در زمان رسول اكرم طبعا مسلمانان مشكلات خود را درباره معانى و مفاهيم آيات قرآن از آن حضرت مىپرسيدند.برخى از صحابه بيش از ديگران در فهم معانى قرآن بصيرت داشتند،لهذا از همان اول به ...
... مى آورند - خواه اختيارى باشد؛ مانند كسب درآمد يا غيراختيارى؛ مانند ارث و غيره - به خودشان اختصاص دارد و حق استفاده و بهره بردارى را به طور مستقل خواهند داشت. مرحوم علامه طباطبايى در تفسير اين آيه مى ...
... تفسير كرده اند، ولي هر دو بر خلاف ظاهر تعبير جنة المأوي است. و نيز در آيه 22 ذاريات آمده است «و في السماء رزقكم وماتوعدون» [روزي شما در آسمان است و ( همچنين) آنچه به شما وعده داده مي شود]، بسياري از مفسران ...
... پيامبر نمي شود:
1. روايات نبوي: قرآن پيام الهي است و بر قلب پيامبر نازل شده، مأموريت تبيين و تفسير آن برعهدهٔ حضرت نهاده شده است. قرآن مي گويد: «قرآن را بر تو فرستاديم، تا براي مردم تبيين و تفسير نمايي».(2) ...
... قيامت شما قيام كرده است، قرآن مجيد را با اينكه آن همه كتب تفاسير انفسى و غير انفسى در تفسير آن نوشتهاند، مىبينيد كه بكر است هنوز قرآن دست نخورده است و خود محيى الدين عربى نود و پنج مجلد كتاب در تفسير ...
... مخالفت و مدافعه است. سخن خداى متعال كه در بيان يكى از ويژگىهاى مؤمنان فرموده، از همين باب است. خداوند متعال مىفرمايد: «آنان كسانىاند كه «سيئه»را با «حسنه»دفع مىكنند. (قصص/54) ابنعباس در تفسير اين ...
... به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي بين خدا و انسان ميباشد. در اين گفت و گو خداوند از انسانها اقرار ميگيرد كه پروردگار آنان است. اقرار گرفتن براي اتمام ...
... حوزه عمومي و حوزه تخصصي . در حوزه عمومي مي توانيد منابع زير را مطالعه كنيد و در صورت نياز در محضر اساتيد فن بياموزيد: 1) مجموعه آثار استاد شهيد مرتضي مطهري ; 2) يك دوره تفسير الميزان كه بيست جلد و ترجمه ...
... ابن مالك، حافظ ابوبكر محمد لخمي و ... بود. فقه، تفسير، حديث، علوم قرائت و ادبيات عرب را نزد اساتيد خود فرا گرفت. به گفتة خودش او در سال 580 به طريقت عرفان داخل شد و گزارش مبسوطي از احوال و مقامات ...
... و تهمتهاى ناروا علامه سيد جواد شرى (چاپ و ترجمه آستان قدس رضوى) -آن گاه هدايت شدم تيجانى سماوى ترجمه سيد جواد مهرى 3 - آشنايي با قرآن که اولين منبع و در حقيقت مهمترين منبع شناخت اسلام است: - تفسير نمونه ...
دوستي از منظر ديني
با نگاهي به شرايط دوستي دختر و پسر علي احمد پناهي مقدّمه يكي از نيازهاي اساسي روان انسان نياز به دل بستگي و تعلّق به گروه و ارتباط با همنوعان و همسالان است.1افراد انساني در هر مرحله ...
... تربيت و شيوه آن، نقش تعيين كننده اى دارد و اگر استعدادهاى فطرى نباشد و يا شناخته نشود، تربيت معناى مشخصى نخواهد داشت و قابل هر نوع تفسير و توجيهى خواهد بود (رهبر و رحيميان، 1378، ص 37ـ38). سؤال اصلى كه ...
... (1378الف)، تفسير سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى. ـــــ (1378ب)، سرالصلوة معراج السالكين و صلوه العارفين، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى. ـــــ (بى تا)، كشف الاسرار، بى جا، ...
... جامع الاخبار، بيروت، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات. طبرسى، فضل بن حسن (1360)، تفسير مجمع البيان، ترجمه گروهى از مترجمان، تهران، فراهانى. طريحى، فخرالدين (1365)، مجمع البحرين، تحقيق سيداحمد حسينى، تهران، كتابفروشى ...
... با حفظ عناوين مقدس دين، مفاهيم آنها را تحريف نمايند. يكى از راهكارهاى مهم ماسون ها براى استحاله انسان ها از هويت دينى، تأويل بردن و بد معنا كردن مفاهيم مقدس دين است. براى نمونه، برخى از تفسيرهاى نارواى ...
... است مى نگرد. او معرفت دينى را تفسير تجربه دينى، و مانند ديگر تجربه هاى انسان، معرفت بخش مى داند. اقبال اولين كسى است كه از تجربه دينى و همسان بودن وحى با آن سخن به ميان آورده و از تحويل و ارجاع وحى اسلامى ...
... به ناچار به روش تفسيرى نيز روى آورده است. توصيف مرگ اگر بخواهيم مرگ را با ضدّش معرفى كنيم بايد بگوييم: مرگ پايان زندگى دنيوى است؛ چنان كه حضرت على عليه السلام مى فرمايند: «وَ بِالْمَوْتِ تُخْتَمُ الدُّنْيا» ...
... خويشتن: افزون بر عوامل محيطى، برخى عوامل درونى كه به خود فرد و تفسير و تحليل او از خود و توانمندىهاى خويشتن مربوط مىشود نيز در شكلگيرى اعتماد به نفس مؤثر است. بندورا، يكى از روانشناسان معاصر، مىگويد: ...
... عمدتا در حيطه فرهنگ و بافت اجتماعى ـ دينى خاص، تفسير مىشود و قابل تعميم نيست. برخى روانشناسان معتقدند كه در دوره ويكتوريايى، جوامع غربى عموما احساسهاى جنسى را انكار مىكردند و ميل جنسى در مصاحبت با ...
... صغير» اشاره كرد؛ «ديدن حسى از نازل ترين انواع ادراك است كه توهم مادى بودن آن مى شود و ماده گرايان آن را به فعل و انفعالات فيزيكوشيميايى و فيزيولوژيكى تفسير مى كنند. اما با دقت در همين نوع از ادراك، روشن ...
... فخر رازى در تفسير الكبير، مراغى در تفسيرش و قرطبى نيز در الجامع لاحكام القرآن در تفسير غِلّ، حسد را ذكر كرده اند. طبرسى ذيل آيه «وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم» (حجر: 47) مى نويسد: «اى و اخرجنا ما فى قلوبهم ...
... مسئله ديگرى در زندگى وجود ندارد و او در قبال ديگران هيچ مسئوليتى ندارد. زن نبايد اين حالت را به بى توجهى تفسير كند و فكر كند كه او از روى عمد به همسرش بى محلى مى كند. اگر درست فكر كند رنجشى براى او پيش ...
... انديشه در همه علوم انسانى از جمله در دانش حقوق پيامدهايى دارد. اعتماد افراطى بر حس و تجربه، عينيت حقيقت با مصلحت و تفسير آن به منفعت، انكار حقايق عينى، نسبىگرايى و اومانيسم افراطى از مهمترين پيامدهاى ...
... است.[3] [1]. تاريخ طبرى، دارالتراث، ج 3، ص 52 و 53. [2]. محمد طبرى، ج 3، دارالتراث، ص 54. [3]. ر.ك: تفسير الميزان، علاّمه طباطبايى، ج 2، ص 342، نشر اسلامى ؛ تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازى و ديگران، ...
... معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر: ۱. استاد شهيد مرتضي مطهري، مسأله حجاب، انتشارات صدرا. ۲. ناصر مكارم شيرازي، تفسير نمونه، دارالكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۷۴، از ص ۴۰۵ تا ۴۰۷، از ص ۴۳۴ تا ۴۴۸. ۳. محمد تقي مصباح ...
... كنيم كه واژه «أَنَّى» در آيه به معناى زمانى باشد. در اينباره در تفسير الميزان مىخوانيم: «كلمه "انى" از اسماى شرط است، كه مانند كلمه "متى" در خصوص زمان استعمال مىشود. البته گاهى در مكان هم به كار مىرود. ...
... طرفى، با توجه به عصمت ائمّه اطهار عليهمالسلام، تفسير قرآن كريم و تبيين احكام الهى از سوى آنان بدون اشتباه و دخل و تصرف عمدى يا سهوى انجام شده است. مجموع اين مسائل مستلزم آن است كه نظام فكرى اهلبيت عليهمالسلامدر ...
... عليهمالسلاممىباشند كه ضمن شرح و تفسير الفاظ آن، بايد احكام و دستورات الهى آن را نيز براى مردم بازگو نمايند. در زمان غيبت نيز وظيفه فقيه جامعالشرايط است كه اين رسالت سنگين را به انجام برساند.2 اين وظيفه، ...
... براى نيل به كمال شايسته انسانى» است، اساسىترين حقوق انسان، آن است كه «بشر» را در حوزه ارزشها تفسير كنيم. البته حقوق بشر به لحاظ سرشتى كه دارد بايد جهانى و جهانشمول باشد؛ ولى چون لازمه جهانى بودن آن ...
... خود از حق تعالي و بر طبق ظرفيت خود تفسيري ارائه نموده است. تعبير غالب متكلمين از توحيد بعنوان«نفي شريك از ذات واجب تعالي»ميباشد و سپس در مراحل ديگر به انضمام توحيد افعالي در نزد اشاعره(همراه با نظرياتي ...
... آن ها هستند و از آن ها بيگانه نيستند; نه اينكه جزئي از آن ها باشند و يا از آن ها خلق شده باشند. علّامه طباطبائي نيز در تفسير اين آيه مي فرمايد: ظاهر آيه (وَ خَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا) اين است كه همسري ...
... كه او را ملاقات خواهيد كرد و مؤمنان را مژده بده. البته در صورتى مىتوانيم از اين آيه براى حق تمكين شوهر استفاده كنيم كه واژه «أَنَّى» در آيه به معناى زمانى باشد. در اينباره در تفسير الميزان مىخوانيم: ...
... عنوان «نقش تفسير درباره قرآن» به بخشي از ادعاها و اشکالات نويسنده مقاله «دفاع از مقاله نگاهی به سورهی زنان» پرداختيم. از ديگر محورهاي مورد بحث در آن مقاله ميتوان به دو مورد ذيل اشاره نمود: الف) وجود ...
... هزار مايل يعنى تقريبا 250 فرسخ با آن فاصله دارد، زيرا هر چهار مايل يك فرسخ است . ثانيا به حسب علم روز، جاى مغناطيسى به مرور زمان تغيير مى كند و جهت ثانيه در تفسير (الميزان ) ذكر شده است .(230) و امروزه ...
... و تسعين اسما- مائة إلا واحدا من أحصاها دخل الجنة. صدوق، ابی جعفر محمد بن علی بن حسین؛ توحید، بیروت، دارالمعرفة، ص194. [15]. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران؛ تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الإسلامية، 1374ش، ...
... مىدانيم
1. واژگان نفس و انسان
واژه نفس، نفس در لغت به چه معنا است و در قرآن در چه جاهايى به كار رفته است؟
نفس در لغت
«طبرسى» در تفسير مجمع البيان در ذيل آيه (وما يخدعون الا إنفسهم) درباره معناى ...
... از اين كار دست نكشند آنان اهل جهنم اند و در آن جاويد معذب خواهند بود[23].» در تفسير نمونه چنين آمده است: در اين جمله شخص ربا خوار، تشبيه به آدم مَصروع يا ديوانه ي بيمار گونه اي شده كه به هنگام راه رفتن ...
... و وضعى، به اين جهتخالى از اشكال نيست.
افزون بر ظاهر آيه شريفه و آيات ديگر، (17) روايتهاى بسيارى در اين زمينه رسيده، از جمله: در تفسير آيه شريفه از اهلبيت(ع) آمده است:
«اما الميسر فالنرد والشطرنج ...
... جز موجودى كه براى لذت و شهوت آفريده شده نباشد. اسلام با اين افراد كارى ندارد و ازدواج بيش از يك زن را به آنها اجازه نمىدهد.(2) پىنوشتها: 1 - تفسير نمونه، ج3، ص 256 - 260؛ مجموعه آثار، مطهرى، ج19، ...
... نقض نمايد؟ براي همين قرآن كريم در بيان خواص نماز و صفات نمازگزاران ميفرمايد: «والذينَ هُمْ لِأماناتهم و عَهْدِهِم راعون» ، «و آنانكه امانت و عهده و پيمانشان را رعايت كنند(105)» در تفسير اين آيه آمده ...
... جز موجودى كه براى لذت و شهوت آفريده شده نباشد. اسلام با اين افراد كارى ندارد و ازدواج بيش از يك زن را به آنها اجازه نمىدهد.(2) پىنوشتها: 1 - تفسير نمونه، ج3، ص 256 - 260؛ مجموعه آثار، مطهرى، ج19، ...
... دی به کد 64 26 تفسير سوره حمد و بقره استاد محسن قرائتی 1 سی دی به کد 65 27 خلاصه صرف ساده استاد شمالی 1 سی دی به کد66 28 صرف مقدماتی استاد شمالی 1 سی دی به کد 67 ...
منظور از اين جمله "هر چيزي را جفت آفريديم" كه در قرآن آمده چيست؟
آيا منظور جنسِ نر و ماده هستش!؟مثلِ انسان! يا به طورِ كلي هر چيزي كه به نحوي مكملِ هم باشن، خواه جاندار باشن خواه بي جان!؟مثلِ يك جفت كفش ...
... يا ديگران هزينه شود، انفاق به حساب ميآيد(2).
ايثار به معني ديگري را بر خود ترجيح دادن است . ايثار به مال ،يعني عطا کردن مال به ديگري و او را بر خود ترجيج دادن .(3)
منابع:
1. تفسير نمونه ،ج1 ،ص105 تا ...
... از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسايل پيشگيرى از انعقاد نطفه به وسيله قرص و مانند آن هيچگاه اطمينان بخش نيست و نمى تواند دليل قاطعى بر نياوردن فرزند بوده باشد.
ر. ك: تفسير نمونه، ج 1، ص 291 تفسير ...
... به افراد مورد اعتماد و پرهيزكار و آشنا به معارف و صاحب نظر در اين امور مراجعه شود.
پي نوشتها:
1. مفاتيح الجنان، شيخ عباسي قمي; ص 520 و 521، مطبوعات ديني، قم.
2. همان.
3.تفسير نمونه، ج25، ص: 107.
4. ...
... بر نمي خواست ـ اگر چه مجلسي كوتاه ـ مگر اينكه بيست و پنج بار استغفار مي نمود » (تفسير المحيط الأعظم و البحر الخضم، ج4، ص: 60)
یعنی حضرت خاتم الانبیاء (ص) دائماً نور وجه حضرت احدیّت را بی واسطه مشاهده ...
... ندارد ، در بسياري از كتابهاي شيعه نقل شده و روايتي است كاملاً معتبر . و روايات بسيار ديگري با همين مضمون كه نقل همگي آنها فرصت بيشتري ميطلبد .
اما از آن طرف روايت ديگري را مرحوم عياشي در تفسير خود ...
... كرده و به گروه اوّل كمك مىكنند كه وارد بهشت شوند، ( تفسير نمونه، ج 6، صص 188 - 187).
از اين بخش آيه شريفه كه بزرگان اعراف خطاب به ضعفا مى گويند:
اُدْخُلُوا اَلْجَنَّةَ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لا ...
... كاملند.
اگر انسان بايد براى آينده خود فكر كند، بايد كسى هم باشد كه آينده را براى او تشريح كند.
در اين نوع تفسير و بينش است كه نقش انبيا براى كاروان انسانيّت روشن مىشود و چنين بينشى تنها در جهانبينى ...
... يوم لك و يوم عليك
:" دنيا براى تو دو روز است، روزى به سود تو است و روزى به زيان تو".
در تفسير برهان در ذيل همين آيه از تفسير على بن ابراهيم نيز مىخوانيم كه امام فرمود:
فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ يعنى فى ...
... چرا که اگر نبودند دائما زندگى انسان زير ضربات کوبنده طوفانها ناآرام مى بود.
0 . ر.ك: تفسير الميزان، ذيل آيهي 7 سورهي نباء.
21 . مجمع البيان، ج 13، ص 12، به نقل از زمين و آسمان در قرآن و نهج البلاغه، ...
... آن ها را نا خوشايندتر مى گرداند».(ميزان الحکمه/ج2/ص161)
4.تفسير: به نظر شما اسوه ي صبر يعني حضرت زينب –سلام الله عليها- چگونه توانست بر مشکلات فائق آيد؟ با دقت به مطالب زير عامل صبر حضرت را مي توان ...
سلام و عرض ادب
بله در روایت داریم که اَلشَّقِيُّ شَقِيٌّ في بَطْنِ اُمِّهِ وَ السَّعيدُ سَعيدٌ في بَطْنِ اُمِّهِ؛(كتاب التّوحيد، شيخ صدوق، با تصحيح حسيني تهراني، ص 356، نشر مدرسين، قم؛ تفسير نورالثقلين، ...
... نكاح المتعة
جمهور؛ يعني کل علماي اهل سنت بر اين عقيده هستند که مراد ازدواج موقت است نکاح المتعه
تفسير القرطبي - ج 5 - ص 130
شما که ميگوييد متعه زنا است يعني در صدر اسلام اين آيه مردم را به زنا نستجير ...
... اسفنديار، تبيان مذاهب با يادداشتهاي رحيم رضا ملكزاده، (تهران، كتابخانه طهوري، چ اول، 1362) ج 1، ص 246 ـ 247.
3 . ر. ك. آيت الله علامه سيد محمد حيسن الطباطبايي، الميزان في تفسيرالقرآن، (قم، اسماعيليان،چ ...
... ـ در هيچ امتحاني شكست نخورده است. بلكه مأموريت خويش را به انجام رسانيده است.
[1] . كهف/ 65.
[2] . مكارم شيرازي، ناصر به همراه جمعي از نويسندگان ، تفسير نمونه، دارالكتب الاسلاميه، ج 12، ص509.
[3] ...
... بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها....رعد2
نمونه اش همین (آسمان ستون های نامرئی دارد است که در قرآن ذکر شده است )
اين آيه با توجه به حديثى كه در تفسير آن وارد شده است، پرده از روى يك حقيقت علمى برداشته كه در ...
... مردم بپردازند، اما ستارگان و شهب يعنى رهبران الهى و دانشمندان با امواج نيرومند قلمشان آنها را به عقب مىرانند و طرد مىكنند. رجوع به تفسير نمونه، ج11، ص: 50
5-
عرب شترچران سوادنوشتن نداشت ولی طبع ...
در باب «عدل الهي» مي توانيد به كتاب هاي ذيل مراجعه نماييد:
1. «عدل الهي» اثر شهيد مرتضي مطهري، انتشارات صدرا.
2. تفسير موضوعي «پيام قرآن» جلد4، بخش عدل الهي، اثر آيت الله مكارم شيرازي.
3. تفسير «منشور ...
[b]با سلام و ادب
قرآن می فرماید: «وَ مِنْ كُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنا زَوْجَیْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»[ذاریات/49] و مطابق این آیه، هر چیزی زوجی دارد. اما معنای زوج، منحصر به جنسیت و دارا بودن نر و ماده ...
... ص 108/ ح 34219، ص 109، 110/ ح 34229، ينابيع الموده ص 182، الاتحاف ص 46.
اين روايت در كتب شيعه نيز موجود است كه از جمله ميتوان به مصادر ذيل مراجعه نمود: تفسير الامام العسكري- ذيل تفسير سورهي البقره، ...
... كنند و آنجا كه نياز باشد به اصلاح بپردازند آنها حركت كنند تا خدا بركت داده و روزي بيشتري دهد.(10)
پي نوشت ها:
1. هود(11)آيه 6.
2. النساء(4) آيه32.
3. عياشى محمد بن مسعود، كتاب التفسير، چاپخانه علميه، ...
... الذهب، ج2، ص349، شرح الشفاء، ج1، ص151)
حاكم نيشابوري مي گويد:
« ولادت علي(ع) در داخل كعبه به طور تواتر به ما رسيده است.»
(مستدرك حاكم، ج3، ص483)
آلوسي بغداد صاحب تفسير معروف مي نويسد: «تولد علي ...
... مسجد را مركز تعليم، تربيت، تزكيه، هدايت و پايگاه فعاليت هاي اجتماعي ساخته بود و خود در مسجد براي مردم سورۀيوسف را تفسير مي كرد تا در سايۀ آن، مردم با درسهاي عفت، صداقت و شيوۀ درست حكومت آشنا شوند.( ابن ...
... باشد كه علم فعلاً به آن نرسيده است و چه در آينده به آن دسترسي پيدا كند.
پي نوشت ها:
1. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، چ دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1374 ه ش، ج 3، ص 245.
2. جوادي آملي، عبدالله، زن ...