سمينار تعليم و تربيت در اسلام (2) (دانشگاه كرمان)
بخش دوم بسم اللّه الرحمن الرحيم
الحمد و الثناء لعين الوجود، و الصلوة و السلام على واقف مواقف الشهود حامل لواء الحمد و نائل المقام المحمود، سيدنا ...
سمينار تعليم و تربيت در اسلام (1) (علامه حسن زاده عاملی)
بسم اللّه الرحمن الرحيم
الحمد و الثناء لعين الوجود، و الصلوة و السلام على واقف مواقف الشهود سيدنا ابى القاسم محمّد و على آله امناء المعبود، ...
... و رازقيت و تكوين و تشريع خلافتي نداشته , بلكه آن چه از ظاهر آيه مي توان استنباط نمود, اين است كه آدم در تعليم علوم الهي (علَّم الاسماء)خليفه خدا است . به ديگر بيان : معلمي از شئونات ربوبي است , چنان كه ...
... حكمتي كه خاص آفرينش آدم (عليهالسلام) بود به آنان پاسخ داد: خداوند چيزي را ميداند كه آنان از آن آگاهي ندارند.[14] سوم: تعليماسماء به آدم (عليهالسلام) پس از آنكه خداوند، حضرت آدم (عليهالسلام) را آفريد، ...
... موضوع بسيار مهمّ است و اهميّت بهسزا دارد؛ زيرا انسان مىخواهد سرمشق داشته باشد، مىخواهد تعليم بگيرد، مىخواهد از قوه به فعل برسد، مىخواهد سعادت ابديش را تحصيل كند، خلاصه مىخواهد خودش را انسان واقعى ...
... تعليم اين كلمات نوريه است، كه عالم كتاب حقّ تعالى و مؤلف از اين كلمات است، و اين كتاب عينى تكوينى صورت عينيّه انسان كامل و معانى نفس الأمرى كتاب تدوينى است، كه صورت كتبيّه انسان كامل است.
به نزد ...
... دفتر وجودت را پر مىكنى.
امام بايد بفرمايد، كه مربّى اخلاق و معلّم اجتماع و ولّى امر است، وظيفهاش فرمودن و تعليم و تربيت است. از جمله كلامى كه امير المؤمنين عليه السلام، به كميل القاء فرموده است و در ...
... و حقائق منطق وحى، در راه إعلاى كلمه طيّبه لا اله الا اللّه، و تجليل و تكريم از مقام علم و عمل، و تفخيم و تعظيم به پيشگاه بزرگ مردى كه معلّم و مربّى به حقّ بود، و عمر پر بركتش را فقط و فقط وقف تعليم و تربيت ...
... به من خبر دهيد. عرض كردند: تو منزهي! چيزي جز آنچه به ما تعليم داده اي، نمي دانيم. تو دانا و حكيمي."(2)
آري علم آدم، علم مكتبي و مدرسه اي نبود؛ چرا كه در آن زمان مكتب و مدرسه اي وجود نداشت؛ بلكه برگرفته ...
... توجه به اوصاف و حالات گوينده چنان اثري داشته باشد و اين گونه برداشت از اسم اعظم، از روح تعليمات اسلام دور است.
اسم گفت، رو مسمي را جوي
ماه در بالاست، ني در آب جوي
هيچ اسم بي مسمّي ديدهاي؟
يا زگاف ...
... تعليم داده شد، صرفا يک گروه از لغات و کلمات و اصطلاحات و اسم نبود، بلکه حقايقي بود که خداوند علم خاص آن را به انسان داد . اطلاع آدم بر اسماء مانند اطلاع ما از نامهاي اشياي مختلف نبوده است و گرنه فرشتگان ...
... گوييد، اسامي اينها را به من خبر دهيد. عرض كردند: تو منزهي! چيزي جز آنچه به ما تعليم داده اي، نمي دانيم. تو دانا و حكيمي."(2) آري علم آدم، علم مكتبي و مدرسه اي نبود؛ چرا كه در آن زمان مكتب و مدرسه اي وجود ...
... جبرئيل آن کلمات را به او تعليم داد. فَتَلَقي آدَمُ مِنْ رَبِّه كَلمات. به آدم گفت که خداوند را به اين اسماء قسم دهد و بگويد: يا حميد بحق محمد، يا عالي بحق علي، يا فاطر بحق فاطمه، يا محسن بحق الحسن، يا ...
... متوسّل شدم و عرض كردم: «مرا چيزى تعليم كنيد تا هر وقت كه مشكلى روى داد، و خواستم يكى از شما را در خواب ببينم، تا آن مشكل را پرسش كنيم، بتوانم.». آن جناب، اشعارى فرمود كه بخوان. بيدار شدم. بعضى از اشعار ...
... شهريارى؛ كمالات معنوى و حيات طيبه زن در مكتب قرآن، حيات طيبه قرآنى و اصطلاحات فرهنگى پيامبر، نوشته سيدحسين حرّ؛ حيات طيبه در قرآن و نهج البلاغه، تأليف اسماعيل ابراهيمى؛ حيات طيبه هدف غايى تعليم و تربيت ...
... است: همان گونه كه به مردان تعليمات جنگي داده مي شود، به زنان نيز بايد داده شود; همان گونه كه مردان در مسابقات ورزشي شركت مي كنند، زنان نيز بايد شركت كنند. در عين حال، وي اعتراف مي كند: زنان از مردان، چه ...
... صراحت، و گاه با زبان كنايه و مثال، براي آگاهي امت در فرصتهاي مناسب شرح مي داد، و براي تعليم و تربيت از آن استفاده فراوان مي فرمود.
البته بهشت و دوزخي را كه پيامبر(ص) در سفر معراج مشاهده كرد، و كساني ...
... مي کند که ديگران با ديده عقل از ديدن آن عاجزند[24]. از همين روست که حضرت علي(عليه السلام) در سخنان گهربار خود از مشاهده نور وحی سخن به ميان آورده است.[25] روشن است که اين نوع معرفت شهودی از راه تعليم و ...
... كه همچنانكه كه خداوند متعال به اولين پيامبر آدم ابوالبشر اسماء و خواص اشياء را آموخت به آخرين پيامبر نيز حقائق امور و علوم اولين و آخرين را تعليم داد و آن حضرت آنها را به وصى خود منتقل ساخت و او را به ...
... ، غايت آمدنانبياى دين تزكيه است و دنبالش آن تعليم . اگر نفوسى تزكيه نشده و تربيت نشده واردشوند در هر صحنه ، در صحنه توحيد، در صحنه معارف الهى ، در صحنه فلسفه ، در صحنهفقه و فقاهت ، در صحنه سياست در هر ...
... و ابعاد هر دستور و تعليمي مورد توجه كامل قرار گرفته است..
در دين اسلام نه تنها از خنده منع نشده، بلكه سيره و سنت و برنامه عملي پيشوايان آن در موارد زيادي بر خوش طبعي و خنداندن و شاد نمودن مؤمنان بوده ...
... مورد نيست بلکه «کلب معلم» يعني سگي که براي شکار تعليم داده شده، احکام خاصي دارد که مي تواند بيشتر اين حيوان را در خدمت انسان قرار دهد. ولي اين مسأله باعث نمي شود که زندگي و رابطه انسان را به سگ بازي يا ...
... يابد و بسيارى از باطلها را بشناسد.
در سوره بقره مىخوانيم: «واتّقوا اللّه و يعلّمكم اللّه» تقوا پيشه كنيد و خدا به شما تعليم مىدهد. آرى، قلب انسان همچون آئينه است كه اگر غبار آن را برطرف كنيم، نور ...
... تعليم و تربيت، هيچ توجيه معقول و منطقي نخواهد داشت.
( برگرفته از تفسير الميزان، ترجمه موسوي همداني، ج 11، ص 22 - 24؛ ترجمه و تفسير نهج البلاغه، محمد تقي جعفري، ج 11، ص 152 - 153، دفتر نشر فرهنگ اسلامي؛ ...
... «بنده اي از بندگان ما را يافتند كه او را مشمول رحمت خود ساخته و علم و دانش قابل ملاحظه اي تعليمش كرده بوديم» عبارت مذکور بيانگر مقام عبوديت و علم و دانش خاص او است. در روايات متعددي اين عالم به نام «خضر» ...
... دوزخ است و چه كسى در بهشت دوست پيامبران؟ ... اينها علوم غيبيهاى است كه غير از خدا كسى نمىداند و غير از آن علومى است كه خداوند به پيامبرش تعليم كرده و او به من آموخته است، و برايم دعا نمود كه خدا آن را ...
... را در آنها تقويت مىكند.
يك غذاى نيرو بخش را اگر به عالم مجاهد و دانشمند مبارزى بدهيم از آن نيروى كافى براى تعليم و تربيت و يا جهاد در راه حق مىگيرد، ولى همين غذاى نيروبخش را اگر به ظالم ...
... مسجد را مركز تعليم، تربيت، تزكيه، هدايت و پايگاه فعاليت هاي اجتماعي ساخته بود و خود در مسجد براي مردم سورۀيوسف را تفسير مي كرد تا در سايۀ آن، مردم با درسهاي عفت، صداقت و شيوۀ درست حكومت آشنا شوند.( ابن ...