منظور از «سدرة المنتهى» در آيه 14 سوره نجم چيست؟

پرسش:
منظور از «سدرة المنتهى» در آيه 14 سوره نجم چيست؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
 سدر، همان درخت كُنار است. كُنار، درختى تناور و خاردار است كه بلنديش تا 40 متر نيز مى رسد. ميوه آن به شكل سنجد و سرخ يا زرد مى گردد و شيرين مى شود. مى گويند اين درخت تا دو هزار سال عمر مى كند. كلمه «المنتهى» نيز به معنى پايان و انتهاست.
بر اساس آيات و روايات، همين مقدار مى توان فهميد كه منظور از «سدرة المنتهى» در آيه 14 سوره نجم، محل يا درختى است كه در انتها واقع شده، امّا انتهاى چه چيز، معلوم نيست.[1]
به نوشته تفسير نمونه، «سدره» درخت پُر برگ و پر سايه اى است كه در اوج آسمان ها، در منتهى اليه عروج فرشتگان و ارواح شهيدان و علوم پيامبران و اعمال انسان ها قرار گرفته است. آن درخت، در جايى است كه ملائكه از آن فراتر نمى روند و جبرئيل در سفر معراج، هنگامى كه به آن رسيد، متوقّف شد. پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) فرموده است: «من، بر هر يك از برگ هاى آن، فرشته اى ديدم كه ايستاده بود و خداوند را تسبيح مى كرد.» آن حضرت در روايت ديگرى نيز فرموده است: «من به سدرة المنتهى رسيدم و ديدم در سايه هر برگى از آن، امّتى قرار گرفته اند.» اين تعبيرها نشان مى دهد كه سدرة المنتهى درختى شبيه آن چه در زمين مى بينيم، نيست.[2]

[1]. ر.ك: قاموس قرآن، سيد على اكبر قرشى، مدخل «سدره».
[2]. تفسير نمونه، همان، ج 22، ص 497 ـ 498.