کلیدهای طلایی موفقیت در تصمیم گیری، اینجاست!

پرسش:

چرا نمی‌توانم تصمیم خود را عملی سازم؟

پاسخ :

با سلام و تشکر از همراهی شما

موفقيت در هر كاري از امور زندگي مرهون چند امر است : 1- توكل ، تقوا و اخلاص ، 2- شناخت هدف ، 3- برنامه ريزي درست و سنجيده ، 4- همت و تلاش و پشتكار.
پا فشاري و استقامت ميخ سزد ار عبرت بشر گردد       بر سرش هر چه بيشتر كوبي پافشاريش بيشتر گردد
يكي از دانشمندان بزرگ مشهور به ((ابو جعرانه )) موفقيت خود را در درس آموزي از حشره اي به نام ((جعرانه )) مي داند. وي مي گويد: در مسجد جامع دمشق كنار ستوني صاف نشسته بودم . جعرانه (حيواني شبيه سوسك ) را ديدم كه مي خواهد از ستون بالا برود و كنار شعله اي كه بالاي ستون مي سوخت بنشيند. از اول شب تا صبح كنار ستون بودم ، حشره هفتصد بار سعي نمود بالا برود ولي هر بار به پايين سقوط مي كرد، زيرا ستون صاف و لغزنده بود. از تلاش و همت حشره تعجب كردم ، برخاستم وضو ساختم و باز گشتم ديدم حشره به بالاي ستون رفته و كنار شعله چراغ بی سوز آرميده است .
زكوشش به هر چيز خواهي رسيد             به هر چيز خواهي كما هي رسيد
داشتن اراده قوي مستلزم اعتماد به نفس است .وقتي مي توانيم براي انجام كارهايمان اراده اي قوي داشته باشيم كه مقدمات آن فراهم باشد . مقدمة اراده قوي نيز اعتماد به نفس است  ؛ بنابراين بهتر است پیش از هر چيز روشن شود که اعتماد به نفس واقعي چيست. آن گاه بفهميم چه چيزي به ما اعتماد به نفس مي دهد. بیشتر ما فکر مي کنيم اعتماد داشتن به خود يعني اطمينان به توانايي خود در انجام دادن کارهايي خاص ، مثلا اگر هنرمند شوم ، اعتماد به نفس پيدا مي کنم. حال آن که نبايد اعتماد به خود را فقط بر پايه کارهايي قرار دهيم که مي توانيم انجام دهيم ، در اين صورت فقط وقتي اعتماد به نفس پيدا مي کنيم که آن کار به خصوص را بتوانيم انجام دهيم. حال آن که اعتماد به نفس ، احساسي است که بايد از آنچه مي دانيم يا انجام مي دهيم فراتر رود. بنابراين اعتماد به نفس واقعي وقتي در انسان به وجود مي آيد که باور کنيم به توانايي ها در درون خود که ما را قادر مي سازد آنچه را که مي خواهيم انجام دهيم.
به عبارت ديگر اعتماد به نفس، باور به قابليت انساني خويش است. در اين صورت اعتماد به خود را براساس وجود خویش بنا مي نهيم، نه بر اساس آنچه انجام داده ايم. در اين صورت اعتمادي را به وجود مي آوريد که هيچ کس و هيچ شرايطي نمي تواند آن را از شما بگيرد. اين نوع اعتماد به نفس معنايش آن نيست که در کارهايمان هيچ گاه شکست نمي خوريم. چه اين که هر شکستي مي تواند درسي باشد براي ما . درس گرفتن از شکست ها يک نحوه احساس رضايت در ما ايجاد مي کند.
توجه به نکات زير و عملي ساختن آن در صحنه زندگي موجب تقويت اعتماد به نفس مي شود:
1- از تضعيف خود و توجه به جنبه هاي منفي بايد دوری شود. هيچ گاه شکست هايي که در کارهاي خود با آن رو‌به‌رو مي شويد، شما را از تلاش براي دستيابي به هدفي که داريد نبايد باز بدارد. براي موفقيت در کارها بايد شکست هايي را تجربه کرد و شکست ها مي تواند نردبان ترقي و پيشرفت انسان در کارهاي بعدي شود.
2- هيچ گاه خود را به صورت مشروط دوست نداريد، بلکه خود را بدون شرط دوست بداريد. هيچ گاه نگوييد اگر فلان کار را انجام دادم، فقط احساس خوبي از خودم دارم وگرنه خود را دوست ندارم. سعي کنيد اين فکر را: «وقتي واقعا احساس خوبي نسبت به خود دارم که...» را با اين فکر: «همين حالا نسبت به خود احساس خوبي دارم زيرا...» عوض کنيد. مي توانيد فهرستي با اين مثال ها تهيه کنيد:
همين حالا نسبت به خود احساس خوبي دارم، چون ... با خود صادق هستم، یا امروز صبح احساس خود را به دوستم ابراز کردم، یا علاقه به خود را در حال حاضر و همان گونه که هستم فرا مي گيرم.
آيا اين وضع احساس بهتري به شما نمي دهد تا اين که قدرداني از خود را به زماني در آينده به تأخیر بياندازيد؟ استحقاق آن را داريد که همين حالا احساس خوبي نسبت به خود داشته باشيد. هر لحظه که به خاطر موقعيتتان به خود مي باليد، به خویش قدرت خواهيد داد قدم بعدي به سوي موفقيت برداريد (البته اعتماد به خود به معني خودبيني نيست. اعتماد به خود يعني خود را باور داشتن، حال آن که خود بيني يعني لزوم اثبات برتري خود نسبت به ديگران).
3- همين حالا قدم اول را برداريد. سعي کنيد کارهايي که مي خواهيد انجام دهيد و اهدافي را که براي خود ترسيم کرده ايد، به تأخیر نيندازيد. اگر همين الان کاري که شما را به هدفتان يک قدم نزديک مي کند شروع کنيد، يک گام به سوی اعتماد به نفس قوي تر برداشته‌اید.
در پايان توجهتان را به مطلبي كه درباره تقويت اراده تهيه شده جلب مي كنيم. اميدواريم با مطالعه آن و عمل به راهكارهاي آن بتوانيد گامي در اين جهت برداريد:
 1. بايد عوامل ضعف اراده خويش را بشناسيد. توجّه كنيد ضعف اراده غالباً در عدم اعتماد به بينش و تفكر، عدم شناخت خويش، با ارزش تلقى نكردن خود، عدم امنيت روانى، عدم تدبير عقلانى در تشخيص امور و تشخیص اهم و مهم، شكست‏هاى گذشته و عوامل باز دارندة رشد و قوّت نفس مانند محروميت، سرزنش و رنج‏هاى مستمر ريشه دارد. زدودن هر يك از اين عوامل در پرتو سرمايه گذارى و برنامه ريزى ممكن است.
 2. بايد باور كنيد چون ديگر انسان‏ها از توانمندى‏هاى بسيار برخورداريد و از ديگران كم‏تر نيستيد. فراموش نكنيد نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بيش‏تر است و نبايد خود را دست كم بگيرد. تصميم خوب در پرتو تكيه بر قوت‏ها، جبران ضعف‏ها و احساس توانمندى شكل مى‏گيرد.
 3. پس از مشورت با افراد شایسته، با توجّه به امكانات و توانمندى‏هاى واقعى خود، براى زندگى تان برنامه ريزى كنيد و بكوشيد هرگز بى جهت از آن برنامه و نظم سر نپيچيد. اوقات استراحت و تفريح و عبادت و همه‏فعّاليّت‏ها را در اين برنامه بگنجانيد تا زمانى خالى نماند و توجّه به فرصت بيكارى شما را به سمت تأخير انداختن كارها گرایش ندهد.
 4. بكوشيد براى هر رفتارى انگيزه‏اى قوى داشته باشيد. به ويژه از آثار مثبت تصميم‏گيرى‏ها و رفتارهاى خاصّ خويش به طور كامل آگاه شويد.
 5. محيط زندگى و موقعيت كارى خود را تغيير دهيد و موانع بروز اراده و فعّاليّت را نابود سازيد؛ براى مثال در موقعيتى كه به سرزنش و متهم شدن به ناتوانى و ناپختگى مى‏انجامد، قرار نگيريد. براى تصميم‏گيرى‏ها و اقدامات خويش امنيت روانى فراهم آوريد تا بتوانيد به آرامى در برابر ديگران يا همراه آنان ابراز وجود كنيد و برجستگى فكرى و فعّاليّت به جا را از طريق تصميم آشكار سازيد.
 6. هر كارى را آسان تلقى كنيد؛ زيرا در برابر اراده پولادين انسان همه سختى‏ها آسان مى‏گردد. به استقبال كارهاى به ظاهر دشوار برويد و به خود تلقين كنيد مى‏توانيد در اين امور درست تصميم بگيريد و افتخار موفقيت در انجام آن‏ها را به دست آوريد.
 7. رضايت خداوند را ملاك هر رفتار و گفتار قرار دهيد و از تسليم شدن در برابر تمايلات پوچ و هواهاى نفسانى بپرهيزيد. تسليم شدن اراده را ضعيف و متزلزل مى‏سازد. تقوا و رعايت حرمت دستورهاى پروردگار براى آرامش روانى و تقويت نفس و اراده بسيار سودمند است.
 8. مدتى برنامه ريزى و تصميمات خود را با فردى شایسته در ميان بگذاريد و از وى بخواهيد مراقب باشد در شما دو دلى پيش نيايد و اجراى تصميمات خويش را به تأخير نيندازيد.
 9. از خواب زياد، پرخورى و ديگر اسباب تنبلى و سستى اراده بپرهيزيد و نگذاريد ديگران به جاى شما تصميم بگيرند.
 10. با كسانى كه روحيه و اراده قوى دارند، دوست شويد تا اراده شما نيز قوى گردد.
 11. بكوشيد تصميم‏هاتان را با فردى با تجربه در ميان نهيد تا از قوت و درستى شان اطمينان يابيد. پس از مشورت با اين فرد، بر اساس تدبر و انديشه خود تصميم بگيريد و بدون از دست دادن فرصت اقدام كنيد.
 تصميم بايد بر تدبير و انديشه و آگاهى‏هاى لازم استوار باشد و به عمل بينجامد. سرپیچی از اين امر جز تلف كردن وقت، پيروى از افكار پوچ و سستى در عمل، دستاوردى ندارد و فرد را با زيان‏هاى مادى و معنوى روبه رو مى‏سازد. از اين رو، امور ياد شده گناه به شمار مى‏آيد.
 ترديد در تصميم‏گيرى و تأخير در عمل سبب از دست رفتن منافع معنوى و مادى فراوان مى‏شود و زيان‏هاى بسيار را به ارمغان مى‏آورد.
 12. تصميمات به جا و پر ارزش گذشته‏خود را به ياد آوريد و توجّه كنيد چون گذشته براى انجام دادن كارهاى مهم آمادگى داريد.
 13. در تصميم‏ها و فعاليت‏هاى اسوه‏ها دقّت كنيد، در همسان سازى و الگوپذيرى جدى باشيد تا جرأت انجام كار يابيد و توان تصميم‏گيرى و اجرا در شما تقويت شود.
 14. ورزش مستمر و منظم را كه در تقويت اراده بسيار مؤثر است، فراموش نكنيد.
 15. با تصميم‏هاى آسان در كارهاى ساده، به تدريج خود باورى و توانمندى را در خويش پديد آوريد و راه را براى تصميم‏گيرى در امور مشكل و پيچيده هموار سازيد.
 16. در موضوع مورد نظر تمركز پيدا كنيدو از اشتغالات ذهنى متعدد بپرهيزيد تا تصميم‏گيرى آسان‏تر صورت پذيرد.
 17. پس از تدبير و مشورت از پیامد تصميم‏هاى خود هراسناك نباشيد و به خدا توكل كنيد. پيامدهاى تصميم‏هاتان را كه از قلمرو انديشه‏تان بيرون است و با سامان دادن احتمال‏هاى ضعيف سبب ترديد و تزلزل شما مى‏گردد، به خدا كه به بندگانش لطف و رحمت و محبت گسترده دارد، واگذاريد و به آنچه پروردگار پيش مى‏آورد، خشنود باشيد.