پرسش:
آیا اسلام هم مانند ادیان دیگرمورد تحریف قرار گرفته است؟ اگر بلی، وظیفه ما چیست؟
پاسخ:
با سلام و ادب
اصول و كليات دين امروز همان اصول و كليات اسلام واقعي هستند. اين دست از دستورهاي اسلام دستخوش تغیير و تحول نشده و مسلمانان در تغيیر و تحول آنها دچار مشكل نگرديدهاند. البته برخي از جزئيات و فروع اسلام دگرگون شدهاند. تغیير و تحول بدان معنا نيست كه همه جزئيات و فروع اسلام تحريف شدهاند، بلكه تغيیر و تحول مربوط به برداشتهاي متفاوت مسلمانان از اسلام ، یا احیانا تغییراتی است که در برخی از روایات منسوب به پیامبر و امامان معصوم وارد شده است .
از طرف دیگر، شرايط زمان و مكان، وضع جغرافيایی و فرهنگي و تعصبات قومي و مذهبي موجب شدهاند كه بعضي از برنامههاي اسلام غير واقعي جلوه داده شود و زمينههاي بدبيني نسبت به دين فراهم گردد.
براي شناخت احكام و معارف دين، به دو منبع مهم قرآن و سنت معتبرمراجعه ميكنيم. عقل و منطق و استدلال نيز از ابزارهاي مهم براي رسيدن به معارف قرآن و سنت است. خوشبختانه در اسلام به عقل بهاي كافي داده شده، نقش ارزشمند آن در شناخت حق از باطل مورد تأييد و تمجيد قرار گرفته است.
قرآن بدون تحريف و كم و كاست به دست ما رسيده، در آن هيچ تصرف و دستكاري نشده، از مهمترين ابزارهاي اطمينانبخش است.
اما سنت يعني رواياتي كه سخن، رفتار و تأييدهاي پیامبر و امامان معصوم را حكايت ميكند، گرچه مورد تحريف و جعل واقع شده، ولي خوشبختانه در آنها هم روايات اطمينانبخش فراواني وجود دارد كه ميتوانيم با اتكا به آنها به طور مطمئن به معارف و احكام دين دست يابيم.
خوشبختانه سطح معرفتي امامان عليهم السلام فوقالعاده بود و كلام آنان بخصوص در معارف، از ارزش خاصي برخوردار است كه ديگران توان ارائه امثال آن را ندارند و در اين مورد ، تا حد زیادی جعليات به روش های حدیث شناسی آشكار ميگردد. بيان معصومين (ع) از لطافت و شيريني مخصوص برخوردار بوده، به اصطلاح عرب در سطح بالايي از بلاغت بوده كه ديگران كمتر توان ارائه مطالب در آن سطح در بلاغت را داشتهاند.
از طرف ديگر از صدر اسلام، عالِمان (بخصوص عالِمان شيعه) در نقل حديث دقت فوقالعاده به خرج داده، وسواس ويژه داشتهاند و روايات را به نام راويان و با سلسله سند نقل كردهاند. راويان هم معرفي شده و زير و بم زندگي آنان نمايان گرديده است. از اين رو شناخت روايات معتبر از روايات جعلي و ضعيف تا حدی براي افراد خبره میسر است.
نكته مهم ديگر: هم پیامبر و هم امامان تصريح كردهاند روايات بايد به قرآن عرضه شوند و قرآن به عنوان منبع معتبر دين، معيار شناخت روايات صحيح از غير صحيح باشد. هر روايتي كه با قرآن و اصول و مباني آن ناهمخواني داشته باشد، قابل قبول نيست و بايد كنار گذاشته شود.
خلاصه كلام اين كه: برای بررسی منابع و متون دینی ،نیاز به آگاهی و دانش تخصصی در حدیث شناسی و دین شناسی است که می توان با این تخصص ، به شناخت روایات معتبر از جعلیات پرداخت و به متن صحیح دین دست یافت. دیگران و افراد عادی نیز می توانند از ره آورد دانش آنان در فهم متن صحیح و تحریف نشده از دین بهره گیرند.