آشنايي با حوزه های علميه سفيران هدايت

 مقام معظم رهبری (دام عزه العالی) :
یک برنامه جامع درسی حوزه ای، با درجه بندی و طبقه بندی حساب شده، همچنان در حوزه جایش خالی است ...
از جمله چیزهایی که حوزه احتیاج دارد، یک نظام تعلیم و تربیت است تا در آن وقت ها هدر نرود. امروز دیگر روزی نیست که ما اجازه بدهیم یک روز یا یک ساعت از عمر جوانی متدین و آماده برای تلاش و مجاهدت در راه دین –یعنی یک طلبه –هدر رود.
(حوزه روحانیت، جلد 2 –صفحه 32)
حوزه های علمیه سفیران هدایت،  حوزه های جدیدی است که با طراحی و برنامه ریزی نوین، در صدد تربیت مبلغ جهت نشر احکـام و معارف اسلامی در سطح عموم، از سال 1378 فعالیت خود را آغاز نموده است.
این حوزه ها به لطف پروردگار و عنایات حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بر اساس رهنمود های مقام معظم رهبری (مدظله العالی) ومصوبه 188 شوراي عالي حوزه علمیه قم، تشکیل شده است.

توجه به قرآن در نظام آموزشی
1- در سـال اول تحصیـل روانخوانی و تجویـد بطور جدی آموزش داده شـده و امتحان گرفتـه می شود ، بگونـه ای که  هر متعلم در پایان سـال اول تحصیـل بتوانـد آمـوزش قرآن و تصحیح قرآئـت نمـاز نوجوانان را در مسـاجد به عهـده گیـرد  .
2- علوم قـرآن و مناهـج تفسیـر خوانـده می شـود .
3- گذارندن  15 جزء از تفسیـر قـرآن در برنامـه هـای آموزشـی دیده شده است .
4- در کتابهای صرف و نحو که توسط اساتید سفیران هدایت تدویـن و چاپ شده است همـه شواهد ، مثالها و تمارین از آیات قرآن و روایات می باشد .
5- در کلاسهـای واحد تحقیقی صرف ،آیات قرآن بین طلاب تقسیم و بر اساس جدول خاصی افعال کل قرآن مورد تحلیل قرار می گیرد .
6- دارالقـرآن مرکـز با برنامه های تشویقی، طلاب را به حفظ و فراگیـری مفاهیـم و اهتمـام به تفسیـر  ترغیب می کند.

تقويت روحيه پژوهش
هر یک از اساتيد دروس نظري ،پيرامون درس خود موضوعی تحقيقي به متعلمين ارائه مي كند كه بخشي از نمره پايان نیمسال به اين تحقيق تعلق مي گيرد.
در برخي از دروس كه جنبه مهارتي يا عملي دارند، فعالیتهای  پژوهشي به متعلمين ارائه می شود تا آنان را به سوي تحقيق و پژوهش ترغيب كند.
همه متعلمين در پايان دوره موظف به ارائه تحقيق پاياني مي باشند.

زمينه سازي براي رشد نخبگان
مقام معظم رهبری(دام ظله العالی) :
طلبه بداند بالاخره چند سال مي خواهد درس بخواند ؛ ...  اگر سريعتر توانست طي کند، چطوري ادامه تحصيل خواهد داد.
1- برای توجه به استعداد های مختلف و زمینه سازی جهت رشد و سرعت در تحصیل افراد توانمند نظام انتخاب واحد اجراء می شود. از اینرو افراد می توانند با دریافت واحد بیشترتا یک سال زودتر آموزشها را به پایان رسانند و یا با گرفتن واحد کمتر تا یک سال بیشتر از آموزشها استفاده کنند.
2- از بین فارغ التحصیلان ممتازین بصورت حضوری ادامه تحصیل می دهند تا زمینه رشد بیشتر نخبگان فراهم آید.
3- از طلاب ممتاز جهت تدریس در حوزه های علمیه سفیران هدایت پس از گذراندن دوره خاص، استفاده می شود.

علم محوری
در نظام قدیـم حوزه علمیـه با توجه به محوریت متـون خاص و عدم امکان جایگـزینی متـون بهتـر، هیچ محقق و مدرسی نسبت به نوشتـن کتـاب رغبت نشان نمی داد ، لیکن  برنامه های درسی سفیران هدایت بر اساس متن تدویـن نشده بلکه بر اساس علم  طراحی شده است که خود زمینـه جایگزینی کتابهـای درسی قوی  و مناسب تر را فراهم می سازد.
 مثلا بجای اینکه از کتاب سیوطی یا مغنی نام برده باشـد در برنامه درسی  علم صرف و نحو و مقدار زمان مربوط به آن مشخص شده تا هر زمـان متـن مناسب تری یافت شـد به راحتی بتواند جایگزین متن سابق گردد.
هم اکنون توسط اساتید مرکز متونی با نگرش جدید در حال تدوین است که کتابهای صرف و نحو آن چاپ و در اختیار طلاب قرار گرفته است.

کوتاه بودن دوره آموزش
مقام معظم رهبری(دام عزه العالی) :
« نظام درسی  در حوزه باید کوتاه مدت و کارآمد بشود ، من می گویم این دوره ای که ما طی می کنیم می تواند با شیوه های جدید فشرده تر شود ...»    (بیانات معظم له در مدرسه فیضیه –آذر ماه 1374)
پس از ترسیم کامل اهداف حوزه سفیران هدایت ، 8 گروه علمی متشکل از اساتید با کارگروه های متعدد آموزشهای ضروری برای عبور طلاب از دیپلم تا هدف را ترسیم و سعی در حذف مباحث اضافی نمودند.
پیشنهادات همه گروه های علمی در شورای علمی که متشکل از رؤسای گروه ها و مسئول مرکز می باشد مطرح و کل برنامه درسی مجموعـه با رعایت کامل بهره وری از عمر طلاب ، در قالب 190 واحد درسی تدوین گردید و در نهایت طول دوره آموزش برای دستیابی طلاب به هدف «که مبلغ عمومی می باشد» 5 سال ترسیم گردید.
از ایـن رو:
1- در هفته یک روز برای همه طلاب درس اخلاق عمومی برگزار می گردد.
2- به همه اساتید سفارش شده که در یکی از روزهای هفته بخشی از درس را به اخلاق اختصاص دهند.
3- درطول دوره، مباحثی در زمینه های فضائل و رذائل، اخلاق در خانواده–اخلاق مبلغ، آداب و اخلاق عملی، آموزش داده می شود.
4- برای طلابی که سال اول ورود به حوزه هستند هرروز درباره مباحث اخلاقی –رفتاری و انگیزه طلبگی برنامه ای اجراء می شود.
5- همه کارکنان موظف به رعایت اخلاق نسبت به طلاب هستند و در مقابل اگر طلبه ای برخورد غیراخلاقی کرد، موظف هستند کار او را متوقف کرده و به مسئولین ذیربط معرفی نمایند.

نظم ، جديت در تحصيل ، جهت دار بودن آموزشها
در اين مركز نظم و انضباط در امر تحصيـل ، بر پايي بموقع كلاسها، جلسـات مباحثه،  گروه هاي خطابي، امتحانات ، ارائه منظم پژوهشها و ... از جايگاه ويژه اي بر خوردار است . اين امر موجب گشته كه ويژگي نظم بصورت اخلاق اجتماعي مثبت در متعلمين نهادينه گردد و از آنان افرادي منظم بسازد.
برنامه ها و سيستم آموزش بگونه اي طراحي شده كه متعلم براي موفقيت ناچار به تلاش و كوشش فراوان باشد،  اين روند او را در تمامي امـور زندگي جدي و پركارمي سازد كه خود يك هدف تربيتي براي مركز مي باشد .
در اين مجموعه سعي بر آنست كه از ابتداء روحیه عشق به تبلیغ و هدایت انسانها در وجود طلاب نهادینه گردد و با استفـاده از اساتيـد متخصص ، ضمن پيگيـري اهـداف آموزشي ، انگيزه هاي تبليغي افراد با جهت دادن آموزشها تقويت شود.

تعریف خروجی برای حوزه
مدت تحصیل در سفیران هدایت 5 سال مشخص گردیده که طی برنامه خاصی طلاب آمادگی تبلیغ در سطح عموم را پیدا می کنند .
پس از 5 سال طبق تعهد نامه ای که گرفته شده است ، طلاب موظفند جهت تبلیـغ به مناطق مورد نیاز عزیمت نماینـد و تداوم خدمات حوزوی (شهریه ، بیمه ، مشمولین و ...)  منوط به عمل کردن به تعهد تبلیغی می باشد.تا پایان سال تحصیلی 90-89  هشت دوره از قم و چندین دوره از شهرستانهای اهواز، تهران، رفسنجان، قزوین و ...فارغ التحصیل شده و جهت تبلیغ عزیمت نموده اند.

تداوم آموزشها
فارغ التحصیلان سفیران هدایت براساس مصوبه 403 شورای عالی حوزه علمیه قم، پس از انجام تعهد خدمت تبلیغی مدرک سطح 2 علوی حوزوی (کارشناسی) دریافت می نمایند.
طلاب سفیران هدایت پس از اتمام دروس، می توانند به صورت حضوری و غیرحضوری بر اساس ضوابط، ادامه تحصیلی دهند.امید است در ادامه تلاش خداپسـندانه خود با عنایت حضرت ولیعصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به بالاترین مقامات علـمی و عملی دست یابند.
الف) هدف:
تربيت مبلغ جهت نشر احکام و معارف اسلام در سطح عموم براي مناطق مورد نياز.
ب) تواناييهاي مورد نياز:
1.      امامت جماعت و مديريت مساجد؛
2.      بيان مسايل شرعي، موعظه و تبليغ با توجه به نيازهاي منطقه اي؛
3.      ادارة جلسات عزاداري و مواليد حضرات معصومين عليهم السلام؛
4.      برگزاري جلسات آموزش و قرائت قرآن؛
5.      توانايي ادارة کلاسهاي ديني، قرآن و عربي مدارس آموزش و پرورش؛
6.      راهنمايي و هدايت جوانان و نوجوانان در امور ديني و امور سیاسی اجتماعی؛
7.   انجام وظايف اجتماعي مربوط به روحانيون مانند اصلاح بين مؤمنين، پاسخ به سؤالات مذهبي، استفتاء مسايل جديد از مراجع بزرگوار تقليد، خواندن عقد ازدواج و....
ج) مدت و شکل دوره:
1.      نظام آموزشي اين دوره، نظام واحدي است؛
2.      مدت دوره 5 سال تحصيلي، شامل 10 نيمسال خواهد بود.
د) شرايط پذيرش:
1.      برخورداري از صلاحيتهاي اعتقادي، اخلاقي، سياسي؛
2.      اعتقاد و التزام عملي به ولايت فقيه و نظام مقدس جمهوري اسلامي؛
3.      داشتن حداقل مدرک ديپلم با حداکثر سن 25 سال؛
●  تحصيلات بالاتر از ديپلم و خدمت سربازي به حد اکثر سن افزوده مي شود.
4.      نداشتن منع قانوني از نظر نظام وظيفه و سوابق کيفري؛
5.       برخورداري از سلامت جسمي و رواني؛
6.      تعهد تحصيل تمام وقت به مدت 5 سال و عدم اشتغال به تحصيل در مراکز ديگر آموزشي؛
7.      تعهد محضري مبني بر اشتغال به خدمت تبليغي به ميزان زمان تحصيل، در مناطق مورد نياز؛
8.      قبولي در آزمون ورودي و مصاحبه؛
9.      علاقه مندي به دفاع از دين با لباس مقدس روحانيت.
تبصره: بندهاي فوق شاخصهاي کليدي بوده به گونه اي که فقدان هر يک، موجب عدم جذب داوطلب خواهد شد.
هـ) شاخصهاي امتيازي گزينش:
1.      آمادگي بيشتر براي فعاليت در مناطق محروم؛
2.      داشتن سوابق فعاليتهاي مذهبي، اجتماعي و فرهنگي؛
3.      حافظين قرآن کريم يا نهج البلاغه؛
4.      داشتن انگيزة قوي معنوي؛
5.      تقيدات مذهبي (علاقه مندي به مسجد، نماز جماعت و...)؛
6.      جانبازان، آزادگان، ايثارگران و منتسبين درجه يک شهدا و جانبازان؛
7.      داوطلبين مناطق محرومي که روحاني ندارند؛
8.      حسن ظاهر و اخلاق نيکو؛
9.      قدرت بيان؛
10.تحصيلات بالاتر از ديپلم؛
11.توان فکري و معدل بالاتر؛
12.خصوصيات ويژه از قبيل اصالت خانوادگي، ابتکار، خلاقيت و...
و) اهداف آموزشي:
v    تسلط بر مباحث ذيل، به گونه اي که توان بکارگيري و تبليغ آن را داشته باشد:
1.      مباني اعتقادي اسلام؛
2.      احکام مورد ابتلا، مطابق با نظرات مراجع تقليد مشهور؛
3.      روانخواني و تجويد قرآن کريم و شيوه تدريس آن؛
4.      مباحث اخلاق اسلامي و آداب معاشرت؛
5.      تاريخ اسلام و سيرة حضرات معصومين عليهم السلام؛
6.      مباحث روانشناسي و جامعه شناسي تبليغ؛
7.      ادبيات عرب، به گونه اي که متون روايي و عربي روان را، صحيح بخواند و بفهمد.
آشنايي با مباحث ذيل جهت ارتقاء و رشد علمي:
1.      فقه استدلالي و روش استنباط؛
2.      علوم قرآن و تفسير در حد استفاده از تفاسير عربي روان؛
3.      متون روائي، ادعيه و صحائف معصومين عليهم السلام؛
4.      علوم اسلامي (منطق، فلسفه، عرفان، حديث شناسي و...)؛
5.      مديريت اسلامي (مديريت مساجد، مراكز مذهبي و...)؛
6.      آگاهيهاي سياسي ـ اجتماعي و روش تحليل مسائل سياسي؛
7.      كتابهاي علوم حوزوي و ديني.
ز) اهداف تربيتي:
  اين مجموعه بر آن است كه طلابي با ويژگيهاي تربيتي ذيل، پرورش دهد:
1.      التزام عملي و اعتقاد راسخ به مباني تشيع؛  
2.       داشتن روحيه ولايي و محبت و معرفت لازم نسبت به ساحت مقدس ائمه طاهرين عليهم السلام بالاخص حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف؛ 
3.      التزام عملي به احكام شرعي؛
4.      رعايت مستحبات و مكروهات؛
5.      تخلق به اخلاق اسلامي و زي طلبگي و حسن معاشرت با مردم؛
6.      حساس نسبت به حفظ نظام اسلامي؛
7.      رعايت بهداشت و نظافت؛
8.      اهل ورزش و تحرك جسمي.
ح) دروس آموزشي، تربيتي:
دروس آموزشي و برنامه هاي تربيتي، بر اساس اهداف مذکور، در قالب 190 واحد نظري، نظري عملي و عملي به پيوست مي باشد.
ي) مدرک اعطايي:
به فارغ التحصيلان سفیران هدایت با کسب حداقل نمره 14 در تحقيق پاياني و معدل 12 در مجموع نمرات، طبق مصوبه 188 و 403 شورای عالی، مدرک سطح دوم علوم حوزوی (کارشناسی) اعطاء مي گردد.
ک) اشتغال به خدمت:
فارغ التحصيلان سفیران هدایت، زیر نظر معاونت تبليغ حوزه با در نظر گرفتن تقاضاي مردمي، محروميت محل و وجود امکانات اوليه اعزام می گردند.