حضرت ابراهیم چرا برای والدینش استغفار میکند؟

پرسش:

در سوره ابراهیم چرا حضرت درباره والدینش دعا و استغفار میکند؟در صورتی که از آیات دیگر قرآن استنباط شده که آزر پدر ابراهیم بت پرست و مشرک بوده و استغفار برای مشرک چه از ناحیه ی پیغمبر و چه از ناحیه ی سایر افراد مومن جایز نیست.چرا حضرت چنین کاری رو انجام دادن؟

پاسخ:

سلام علیکم

اول  قبل از پاسخ به سوال شما باید ببینم آیا آزر پدر حضرت ابراهیم (ع)بوده است یا خیر؟

 آزر بت پرست ،پدر حضرت ابراهیم نبوده,بلکه عمویش بوده .چون دلیل از روایات داریم که آباء و اجداد پیامبران خدا تا به حضرت آدم (ع)همه موحد بوده اند و هیچ پیامبری در صلب مشرکی قرار نگرفته است.

در زیارت وارث امام سیدالشهداء(ع) هم می خوانیم که:

"اشهد انک کنت نورا فی الصلاب الشامخه و الارحام المطهره:

من شهادت میدهم که تو ای ابا عبدالله نوری بودی در صلب های پدران بزرگوار و مادران پاک.

و حضرت ابراهیم(ع) از اجداد امام حسین(ع)است و قهرا پدر او نیز موحد بوده است.پس آزر بت پرست،پدر ابراهیم نبوده بلکه عمویش بوده است.

اما چرا در قرآن از او تعبیر به "اب" شده است؟در جواب عرض می شود که در لغت عرب کلمه ی"اب" همیشه به پدر واقعی که انسان از او تولید شده است گفته نمی شود,بلکه از عمو هم تعبیر به "اب" می شود.در قرآن نیز در سوره مبارکه بقره آیه 133 می فرمایند:"اذ حضر یعقوب الموت اذ قال لبنیه ما تعبدون من بعدی قالوا نعبد الهک و اله آبائک ابراهیم و اسماعیل و اسحاق الها واحدا...."

وقتی حضرت یعقوب به هنگام وفاتش از فرزندانش پرسید شما پس از من چه چیز را می پرستید؟گفتند:می پرستیم معبود تو و معبود پدرانت ابراهیم و اسماعیل و اسحاق را که معبود یگانه است.....

حال آنکه اسماعیل عموی یعقوب بوده نه پدر یعقوب در آیه مورد بحث هم می بینیم که حضرت ابراهیم از پدر واقعی خود تعبیر به "اب" نکرده بلکه تعبیر به والد نموده و گفته است:

"ربنا اغفرلی و لوالدی و للمومنین یوم یقوم الحساب"

پروردگارا،خودم و والدینم و مومنان را روزی که حساب برپا می شود بیامرز.

پدر و مادر واقعی همان است که انسان از آنها متولد شده است.پس ابراهیم برای والد خود یعنی پدر واقعی اش استغفار کرده و او موحد بوده است بنا بر نقل اسمش تارخ بوده نه آزر.

وحال اینکه چرا ابراهیم(ع) برای عمویش که مشرک و بت پرست بوده است استغفار کرده است؟

در جواب باید عرض کنم خود قرآن کریم پاسخ این سوال را در آیه ی بعد از همان آیه که از استغفار برای مشرکین نهی کرده داده است سوره توبه آیه 114:

"و ما کان استغفار ابراهیم لابیه الا عن موعده وعدها ایاه فلما تبین له انه عدو لله تبرا منه..."

استغفار ابراهیم برای پدرش(یعنی عمویش آزر مشرک)بخاطر وعده ای که به او داده بود درباره اش استغفار کند،چون احتمال این را میداد که با پند و نصیحت او را از مسیر شرکبرگرداند و موحدش سازد ولی وقتی لجاج و عناد او برایش مسلم شد که او دشمن خداست از او تبری کردو بیزاری جست و قطع رابطه نمود.

موفق باشید.

منبع:عطر گل محمدی8,ص 187,188،189،190