پرسش :
آیا قطع رابطه با افراد خانواده در حالی که از نظر اجتماعی و شخصیتی دارای مشکل هستند و همنشینی با آنها میتواند مانع پیشرفت اجتماعی و مذهبی شود، گناه محسوب میشود؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
از نظر اسلام قطع رَحِم (عدم ارتباط با وابستگان) گناه کبیره است و در هیچ وضعی روا نیست. امام صادق(ع) میفرماید: «حق الرحم لا یقطعه شیء؛ حق رحم را هیچ چیزی قطع نمیکند».(1) بنابر این افراد خانواده هرچند از نظر اعتقادی یا اخلاقی مشکل داشته باشند، نمیتوان با آنها قطع رابطه کرد، ولی میتوان رابطه را به حداقل رساند.
صله رحم به وسیله تلفن و نامه ومانند آن هم ممکن است، زیرا هدف آگاه بودن از حال اقوام است و لازم نیست حتماً با رفتن به منازل آنها صورت گیرد. امام علی(ع) فرمود: «صله رحم کنید گرچه با سلام کردن باشد»(2).
البته اگر انسان بتواند در دیدار با چنین خویشاوندانی او را نصیحت کند و امر به معروف و نهی از منکر نماید یا در دیدار با او تأثیر بهسزایی در تغییر رفتار و کردار او بدهد، باید وظیفه خود عمل نماید. با رفت و آمد صله رحم این وظیفه انجام میشود و به سلام و علیک و تلفن نباید بسنده کرد. مشاهده شده است بسیاری از خویشان (که به ظاهر اهل صلاح نیستند) با رفت و آمد و نصیحت تغییر کردهاند. البته همه اینها در صورتی است که خود شخص یا خانواده از رفتارهای نادرست دیگران متأثر نشوند که در این صورت، حفظ دین و اعتقاد و ایمان خود، ضروریتر است.
پینوشتها:
1ـ بحار الانوار، ج 74، ص 131.
2ـ اصول کافی، ج 2، ص 155.