پرسش:
1-من خانه ندارم وبرای خرید خانه پول پس انداز کردم آیا خمس تعلق میگیرد؟
2-خانم بنده نیز لوازم کم کم میخرد تا انشالله خانه دار که شدیم استفاده کند آیا به این لوازم ها خمس تعلق میگیرد؟
3-برای فرزندم یک حیوان خریدم و این حیوان اکنون تولید مثل کرده و زیاد شده آیا خمس به آن تعلق میگیرد؟
پاسخ:شس
با عرض سلام و آرزوی توفیق الهی و قبولی طاعات
بزرگوار خوب بود مرجع تقلید خود را برای ما نام می بردید تا بر طبق فتوای ایشان برای شما بیان می کردیم .
در خصوص مسئله مورد سوال ، چند نظر هست :
1- جمع کردن و ذخیره پول برای خرید خانه و لوازم زندگی خمس دارد . 1
2- برخی فرموده اند : كسيكه براي تا مين مخارج زندگي درسالهاي آينده همچون جهيزيه دختر يا خريد منزل لازم است پول يا جنسي را كنار بگذارد و بدون اين كار نتواند درسالهاي آينده مخارج خود را تا مين كند پول يا جنسي را كه كنار مي گذارد خمس ندارد . 2
3 - چيز هائي كه در زندگي به آن احتياج دارد مانند خانه اثاثيه و جهيزيه دختر ونمي تواند يکد فعه تهيه نمايد ولي در مدت كمي مثلا دو سال وسه سال مي تواند آن چيز را بخرد و عرفا مي گويند محتاج به آن چيز است و پس انداز كردن پول هم براي خريد آن چيز باشد باز هم خمس ندا رد ولي اگر بخواهد بعد از مدت طولاني مثلا بعد از بيست سال آن چيز را بخرد به طوري كه عرفا نگويند فعلا به آن محتاج است در اين صورت پولي كه پس انداز كرده اگراز يك سال گذشت خمس دارد . 3
4- خمس دارد ولي در موارد ضروري حاكم شرع مي تواند ارفاق هائي لحاظ كند.. 4
5 - خمس دارد مگر اين كه پس انداز كردن لازم باشد كه در اين صورت اگر بعد از سال خمسي درآينده نزديك (مثلا دو سه ماه پس از سال خمسي ) درراههاي مذكور مصرف شود خمس ندارد . 5
6- اگربراي تهيه جهيزيه وخانه راهي جز پس انداز پول نباشد ، پس انداز، خمس ندارد .6
1 امام خميني استفتاآت ج 1 س 28 از مسائل خمس ؛ آيات عظام : تبريزي، سيستاني، صافي، وحيد خراساني، نوري همداني، توضيح المسائل (به ترتيب ) مسئله 1786 ،1747، 1786، 1773 ، 1785 0
2 آيات عظام زنجاني وصانعي، توضيح المسائل ( به ترتيب ) ج 2 مسئله 1786 ، مسئله 1776 .
3 آيت الله بهجت توضيح المسائل مسئله 1391 .
4 آيت الله مكارم استفتا آت ج2 س 516 .
5 آيت الله خامنه اي استفتا ات س 908 .
6 - آيت الله فاضل لنكراني توضيح المسائل مسئله 1843 واستفتاآت ج1 ص 176 س675 ؛آيت الله صافي جامع الاحكام ج1 س705 و706 و750
پاسخ سوال 2 – اگر خانمتان کارمند و حقوق بگیر است باید برای خود حساب سال داشته باشد و اگر درآمدی ندارد و از اموال شما اجناسی راتهیه می کند در حقیقت از اموال شما خرج می کند . اگر این اموال از لوازم و ضروریات زندگی است خمس ندارد .
پاسخ 3 – اگر حیوان را به فرزندتان بخشیده اید مال فرزندتان است و بچه آن نیز از اموال ایشان است و چون ایشان به بلوغ نرسیده فعلا خمسی بر او واجب نیست البته اگر بعد از بلوغ از مرجعی تقلید بکند که بگوید بخشش (هبه) خمس ندارد ، خمسی بر ایشان نیز نخواهد بود .