آشنایی با حوزه های علمیه بلند مدت

حوزه های علمیه محل پرورش سربازان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف برای خدمت به اسلام و جامعه اسلامی است.
این جایگاه بلند، که چهره های درخشان تاریخ تشیع در آن پرورش می یابند، محل آشنایی با مکتب اهل بیت علیهم السلام و کانون دلدادگان به خدای تعالی است.
آنان که لذت کسب علم و معرفت را با هیچ چیز دیگری عوض نکردند و تا آنجا پیش رفتند که هیبت علم و تقوایشان صاحبان زر و زور را به لرزه انداخت و ناچارشان کرد که در مقابل اسطوره های علم و عمل، زانوی ادب به زمین زنند.
آنچه در این نوشته مختصر می آید، نمایی کلی از حوزه های علمیه است که جهت آشنایی دانش آموزان عزیز با این مرکز علم و عمل تقدیم می گردد.
دوره های تحصیلی در حوزه:
طلاب پس از پذیرش، ابتدا در یکی از مدارس علمیه قم یا شهرستان های کشور دوره مقدمات و سطح یک را می گذرانند؛ در این دوره که به طور متوسط شش سال (حداقل 3 و حداکثر 8 سال)طول خواهد کشید با ادبیات عرب، منطق، قرآن، عقاید، فقه و اصول آشنا خواهند شد. در پایان دوره، اجازه پوشیدن لباس روحانیت را پیدا کرده و می توانند به عنوان مبلغ به گسترش مکتب اهل بیت علیهم السلام اقدام نمایند.
در دوره دوم که سطح دو نام دارد و به طور متوسط سه سال طول خواهد کشید، طلاب فقه استدلالی، اصول عقاید، فلسفه، تفسیر و سایر علوم را فرا خواهند گرفت؛ در این مرحله طلاب در انتخاب استاد و هم درس ها کاملاً آزاد هستند و ضمناً انتخاب برخی رشته های تخصصی نیز در ا ین مرحله انجام خواهد یافت. در ادامه این دوره و بعد از یک سال تحصیلی، طلاب وارد درس های خارج خواهند شد در خارج فقه و اصول، در حقیقت نوعی کارگاه تمرین اجتهاد و نظریه پردازی است و اساتید آن از مراجع و مجتهدین بزرگ هستند. در این مرحله طلاب ضمن شرکت در کلاس هاس خارج فقه و اصول در مدت دو سال پایان نامه سطح سه را نیز تدوین خواهند کرد و برای رسیدن به سطح چهار باید حداقل شش سال سابقه درس خارج و یک رساله علمی برای پایان نامه داشته باشند.
هر چند بعد از این دوره، طلاب و فضلاء مدرک سطح چهار (دکتری) را اخذ خواهند نمود، ولی این هرگز به معنی پایان تحصیل و علم آموزی نیست و می توانند تا رسیدن به درجه اجتهاد به تلاش علمی خود ادامه دهند.
مدرک تحصیلی:
مرکز مدیریت حوزه به طلابی که مراحل مختلف دروس حوزوی را طی می کنند مدارک تحصیلی اعطاء می کند. اگر چه نام این مدارک تحصیلی با مدرک تحصیلی دانشگاه ها متفاوت است ولی از تمام جهات با مدارک دانشگاهی برابر است. و به استناد مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی می توانند در مقاطع بالاتر در دانشگاه نیز ادامه تحصیل دهند.

لازم به ذکر است هر چند حوزه علمیه مدرک تحصیلی می دهد ولی معمولاً روحانیون معظم به اخذ مدرک اهمیتی نمی دهند زیرا ملاک موفقیت یک روحانی تقوا، توانمندی علمی و میزان اثرگذاری در جامه است، نه مدرک علمی، جامعة ما نیز از روحانیون انتظار علم، زهد و تقوا دارد وبرای استفاده از محضر آنان به مدارکشان اهمیتی نمی دهند.
رشته های تحصیلی:
درحال حاضر رشته های تخصصی متعددی در حوزه وجود دارد که طلاب بعد از اتمام سطح یک می توانند در آنها ادامه تحصیل دهند؛ البته این به معنی ترک تحصیل درس های فقه و اصول نیست بلکه هر دو رشته را درکنار یکدیگر ادامه خواهندداد.
رشته های تحصیلی موجود عبارت است از:
کلام و فلسفه اسلامی زیر نظر حضرت آیت الله العظمی سبحانی
تفسیر زیر نظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تبلیغ
تاریخ
قضاء
حدیث
نهج البلاغه
و ..
خدمات رفاهی و اداری طلاب:
بعد از امتحان تثبیتی پذیرش، طلاب در سال اول از برخی امور رفاهی و اداری برخوردار می شوند از جمله:
1- معافیت تحصیلی: طلاب در زمان تحصیل می توانند از معافیت تحصیلی که سالانه تمدید می شود بهره مند گردند. البته کسانی که مایل باشند می توانند در ضمن تحصیل هر سال مدتی را جهت تبلیغ در نیروهای مسلح حضور پیدا کنند و بدینوسیله بعد از مدتی کارت پایان خدمت بگیرند.
2- بیمه خدمات درمانی و بیمه عمر: کلیه طلاب بعد از شروع به تحصیل و رسمی شدن تا مدتی که مشغول به تحصیل یا تدریس باشند بیمه می شوند و حق بیمه آنهانیز توسط مقام معظم رهبری پرداخت می گردد.
3- شهریه: از آنجا که زمان تحصیلات طلبگی طولانی است و طلاب در طول دورة تحصیل خود کارهای تبلیغی و فرهنگی انجام می دهند، هر ماه، مبلغی به عنوان کمک هزینه تحصیلی (شهریه) از سوی رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید به آنها پرداخت می گردد. هر چند این کمک هزینه مبلغ زیای نیست ولی برکات زیادی دارد و زندگی طلاب را تأمین می کند.
4- اسکان: طلابی که مراحل پذیرش را پشت سر گذاشته و وارد حوزه می شوند، می توانند برای اسکان خود از حجره های مدرسه (خوابگاه) استفاده نمایند.
معمولاً همه مدارس آموزشی مجهز به حجره بوده و طلاب به صورت شبانه روزی در مدرسه می مانند.
در این مدارس سعی می شود حداقل یک وعده غذا و امکانات یک زندگی ساده و بی آلایش طلبگی فراهم باشد و به طور متوسط در هر حجره سه تا چهار نفر زندگی می کنند.
ورود به حوزه:
برای ثبت نام و ورود به حوزه مراحلی طی می شود که عبارت است از:
1- ثبت نام: برای این کار می توان فرم پذیرش و دفترچه راهنما را از پست یا حوزه های علمیه سراسر کشور تهیه کرد
2- شرکت در امتحان ورودی (کنکور حوزه) که تاریخ آن در دفتر چه راهنما آمده است.
3- مصاحبه: کسانی که در امتحان ورودی قبول شوند در مرحله بعد مصاحبه خواهند داد.
4- تحقیقات: که توسط مرکز مدیریت انجام خواهد شد.
5- معرفی به مدارس علمیه جهت آغاز به تحصیل
6- امتحان تثبیتی که بعد از حدود سه ماه از شروع تحصیل گرفته می شود و بعد از قبولی در آن طلاب رسمی شده و از خدمات حوزه برخوردار می گردند.

برای تهیه متن کتب و صوت درسی پایه های اول تا دهم می توانید به لینک زیر رجوع کنید:

متن و صوت دروس حوزه علمیه از پایه اول تا دهم