پرسش:
اگر کودک غیربالغ با پولش که خمسش را نداده برای والدین کادو و شیرینی بگیرد والدين ميتونند مصرف كنند؟ 

پاسخ:
با سلام و عرض ادب
بله جزء دارایی محسوب می شود امابر اساس نظر امام (ره)به هدیه خمس تعلق نمی گیرد.1

کودک غیر بالغ که ممنوع التصرف است در اموال خودش و اگر خودش اقدام به خرید چیزی با پولش کند مثل خرید شیرینی یا هدیه جایز نیست و نمی توان انرا مصرف کرد

و تصرف پدر هم در اموال کودک غیر بالغ فقط در موارد مصلحت کودک است (مثلا کودک نیاز به لباس گرم یا وسیله ای دارد ولو اسباب بازی متعارف).2

1. امام خمینی (ره)،توضیح المسائل مراجع ،ج1،م1753
2. استفتا شفاهی از دفتر مقام معظم رهبری

پرسش:
2.با توجه به این که کودکان هدایایی را که می گیرند بر اساس رسوم جامعه والدین باید جایگزین به فرزندان طرف مقابل بدهند،آیا در این صورت والدین حق تصرف در آنها را دارند؟
3.کودکان موضوعا خارج از دایره تکالیف نیستند؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب
1.طبق فتوای مقام معظم رهبری به هدیه خمس تعلق نمی گیرد.1
2.از انجائي كه در هديه بايد قبض شود واين عيدي كه به بچه ها داده مي شود بايد قبض صورت گيرد و چون بچه صغيراست ومحجور؛ نمي تواند قبض كند واينجا بايد پدر كه ولي بچه هست بايد از طرف بچه قبض كند؟، تا ملك بچه شود. در اين صورت ملك بچه ها مي شود وپدر حق تصرف ندارد مگر اينكه اين تصرف به نفع بچه باشد.
3.از تكليف خارج هستند ولي منظور از سوالتان چيست ؟
اگر منظورت اين هست بايد خمس بدهند در صورتي كه عيدي نباشد ودرامدي اين بچه داشته باشد اين درامد ش به عنوان پس انداز تا بلوغ باقي بمانددر صورتي كه به بلوغ برسد بنابر احتياط واجب خود بچه موقع بلوغ بايد بپردازد.

1. اجوبه الاستفتائات،س850

پرسش:
1.آيا به اموال كودك و هداياي او خمس تعلق مي گيرد؟ اگر مي گيرد چه كسي بايد بدهد او يا والدين؟ چه موقع بايد خمس را بدهند قبل با بعد از تكليف؟
2.از آنجايي كه كودك شناختش نسبت به اسلام قوي نيست اگر خمس دادن سبب بي رغبتي او به دين شود تكليف چيست؟
3.هدیه ایی که به کودکان می دهند اصولا جزء دارایی محسوب می شود؟

پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
1. اگر بچه صغیر سرمایه ای داشته باشد و از آن منافعی به دست آید بنا بر احتیاط واجب بعد از آنکه بالغ شد باید خمس آن را بدهد.1
2. نظر مراجع عظام در این باره متفاوت است وبرخی از فقها قائل به عدم وجوب حتی پس از بلوغ هستند ،حال اگر مقلد مرجعی باشد که نظر ایشان همانند نظر امام (ره)باشد ،وجوب خمس پس از سن بلوغ خواهد بود وشخص از زمان کودکی فاصله گرفته ومی توان با توجیهات مناسب سن ،فکر واندیشه وی را به سمت احکام الهی وآثار حیات بخش آن سوق داد واو را به انجام تکلیف تشویق وترغیب نمود.

3. بله جزء دارایی محسوب می شود امابر اساس نظر امام (ره)به هدیه خمس تعلق نمی گیرد.2

1. امام خمینی (ره)،توضیح المسائل مراجع ،ج1،م1753
2 . امام خمینی (ره)،توضیح المسائل مراجع ،ج2،م1794

پرسش:
با توجه به روان شناسی تبلیغ بی تردید لباس روحانی مبلغ چون نماد و سمبل دینی است نقش زیادی در انتقال پیام دینی و ارتباط با مخاطب دارد حال سئوال این است در منطقه ما روحانیونی زندگی می کنند که وضع مالی خوبی ندارند به همین دلیل لباس برخی آنها مندرس و ژولیده است آیا می توانیم از پول زکات لباس تبلیغ(عبا، قبا ، لباده و کفش یا نعلین و..) و یا ابزار تبلیغ (کتاب، لب تاپ و...) هدیه داد؟

پاسخ:
سلام و عرض ادب
طبق نظر امام
يكي از كساني كه زكات به انها تعلق ميگيرد فقير است وشامل حال افراد مذكور درسوال مي شود
اماقسمت دوم سوال شما جايز نيست يعني انچه به فقير داده مي شود پول وجنس متعلق زكات (گندم و..) است نه اينكه پول يا جنس زكات را بتوانيم تبديل به جنس ديگر (لباس وكفش..) بكنيم بلكه خود پول زكات وجنس متعلق زكات را بايد به انها بدهيم1.

1. العروةالوثقي ج/2 حاشيه اقاي مكارم فصل في الزكاة ( في جنسها وقدرها) م/2 حاشيه شماره 10واستفتائات تلفني دفتر امام0251/7743232