پرسش :

سلام خسته نباشید
من چند وقت پیش فهمیدم پدرم خمس نمیدهد ومیدانم اگر هم به او بگویم تاثیری ندارد. اما مادرم خمس پولش را می دهد(او کارمند است) از همان وقت من از غذا خوردن واستفاده از پول پدرم طفره رفتم و به خانه ی مادربزرگم می روم.
حال تکلیف من چیست مخصوصا برای ماه رمضان که بهانه ای هم برای نخوردن سحری و افطار ندارم. آیا می توانم از چیزی یا غذایی استفاده کنم که نمی دانم از پول پدرم تهیه شده یا مادرم؟  خواهش می کنم هر چه زودتر و قبل از ماه مبارک جواب من را بدهید یا علی خداحافظ

 پاسخ:

با سلام و ادب

اگر نمی دانید غذا یا چیز دیگر، ازپول مادر یا ازپول پدر تهیه شده است می توانید از آن استفاده کنید ونیز چناچه بدانید ازپول پدر تهیه شده ولی شک داشته باشید که از در آمد وسط سال (که هنوز خمس به آن تعلق نگرفته)  آن چیز ها را خریده یاازپولی که خمس گرفته است، باز استفاده از آن چیزهااشکال ندارد وتحقیق هم لازم نیست، وبه فتوای آیت الله تبریزی وآیت الله سیستانی ومرحوم آیت الله خوئی حتی اگر یقین داشته باشید که آن چیز هاازمال پدرتان است وخمسش را نداده است باز  استفاده از آن ها برای شما اشکال ندارد0 ودر این صورت(که یقین به خمس داشتن مالی داشته باشیم)به فتوای دیگر مراجع معظم تقلید با اجازه مرجع تقلید می توان در آن مال تصرف نمود وخمسش را به ذمه گرفت وبعدا پرداخت کرد 0(1) برای این کار با دفتر مرجع تقلید تماس بگیرید.    
بنابراین شما نباید برخود سخت بگیرید ولازم نیست از خانه  به جای دیگر بروید، بلکه اگراحتمال تاثیردادید خود یاتوسط مادر یا کسی دیگر پدر را امر به معروف نمایید وچنان چه احتمال تاثیر نمی دهید از این جهت نیز تکلیفی ندارد.
در مکاتبات خود در زمینه سوالات فقهی مرجع تقلید تان را مشخص نمایید تا فتوا بر اساس مرجع تقلیدتان ارسال گردد.
موفق باشید.
 1 توضیح المسائل مراجع ، ج2، مسئله01795

پرسش:

پدرم خرج سفر مكه من را داد و جالا من مانده ام در چه صورت بايد خمس آن را بدهم . من مقلد آيت الله فاضل هستم.

پاسخ:

ا عرض سلام و آرزوی توفیقات الهی
از مکاتبه با این سایت سپاس گزاریم.
پاسخ- اگراز موقعی که به شما داد تاکنون یک سال بر آن نگذشته باشد و آن را مصرف کنید خمس ندارد ودرصورتی که یک سال بگذرد ومصرف نکرده باشید بنا به احتیاط واجب خمس آن را باید بدهید. (1)    

1 آیت الله فاضل لنکرانی ، توضیح المسائل، مسئله 1818

پرسش:

اگر کسی مال حلالش بامال حرام مخلوط شده باشد تکلیفش چیست؟

پاسخ:

با سلام و ادب

آیات عظام: امام خمینی، رهبری(نظررهبری مطابق فتوای امام است) مکارم، شبیری زنجانی:
در صورتی که مال حلال با مال حرام به طورى مخلوط شود، كه انسان نتواند آنها را از يكديگر تشخيص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن، هيچ كدام معلوم نباشد، بايد خمس تمام مال را بدهد و بعد از دادن خمس، بقيّه مال حلال مى‌شود.(1)

نظر آیات عظام سیستانی و وحید خراسانی: در صورتی که مال حلال با مال حرام به طورى مخلوط شود، كه انسان نتواند آنها را از يكديگر تشخيص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن، هيچ كدام معلوم نباشد و نداند كه مقدار حرام كمتر از خمس است يا زيادتر، خمس آن را بدهد با دادن خمس آن حلال [مى‌شود] و بنا بر احتياط واجب بايد به كسى كه مستحقّ خمس و ردّ مظالم مى‌باشد، بدهد.(آیت الله وحید) بنابر احتیاط واجب این خمس را در موردی که مصرف خمس و صدقه است به قصد ادای وظیفه, اعم از خمس و صدقه صرف نماید. (2)
آیت الله صافی گلپایگانی:

آیت الله صافی: خمس آن را بدهد و بادادن خمس مال حلال می شود و اگر ازجهت دیگر متعلق خمس نشده باشد با دادن خمس آن حلال می شود و اگر از جهت دیگر(مانند گذشتن سال بر در آمد) خمس واجب شده باشد واجب است خمس دیگری هم از بقیه مال بدهد. و احتیاط لازم آن است که این خمس را به مصرف سایر خمس ها برساند لکن به قصد ما فی الذمه از خمس یا صدقه.(3)

1. امام خمینی، توضیح المسائل، مسأله ، مکارم شیرازی توضیح المسائل، مسأله 1542 (آیت الله مکارم: هرگاه خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد مقدار حرام بيشتر از خمس بوده، بنابر احتياط واجب بايد مقدارى را كه مى‏داند از خمس بيشتر بوده به مصرفى برساند كه هم مصرف خمس باشد و هم صدقه مسأله 1545) و شبیری زنجانی، مسأله1822.
2. آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله 1782؛ آیت الله وحید توضیح المسائل، مسأله1822.
3. آیت الله صافی، توضیح المسائل، مسأله 1822.

پرسش:

الف :فردی متولد 1352 هستم.
 ب:از امام (ره)تقلید می کردم بعد از رحلت امام بنا به موقعیت شغلی در مسئله نماز و روزه از آیت اله اراکی (ره) تقلید می کردم و بعد از رحلت ایشان با اجازه مقام معظم رهبری براین دوباقی ماندم حال می خواهم کاملا از یک مرجع، مقام معظم رهبری تقلیدنمایم ایا می تو انم ؟
ج-اگرجواب بله است لطفا براساس فتاوای مقام معظم رهبری به سوالات زیر پاسخ دهید

د-اگرجواب خیر است لطفا بر اساس فتاوای امام (ره) به سوالات زیر پاسخ دهید
 ح-اگر به روش دیگری می توان به سوالات پاسخ داداین کارراانجام دهید

 1-اگر برای موبایل ثبت نام کنیم وسال خمس فرا برسد وموبایل را دولت نتواند واگذار کندآیا به پول ثبت نامی خمس تعلق می گیرد؟
 2-اگر برای ماشین(خودرو)ثبت نام کنیم وسال خمسی فرا برسد وخودرو هنوز به دست ما نرسیده باشد آیا به پول ثبت نامی خمس تعلق می گیرد؟
 3-دارای خانه ای قدیمی وفرسوده هستم اگر در بانک سپرده گذاری برای گرفتن وام مسکن کنم اگر سال خمسی فرا برسد آیا باید خمس مبلغ سپرده گزاری رابدهم؟
 4-بدون خانه و مسکن می باشم در بانک سپرده گزاری میکنم برای گرفتن وام مسکن اگر سال خمسی فرا برسد آیا بایدخمس مبلغ سپرده گزاری را بدهم؟
 5-برای فرزندم در بانک حساب سپرده گزاری مسکن جوانان باز کرده ام اگر سال خمسی فرا برسد آیا باید خمس مبلغ سپرده گزاری را بدهم؟
 6-مبلغی به حساب همسرم برای خودش در بانک سپرده گزاری کرده ام اگر سال خمسی فرا برسد آیا باید خمس مبلغ سپرده گزاری را بدهم؟
 7-کارمند آموزش و پرورش هستم مبلغی ماهانه کسرو به حساب صندوق تعاون اداره واریز می شود و از موجودی صندوق برای کسانی که نیاز دارند وام داده میشود اگر سال خمسی فرا برسد آیا به مبلغی که ماهانه کسر شده خمس تعلق می گیرد؟
 8-کارمندآموزش و پرورش هستم مبلغی ماهانه کسر و به حساب صندوق ذخیره فرهنگیان واریز می شود تا در زمان بازنشستگی دولت مبلغی مضاعف بر مبلغ کسر شده پرداخت نماید(همانند پاسداران در صندوق انصار) اگر سال خمسی فرا برسدآیا مبلغی که ماهانه کسر شده خمس تعلق می گیرد؟
 9-اگرماشینی(خودرویی) خرید نمایم بعد از سال خمسی بفروشم آیا به پول آن خمس تعلق می گیرد؟
 10-اگرماشینی(خودرویی) خرید نمایم بعد از سال خمسی بفروشم و خودروی دیگری بخرم آیا به پول آن خمس تعلق می گیرد؟
 11-از کسی پول قرض گرفته ام که 2 سال دیگر برگردانم پولی سال اول پس انداز کرده ام تا قرض خود را بدهم اگر سال خمسی فرا برسد آیا خمس پول پس انداز شده برای ادای قرض خود را باید بدهم؟
 12-از بانک وام گرفته ام و مبلغی ماهانه قسط می دهم اگر سال خمسی فرا برسد و مبلغی پول پس انداز داشته باشم آیا می توانم جزء بدهکاری خود به بانک به حساب آورم یا باید خمس آن را بدهم؟
 13-قبل از سال خمسی بیمه ماشینم (خودروام) تمام شده به علت بدهکاری و مشغله کاری نتوانسته ام بیمه را پرداخت نمایم تا سال خمسی فرا می رسد آیا می توانم مبلغ بیمه را کسر و بعد سال خمسی را حساب کنم؟
 14-اگر به شخصی قرض الحسنه پول داده شود و سال خمسی فرا برسد باید خمس پول طلبکاری را داد؟
 15-سالی چند بار دولت به کارمندان کالا برگ(بن) می دهد که جدیدا کارت اعتباری شده اگر سال خمسی فرا برسدآیا به آن خمس تعلق می گیرد؟

پاسخ: 

برادر گرامی با عرض سلام وآرزوی توفیقات الهی برای شما و سپاس از مکاتبه با این مرکز -
پاسخ ها : آری می توانید از رهبر معظم انقلاب تقلید کنید و ما مسایلتان را بر اساس فتاوای ایشان توضیح می دهیم .
پاسخ 1 – اگر موبایل مورد نیازتان است خمس ندارد .
پاسخ 2 – اگر خودرو مورد نیاز شما است بر پول ثبت نام شده خمس تعلق نمی گیرد.
پاسخ 3 – خمس ندارد .
پاسخ 4 – خمس ندارد .
پاسخ 5 – اگر مبلغ مذکور را به فرزندتان بخشیده اید مال او شده و مال شما نیست که خمس داشته باشد .
پاسخ 6 – جواب مانند 5 است.
پاسخ 7 – تا مبلغ مذکور در اختیار شما نیست خمس ندارد ولی اگر بخواهید آن مبلغ را دریافت بکنید به شما می دهند ، سر سال خمسی باید خمس آن را بدهید ولی اگر بخواهید آن را بگیرید به شما نمی دهند، وقتی که به شما دادند باید خمس آن را پرداخت کنید .
پاسخ 8 – چون مبالغ مذکور در اختیار شما نیست و اگر بخواهید آن را دریافت کنید به شما نمی دهند، فعلا خمس ندارد بعد از باز نشستگی حقوقی که به شما می دهند مانند حقوق فعلی خواهد بود یعنی اگر از مخارج سال چیزی اضافه ماند باید تخمیس شود .
پاسخ 9 – اگر ماشین مورد نیازتان بوده بعد از فروش خمس ندارد  و در صورت گذشت یک سال خمس به آن تعلق می گیرد.
پاسخ 10 – خمس تعلق نمی گیرد .
پاسخ 11 – اگر قبل از رسیدن سال خمسی بدهکاری خود را پرداخت کنید خمس ندارد ولی اگرپرداخت نکنید باید خمس آن را بپردازید .
پاسخ 12 – اگر بدهکاری خود به بانک ( قسط های آینده ) را قبل از رسیدن سال خمسی پرداخت نمایید تا بدهکاریتان زودتر پرداخت شود اشکالی ندارد ولی اگر پرداخت نکنید و سال برآن بگذرد باید خمس آن را بپردازید و نمی توانید بدهکاری های سال آینده را از ذخیره امسالتان کسر کنید .
پاسخ 13 – اگر قبل از سال خمسی بیمه را پرداخت کنید اشکالی ندارد ولی اگر پرداخت نکنید بر پولتان خمس تعلق خواهد گرفت .
پاسخ 14 – آری خمس دارد .
پاسخ 15 – به فتوای رهبر معظم انقلاب بر هدیه و بن هایی که دولت می دهد خمس تعلق نمی گیرد .

پرسش:

اگر کسی با عین پول خمس نداده جنسی را خریداری کند آیا معامله صحیح است؟

پاسخ :

با سلام و ادب خدمت شما همراه گرامی

اگر با عین پولی که خمس به آن تعلق گرفته جنسی را خریداری کند و یا در وقت خریدن جنس، قصدش این باشد که قیمت آن را از پولی که خمس به آن تعلق گرفته و خمس آن را نداده است بدهد، اگر مرجع تقلیدش معامله پنج یک (معامله مقدار خمس )آن را اجازه بدهد معامله آن صحیح است و باید یک پنجم جنسی را که خریده است بابت خمس به مرجع تقلید خود بدهد و اگر مرجع تقلیدش اجازه ندهد، معامله پنج یک جنسی که خریده است باطل است. (1)
آیت الله سیستانی:
اگر با عین پولی که خمس آن داده نشده جنسی را خریداری کند، درصورتی که فروشنده مسلمان اثنی عشری باشد معامله نسبت به جمیع مال صحیح است و به جنسی که با این پول خریده است خمس تعلق می گیرد(خمس جنس خریداری شده را باید بدهد) و احتیاجی به اجازه حاکم شرع و مرجع تقلید نمی باشد. (2)

1. توضیح المسائل مراجع، ج1، مسأله 1760.
2. آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله1729.