پرسش:

آیا در نماز جماعت گفتن ذکرهای نماز پیش از امام اشکال دارد؟

پاسخ:

با سلام و ادب خدمت شما همراه گرامی

نظر امام خمینی، آیت الله سیستانی، آیت الله وحید، آیت الله صافی گلپایگانی: مأموم نباید تکبیره الاحرام را پیش از امام بگوید؛ بلکه احتیاط واجب (آیت الله سیستانی، احتیاط مستحب، آیت الله صافی، احتیاط) آن است که تا تکبیر امام تمام نشده، تکبیر نگوید.
اما گفتن سایر ذکرهای نماز، پیش از امام، اشکال ندارد و اگر سلام نماز را هم عمداً پیش از امام بگوید (آیت الله وحید در صورتی که از اوّل قصد عدول نداشته)، نمازش صحیح است؛ ولی اگر آن ها را بشنود یا بداند امام چه وقت ذکرهای نماز را می گوید، احتیاط مستحب آن است که پیش از امام، ذکرهای نماز و سلام نماز را نگوید. (1)
نظر آیت الله مکارم: مأموم نبايد تكبيره الاحرام را پيش از امام بگويد؛ ولى در ذكرهاى ديگر مانع ندارد؛ هر چند احتياط مستحب آن است كه اگر صداى امام را بشنود، پيش از او نگويد. (2)

1. امام خمینی توضیح المسائل، مسئله 1467 - 1469؛ آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسئله 1448 و 1450؛ آیت الله زنجانی، توضیح المسائل، مسئله 1476 - 1478، آیت الله وحید، توضیح المسائل، مسئله 1475 – 1477؛ آیت الله صافی، توضیح المسائل، مسئله 1476 - 1478.
2. آیت الله مکارم، توضیح المسائل، مسئله 1278.

با سلام
عبادات اسلامى، غير از جهات روحى و معنوى، آثار و جنبه‏هاى سياسى و اجتماعى هم دارد، به خصوص آنچه كه به صورت آشكار و گروهى با آداب و ويژگى‏هاى خاص اجرا مى‏شود. نماز جمعه، يكى از اين آيين‏هاى مقدس و با شكوه است كه امّت نمازگزار، در كنار بركات معنوى و ثواب عبادت، به آثار و نتايج اجتماعى آن نيز نايل مى‏شود.
 نماز جمعه، مظهر شكوه اسلام و عظمت مسلمين و وحدت بخشِ صفوف و خنثى كننده توطئه‏ها و تفرقه‏افكنى‏هاست.
 نماز جمعه، دو ركعت است كه همراه با دو خطبه از سوى امام جمعه به جاى نماز ظهر روز جمعه خوانده مى‏شود. در خطبه‏هايش، علاوه بر دعوت به تقوا و طرح مسائل اخلاقى و سازنده كه از واجبات خطبه است، طرح مشكلات مردم و مسائل اجتماعى مسلمانان و آگاهى‏هاى سياسى و هشدار نسبت به خطرها و دشمن‏ها و ... نيز ضرورى است و همين محتوا، به نماز جمعه تأثير فراوان در زمينه روشنگرى انديشه‏ها مى‏دهد.
 ضرورت شركت مستمر در نماز جمعه، مورد تأكيد اسلام است و اگر كسى بى دليل و عذر در جماعت مسلمانان و نماز جمعه آن‏ها شركت نكند، نشانه نوعى نفاق است.
 رسول خدا صلى الله عليه وآله فرموده است: هر كس سه جمعه پياپى، بدون عذر و بيمارى، عمداً در نماز جمعه شركت نكند بر دل او مُهرى از نفاق زده مى‏شود.(1)
 نماز جمعه، حج مساكين است.(2) نماز جمعه «ياد خدا»ست و خداوند در قرآن مى‏فرمايد:
 «يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا نُودِىَ لِلصَّلَوةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْاْ إِلَى‏ ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُواْ الْبَيْعَ...»(3)
 اى مؤمنان! هرگاه به نماز روز جمعه فراخوانده مى‏شويد، به سوى «ياد خدا» بشتابيد و داد و ستد را رها كنيد.
 روز جمعه، روز تعطيلى مسلمانان است تا در كنار نظافت و استراحت، به تقويت بُعد معنوى و اجتماعى خود بپردازند.
 دشمنان اسلام، كه همواره در صدد تفرقه و تضعيف مسلمانان‏اند، از برگزارى مراسم نماز جمعه ناراحت مى‏شوند و تلاش در شكستن اين سدّ استوار ايمانى دارند.
 امام خمينى قدس سره مى‏فرمود: نمازهاى جمعه را با شكوه بجا بياوريد، و نمازهاى غير جمعه را هم، كه شيطان‏ها از نماز مى‏ترسند، از مسجد مى‏ترسند ...(4)

 پرسش:

حد مجاز فاصله بین نفرات در یک صف نماز جماعت چقدر است؟