پرسش:
چرا زدن طبل در هيئت‌ها اشكال ندارد، ولي روشن كردن و گوش كردن به نوارهاي شاد گناه دارد؟
پاسخ:
با سلام و ادب سلامتي، سعادت و موفقيت شما را از درگاه ايزد منان خواستاريم
آهنگ‌ها و آوازها به سه دسته تقسيم مي‌شوند:
الف) آهنگ‌ها و آوازهايي كه به شيوة مجالس‌ِ عيش و عشرت و محافل‌ِ رقص و پايكوبي اجرا مي‌شود و انسان را از حالت‌ِ اعتدال‌ِ فكري و ذهني دور مي‌سازد و به بي‌بند و باري، لاقيد بودن و بي‌تعهّد زيستن دعوت و تشويق مي‌كند كه اصطلاحاً به آن "ساز و آوازهاي مبتذل" و مناسب مجالس "لهو و لعب" مي‌گويند.
ب) آنهايي كه هم از نظر محتوا (مضمون اشعار) داراي معنايي با شكوه و زيباست و هم از نظر اجرا، خوب و زيبا اجرا مي‌شود و در عين حال تناسب و شباهتي با ساز و آوازهاي مجالس لهو، عيش و عشرت و فساد ندارد. گوش دادن به نوع اوّل حرام است; امّا نوع دوم اشكال ندارد.( جامع‌المسائل "استفتائات، آيت‌الله فاضل لنكراني، ص 252 مطبوعاتي امير، چاپ دوم، بهمن 1375. )
ج) ساز و آوازهايي كه نسبت به آن شك داريم و نمي‌دانيم آيا از نوع اوّل است تا از آن پرهيز كنيم و يا از نوع دوم است تا پرهيز لازم نباشد. گوش دادن به موارد مشكوك (نوع سوم) اشكال ندارد; امّا بهتر است كه به اين نوع آهنگ‌ها هم گوش نكنيم.
دليل حرمت موسيقي (قسم اول). آيات و رواياتي است كه درباره پرهيز از "باطل"، "لهو"، "لغو" و... وارد شده است: برخي از آيات مربوط به اين مسأله عبارتند از:
1. آية "وَ الَّذِين‌َ لاَ يَشْهَدُون‌َ الزُّورَ وَ إِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا;(فرقان،72) بندگان خاص خداوند (عباد الرحمن) كساني هستند كه شهادت به باطل نمي‌دهند (و در مجالس باطل شركت نمي‌كنند). و هنگامي كه با لغو و بيهودگي برخورد كنند، بزرگوارانه از آن مي‌گذرند.
2. آية "وَ الَّذِين‌َ هُم‌ْ عَن‌ِ اللَّغْوِ مُعْرِضُون‌َ;(مؤمنون،3) مؤمنان كساني هستند كه از لغو و بيهودگي روي گردانند.
3. آية "وَ إِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْه;(قصص،55) هر گاه چيز بيهوده‌اي بشنوند از آن روي مي‌گردانند.
جهت آگاهي بيشتر از آيات و روايات مربوط به اين موضوع مي‌توانيد به كتاب‌هاي "كافي، كليني;، ج 6، ص 431، باب الغنأ، مؤسسة الوفأ / المكاسب المحرمه، امام خميني;، ج 1، ص 299 ـ 369، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني; / بحارالانوار، علامه مجلسي، ص 264 و ج 76، ص 240، نشر موسسة الوفأ / وسائل الشيعه، الشيخ الحر العاملي، ج 17، ص 304، باب تحريم الغنأ، نشر آل‌البيت" مراجعه فرماييد".
بنابراين، چون زدن طبل در هيئت‌ها، مناسب با آن چه در مجالس عيش وعشرت و مجالس رقص و پايكوبي اجرا مي‌شود، نيست اشكال ندارد.
چرا زدن طبل در هيئت‌ها اشكال ندارد، ولي روشن كردن و گوش كردن به نوارهاي شاد گناه دارد؟
پاسخ:
با سلام و ادب سلامتي، سعادت و موفقيت شما را از درگاه ايزد منان خواستاريم
آهنگ‌ها و آوازها به سه دسته تقسيم مي‌شوند:
الف) آهنگ‌ها و آوازهايي كه به شيوة مجالس‌ِ عيش و عشرت و محافل‌ِ رقص و پايكوبي اجرا مي‌شود و انسان را از حالت‌ِ اعتدال‌ِ فكري و ذهني دور مي‌سازد و به بي‌بند و باري، لاقيد بودن و بي‌تعهّد زيستن دعوت و تشويق مي‌كند كه اصطلاحاً به آن "ساز و آوازهاي مبتذل" و مناسب مجالس "لهو و لعب" مي‌گويند.
ب) آنهايي كه هم از نظر محتوا (مضمون اشعار) داراي معنايي با شكوه و زيباست و هم از نظر اجرا، خوب و زيبا اجرا مي‌شود و در عين حال تناسب و شباهتي با ساز و آوازهاي مجالس لهو، عيش و عشرت و فساد ندارد. گوش دادن به نوع اوّل حرام است; امّا نوع دوم اشكال ندارد.( جامع‌المسائل "استفتائات، آيت‌الله فاضل لنكراني، ص 252 مطبوعاتي امير، چاپ دوم، بهمن 1375. )
ج) ساز و آوازهايي كه نسبت به آن شك داريم و نمي‌دانيم آيا از نوع اوّل است تا از آن پرهيز كنيم و يا از نوع دوم است تا پرهيز لازم نباشد. گوش دادن به موارد مشكوك (نوع سوم) اشكال ندارد; امّا بهتر است كه به اين نوع آهنگ‌ها هم گوش نكنيم.
دليل حرمت موسيقي (قسم اول). آيات و رواياتي است كه درباره پرهيز از "باطل"، "لهو"، "لغو" و... وارد شده است: برخي از آيات مربوط به اين مسأله عبارتند از:
1. آية "وَ الَّذِين‌َ لاَ يَشْهَدُون‌َ الزُّورَ وَ إِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا;(فرقان،72) بندگان خاص خداوند (عباد الرحمن) كساني هستند كه شهادت به باطل نمي‌دهند (و در مجالس باطل شركت نمي‌كنند). و هنگامي كه با لغو و بيهودگي برخورد كنند، بزرگوارانه از آن مي‌گذرند.
2. آية "وَ الَّذِين‌َ هُم‌ْ عَن‌ِ اللَّغْوِ مُعْرِضُون‌َ;(مؤمنون،3) مؤمنان كساني هستند كه از لغو و بيهودگي روي گردانند.
3. آية "وَ إِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْه;(قصص،55) هر گاه چيز بيهوده‌اي بشنوند از آن روي مي‌گردانند.
جهت آگاهي بيشتر از آيات و روايات مربوط به اين موضوع مي‌توانيد به كتاب‌هاي "كافي، كليني;، ج 6، ص 431، باب الغنأ، مؤسسة الوفأ / المكاسب المحرمه، امام خميني;، ج 1، ص 299 ـ 369، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني; / بحارالانوار، علامه مجلسي، ص 264 و ج 76، ص 240، نشر موسسة الوفأ / وسائل الشيعه، الشيخ الحر العاملي، ج 17، ص 304، باب تحريم الغنأ، نشر آل‌البيت" مراجعه فرماييد".
بنابراين، چون زدن طبل در هيئت‌ها، مناسب با آن چه در مجالس عيش وعشرت و مجالس رقص و پايكوبي اجرا مي‌شود، نيست اشكال ندارد.
