تعریف و معیار لباس شهرت چیست؟

پرسش:

تعریف لباس شهرت چیست و نظر مراجع و فقها در این زمینه را بفرمایید.

پاسخ:

 امام خمینی (ره)
معيار لباس شهرت چيست؟

ج: لباس شهرت لباسى است كه پوشيدن آن براى شخص، بخاطر رنگ يا كيفيت دوخت يا مندرس بودن آن و علل ديگر مناسب نيست، به طورى كه اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنان را به خود جلب نموده و انگشت نما مى شود(توضیح المسائل محشی،امام خمینی،ج2،ص1011،س1360)

*آیت الله اراکی (ره)
لباس شهرت عبارت است از لباسی كه پارچه يا رنگ يا دوخت آن براى كسى كه مى خواهد آن را بپوشد، معمول نيست.(توضیح المسائل محشی،امام خمینی،ج2،ص1012،س166)

*آیت الله بهجت (ره)
5214 - مقصود از لباس شهرت چيست و پوشيدن آن چه حكمى دارد؟ آيا چادر سفيدى كه موجب انگشت  نما شدن شود از مصاديق لباس شهرت است؟
ج: لباس شهرت عبارت است از لباسى كه از جهت جنس يا رنگ يا نحوه برش و دوخت و مانند آن خلاف شأن و زىّ پوشنده لباس باشد و پوشيدن چنين لباس هايى حرام است. بنابراين پوشيدن چادر سفيد به اقتضاى محل پوشش و شخص پوشنده بايد ملاحظه شود.(استفتائات،ج4،ص177)

*آیت الله تبريزى (ره)
مقصود از لباس شهرت را بيان فرماييد؟ آيا به چادر سفيد و يا عباى سفيد و مثل اينها لباس شهرت گفته مى شود؟
ج: باسمه تعالى؛ لباسى كه انسان مى پوشد، اگر لباسى باشد كه موجب وهن به او شود يا طورى باشد كه با پوشيدن آن بر ديگران فخر بورزد، بنابر احتياط واجب بايد ترك شود. و الله العالم(استفتائات جدید،ج1،ص361)
مبنا در لباس شهرت چيست و نظر شما نسبت به لباسهاى غربى به خصوص كراوات و امثالهم چيست؟
بسمه تعالى  - لباسى كه مختصّ به طائفه اى است و انسان با پوشيدن آن بين مردم بدنام و مورد نكوهش قرار مى گيرد، چنانچه پوشيدن آن موجب اذلال نفس باشد جايز نيست. و نيز براى مؤمن سزاوار نيست لباسى بپوشد كه او را از زىّ مؤمنين خارج كند، و اللّه العالم( استفتائات جدید،ج2،ص480)
هل أنّ المراد بلباس الشهرة ما لا يتعارف لبسه للذي يريد لبسه سواء من جهة اللون أم الخياطة أم القماش؟
بسمه تعالى:: لباس الشهرة هو أن يلبس ما لا يتعارف لبسه من مثله كأن يلبس العالم لباس الجندي في بعض الموارد، و قد قيل إنّه حرام و لكنّه غير تام على الإطلاق، و اللّه العالم . (صراط النجاة،ج5،ص428،مسئله1334)

*آیت الله خامنه ای:
معيار لباس شهرت چيست؟

ج: لباس شهرت لباسى است كه پوشيدن آن براى شخص، به خاطر رنگ يا كيفيت دوخت يا مندرس بودن آن و علل ديگر مناسب نيست، به طورى كه اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنان را به خود جلب نموده و انگشت نما مى شود.(اجوبة الاستفتائات،فارسی،ص 304س1360)

*آیت الله سبحانى:
702 - بنابر احتياط واجب بايد انسان از پوشيدن لباس شهرت كه پارچه يا رنگ يا دوخت آن براى كسى كه مى خواهد آن را بپوشد معمول نيست و نوعى رياكارى حساب مى شود، خوددارى كند، ولى اگر با آن لباس نماز بخواند اشكال ندارد. (توضیح المسائل،ص228)

*آیت الله صافى:
1725 - مستدعى است بيان فرمائيد چنانچه كسى لباس محلى شهر خود را در شهر ديگر بپوشد به نحوى كه جلب نظر كند چه حكمى دارد؟ در ثانى اگر از اين كار هدفى داشته باشد مثلًا لباس اهالى آن شهر را مناسب نداند و قصدش اين باشد كه مردم را به پوشيدن لباس محلى شهر خودشان تشويق كند- با اين فرض كه لباس محلى مردم شهر را اسلامى تر بداند و يا لااقل سعى كند به وسيلۀ آن لباس محلى از تهاجم فرهنگى بيگانه و و مانند آن جلوگيرى كند- اين عمل چه حكمى پيدا خواهد نمود؟
ج : پوشيدن لباس مربوط به شهر و يا قبيله خاصى از مسلمين با آنكه مردم مى دانند مربوط به آنها است اشكال ندارد و به آن صدق لباس شهرت نمى كند، بلى چنانچه به نحوى باشد كه عرفاً انگشت نما شود به عنوان لباس شهرت اشكال دارد و البته اين مسأله غير از تشبه به كفار است.(جامع الاحکام ،ج2،ص179)
س 1726 -آيا اگر يك فرد غير روحانى با عبا رفت و آمد كند اين را خلاف  عرف و يا لباس شهرت مى گويند؟ يا لباس خلاف عرف به لباسى مى گويند كه در بين مردم بيگانه و عجيب باشد؟
ج : موارد خلاف عرف مختلف است و عرف آن را به خوبى تشخيص مي دهد و پوشيدن عبا و رفت و آمد با آن براى غير روحانى اشكال ندارد. .(جامع الاحکام ،ج2،ص180)

*آیت الله فاضل (ره)
1711 - مقصود از لباس شهرت چيست؟ و آيا چادر سفيدى كه موجب انگشت نما شدن شود از مصاديق لباس شهرت است؟

ج: مقصود از لباس شهرت لباسى است كه عرفا زننده باشد و از جهت زننده بودن انگشت نما باشد. يا مناسب زىّ و شأن شخص، از حيث جنس يا رنگ يا نوع دوخت و امثال آن نباشد.(جامع المسائل،فارسی ،ج1،ص425)و (توضیح المسائل،آقای فاضل، ص143،م213)

*آیت الله مکارم:
لباس شهرت چيست؟

جواب: منظور از لباس شهرت آن است كه لباسى بپوشد كه مشهور به زهد و قدس شود و جنبه رياكارى داشته باشد
منظور از لباس شهرت لباسى است كه جنبۀ رياكارى دارد و مى خواهد به وسيلۀ آن مثلًا به زهد و ترك دنيا مشهور شود، خواه از جهت پارچه يا رنگ آن باشد يا دوخت آن، امّا اگر واقعا قصدش ساده پوشيدن است و جنبۀ ريا كارى ندارد نه تنها جايز است بلكه عملى است شايسته.(استفتائات جدید،ج1،ص56س122)و(توضیح المسائل،آقای مکارم ص150س770)

*آیت الله نوری:
لباس شهرت كه پارچه يا رنگ يا دوخت آن براى كسى كه مى خواهد آن را به پوشد معمول نيست و موجب هتك و موهون بودن است(توضیح المسائل،محشی،امام خمینی،ج1،ص 467)
مرحوم صاحب عروه در تعریف لباس شهرت می فرمایند: لباسی که خلاف زی انسان باشد از حیث جنس رنگ،یا وضع آن،پوشیدنش حرام است.(عروةالوثقی،ج1،ص568،دوجلدی)