پس از رحلت رسول‌خدا(ص) طرح آموزه‌های مهدویت، از سوی امام علی(ع)ادامه یافت، پس از طرح مباحث عام در قرآن و آموزش‌های گسترده و همه جانبه رسول(ص)، طرح این آموزه‌ها از سوی سایر ائمه هدی(ع) نیز ادامه یافت، تأکید بر وقوع فتنه‌ها و شمارش آن‌ها تا قیام قائم، ترسیم اوضاع بد آینده و عصر غیبت و حکمت آن؛ جامعه جوان شیعی در عصر خلافت علی(ع) از حضور امام معصوم بهره‌مند است و تصویری از آینده پرفراز و نشیب خود ندارد؛ آینده‌ای که در آن حکومت‌های جور با فتنه‌های رنگارنگ، این جامعه جوان را به چالش خواهد کشید. بی‌خبری و ناآمادگی برای آینده می‌تواند زمینه‌ساز حرکت‌های کور باشد و انحطاط و انهدام را به دنبال آورد.
در این میان تأکیدهای علی(ع)بر وقوع فتنه‌های گسترده در آینده، شناخت و توجه، آمادگی و حتی انتظار را به دنبال آورد و ظرفیت و تحمل را افزایش داد، این آگاهی‌های پیشاپیش حتی توانست ایمان و تسلیم مؤمنان را افزایش دهد، به مناسبت عید سعید غدیرخم تنها به گوشه‌ای از احادیث مهدوی امیرالمؤمنین(ع) اشاره می‌کنیم:
*امام علی(ع) از نسب امام مهدی(عج) می‌گوید
در لابلاى سخنان امام على(ع) روایات زیادى در زمینه معرفى نسب امام زمان(عج) به چشم مىخورد که به یک بیان مجموعه این قبیل از روایات به سه دسته تقسیم مىشوند. در بخشى از آن‌ها او را فرزند خودشان معرفى مىکنند، در قسمتى دیگر آن حضرت را از فرزندان حضرت فاطمه(س) و بالاخره در دستهاى از روایات حضرت مهدى(عج) را از اولاد امام حسین(ع) معرفى کردهاند.
امام محمدباقر(ع) مىفرمایند: امیرالمؤمنین على بن ابیطالب(ع) وقتى که از جنگ نهروان به کوفه برگشتند، براى مردم خطبهاى خواندند... در آن خطبه نخست خدا را سپاس گفتند و درود به روان پیامبر(ص) فرستادند و نعمتهایى را که خداوند به رسولش و بر خود آن حضرت عنایت کرده است یکى یکى شمردند، سپس در ادامه فرمودند: از جمله نعمتهاى خداوند بر من آن است که مهدى این امت از فرزندان من است.
زر بن حبیش شنید که على بن ابیطالب(ع) مىفرمود: مهدى مردى از ما اهل بیت و از فرزندان حضرت فاطمه زهرا است.
امام رضا(ع) از پدر بزرگوارش موسى بن جعفر(ع) و او نیز از پدرش... او از امام حسین(ع) و آن حضرت از امیرالمؤمنین على بن ابیطالب(ع) روایت کرده است که آن حضرت خطاب به امام حسین(ع) فرمودند: نهمین فرزند تو اى حسین! قائم بر حق(مهدى) است.
*امام علی(ع) آخرین ذخیره الهی را چگونه صدا می‌کردند
در مجموعه سخنان امام على(ع) با روشهاى مختلفى از نام مبارک امام زمان(ع) یاد مىشود. در یک مورد تصریح به نام آن حضرت غیر جایز دانسته شده است، در مورد دیگر از آن با اشاره سخن به میان مىآید و بالاخره در مورد دیگر به صراحت نام مخصوص بیان مىشود.
جابربن یزید جعفى مىگوید: از امام باقر(ع) شنیدم که مىفرمود: روزى عمر بن خطاب به امیرالمؤمنین(ع) گفت: اى پسر ابوطالب! نام مهدى چیست؟ آن را براى من بیان کن.
امام على(ع) فرمود: اسم او را نمىگویم، چون حبیب و خلیل من(رسول اکرم(ص)) با من عهد کرده است اسم او را براى کسى بیان نکنم تا اینکه خداوند وى را مبعوث و ظاهر گرداند و این از امورى است که خداوند عزّوجلّ علم آن را نزد پیامبرش امانت و ودیعه نهاده است.
«...عن على بن ابیطالب قال: المهدى مولده بالمدینة من اهل بیت النبى اسمه اسم نبى»، امام علی(ع) فرمودند: مهدى در مدینه به دنیا مىآید، او از اهل بیت پیامبر اکرم(ص) است و هم اسم با یکى از پیامبران است.
«عن على(ع) قال: اسم المهدىُّ محمد»، حضرت على(ع) فرمود: اسم حضرت مهدى، محمد است.
*احوال مردم آخرالزمان
شاید بتوان گفت که بیشترین مطالب مربوط به معارف امام زمان(عج) از زبان حضرت على(ع) نقل شده است، به تبیین اوضاع آخرالزمان و وقایعى که در آن دوره پیش مىآید اختصاص دارد، آن حضرت ضمن تشریح آن پیشامدها چگونگى مقابله با آن‌ها را نیز بیان مىکنند، این حوادث شامل مسائل فرهنگى، اجتماعى، اخلاقى، تربیتى و طبیعى مىشود.
روزى خواهد آمد که در آن سخنچینها مقرب خواهند شد و افراد بدکار، زیرک خوانده مىشوند، افراد باانصاف را ناتوان به حساب مىآورند، صدقه و انفاق در راه خدا را غرامت پندارند و صله‌رحم و آمد و شد با خویشاوندان را با منت انجام مىدهند و بندگى و اطاعت خدا را وسیله فخرفروشى براى مردم قرار مىدهند. در چنین زمانى حکومت با مشورت زنان و امارت کودکان و تدبیر خواجگان انجام مىگیرد.
اصبغ بن نباته مىگوید: شنیدم که امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: در آخرالزمان که بدترین زمان‌ها است، در موقعى که روز قیامت نزدیک شود، زنانى ظاهر مىشوند بدون حجاب، در حالى که زینتهاى آن‌ها پیداست، در انظار عمومى رفت و آمد مىکنند، آن‌ها از دین خارج مىگردند،(به احکام دینى پایبند نیستند) و به امور فتنهانگیز وارد مىشوند و به سوى شهوات و لذتجویىها روى مىآورند، حرامهاى خدا را حلال مىشمارند. اینگونه از زنان در جهنم خواهند ماند.
