پرسش:
كار رسمي ندارم و هر شركتي كه براي كار مي روم براي فرار از بيمه و دادن برخي مزايا چند ماه مي رويم دوباره مي گويند نيرو نياز نداريم. اغلب اين شركت ها سه ماه اول به ما حقوق نمي دهند و با پول من و امثال من تجارت مي كنند. آيا اين درست است من و زن و بچه ام براي كاري كه انجام داده ام حقوقي نگيرم و آن وقت فردي براي رشد خودش حقوق چند ماه من و امثال من را ندهد و سرمايه كاري خودش كند؟
1- آيا تأخير در دادن حق و مزد كارگر و كارمند كه همراه با استرس زياد بر خانواده هاي آنها است و خواب و خوراك آنها را مختل مي كند، گناه نيست؟
2- آيا آنها نبايد بعد از تأخير حقوق جبران كنند؟
3- آيا مسئول شركت به دليل اين كه من مجبورم رو بزنم و از ديگران قرض بگيرم مديون من نيست؟
4- اگر مسئولان اين شركت با حقوق اين كارگران حج و زيرت بروند قبول است؟
و آيا حكومت اسلامي نبايد با بازرسي حقوق قشر آسيب پذير را از اين افراد خون آشام بگيرد؟
5- ما شكايت مي كنيم ولي حاصل آن ار بيكار شدن ما است اگر مسئولي به دليل سهل انگاري سبب فشار مالي بر اين خانواده ها شود ضامن فشارهاي روحي آنها نيست؟
6-آيا به من و امثال من كه اهل كار وآبرو مند هستيم ولي گير انسان هاي نامرد افتاده ايم و مخارج سال مان را نداريم خمس يا زكات تعلق نمي گيرد؟
پاسخ:
اگر از ابتدای قرارداد با شرکت یاد شده قرار بر این بود که سه ماه اول آزمایشی و بدون حقوق باشد که در صورت خوب و مناسب بودن کارتان ، مشغول شوید ندادن حقوق در این مدت اشکالی ندارد اما اگر بعد از این مدت بدون جهت اخراج شوید مستحق اجرة المثل این سه ماه هستید . (1)
1و2و3و4و5. اگر مدیر شرکت یا اداره ای یا هر شخص بدهکاری بدون جهت دادن حقوق یا بدهی خود را به تأخیر بیندازد ، حرام است ولی ضامن شرعی آبرو و مسائل دیگر از دست رفته طلبکار و موظف به جبران فشار ها و لطمات روحی اش نیست.
اگر بدهکار حج و زیارات را با مال خودش انجام دهد ، صحیح است .
لازم به ذکر است در مواردی که کسی بدهکار است و دادن بدهی واجب شرعی است ، انجام حج و زیارات و اعمال مستحبی دیگر ، شایسته نیست .
تعلق خمس و زکات شرایط شرعی خودش را دارد اگر کسی مخارج سالش را ندارد یعنی سر سال خمسی درآمدی برایش باقی نماند خمس به او تعلق نمی گیرد.
1. استفتاء از دفتر آیت الله خامنه ای در قم
