پرسش:
چرا وقت عید فطر ایران با تمام کشورهای دیگر فرق دارد؟ آیا آنها ماه را نمی‌بینند و عید را اعلام می‌کنند و یا ایران خیلی عقب افتاده است که نمی‌تواند ماه را رصد کند؟
پاسخ:
با سلام و ادب
اوّلاً:اعلام اوّل ماه در ایران متفاوت با همه کشورها نیست. تعدادی از کشورهای دیگر امسال و سال‌های پیشین، همزمان با ایران، اوّل ماه (رمضان یا شوال) را اعلام کردند، اما چون معمولاً عربستان زودتر اعلام می‌کند و زودتر شنیده می‌شود، تصور می‌شود که کشورهایی با ایران تفاوت دارند.
دوم: ایران از جهت ابزارهای علمی، پیشرفته‌تر از کشورهای دیگر است و دانشمندان نجوم آن حداقل از کشورهای اسلامی جلوتر هستند، بلکه دقت آنها بیشتر است و با محاسبات دقیق (مانند سال گذشته) پایان و شروع ماه را اعلام می‌کنند.
سوم: اهمیت و دغدغه‌ای که در ایران نسبت به اعلام اوّل ماه و عید فطر وجود دارد، در کشورهای دیگر کمتر به چشم می‌خورد. این مسئله چه بسا موجب حساسیت شود و اختلاف ایران را در اعلام اوّل ماه با برخی از کشورها بزرگ جلوه دهد.
چهارم: به دلیل علم حساسیت در کشورهایی مانند عربستان، در ماه مبارک گذشته دیدیم که به طور کاملاً روشن، آن کشور یک تا دو روز زودتر از شروع ماه رمضان، رؤیت ماه را اعلام کردند و مردم آن کشور نیز عمل کردند و هیچ اتفاقی پیش نیامد، در حالی که روشن بود هنوز ماه رمضان شروع نشده بود.
پنجم: در حالی که در کشورهای دیگر تنها یک مقام رسمی برای اعلام رؤیت و اوّل ماه وجود دارد، در ایران مراجع متعدد حضور دارند. بببرخی اختلافات در مبنای اجتهاد مراجع موجب برخی ناهماهنگی‌ها و ایجاد حساسیت بیشتر میان مردم می‌شود.
البته اختلاف مبنای مراجع، فقهی و اجتهادی است که در جای خود قابل بحث است و می‌تواند آثار و نتایج مثبت
داشته باشد،اما در خصوص اعلام اوّل ماه و برخی از مسایل اجتماعی، موجب بروز ناهماهنگی‌هایی می‌شود که از دید توده مردم (که با مبانی فقهی چندان آشنایی نیستند) مطلوب و پسندیده نیست و باید برای آن راهکاری اندیشیده شود. این مسئله تا اندازه‌ای مورد توجه قرار گرفته است.
