دعاهای مفاتیح الجنان از چه کسی یا چه کسانی روایت شده است؟

پرسش:
دعاهاي مفاتيح الجنان از چه كسي يا چه كساني روايت شده است؟
پاسخ :

با سلام و عرض ادب 

دعاهاي مفاتيح الجنان از ائمه اطهار(ع) نقل شده، مثلاً دعاي عرفه از امام حسين(ع)، دعاي سحر ماه مبارك رمضان از امام باقر(ع)، دعاي ابوحمزة ثمالي از امام سجاد(ع)، دعاي كميل از حضرت علي(ع)، دعاي «يا من أرجوه» كه در ماه رجب خوانده مي شود، از حضرت صادق(ع)، زيارت جامعة كبيره از امام علي النقي(ع) و همين طور ساير دعاها. بعضي از دعاهاي مفاتيح منسوب به ائمه(ع) است و صدورش از آن بزرگواران يقيني نيست.
راويان اين دعاها از امامان افراد مختلف اند كه شيخ عباس قمي از كتاب هاي مختلف دعاها را جمع آوري كرده است.

چگونه می توانیم حدیث های جعلی را تشخیص دهیم ؟

پرسش:

چه منابعى حديث‏هاى جعلى را مشخص مى ‏سازد؟
پاسخ :

با سلام و عرض ادب و احترام 

كتاب هايى كه در مورد علم رجال، علم درايه و علم فقه الحديث نوشته شده و به طور كلى كتاب‏هايى كه در رشته علم الحديث به رشته تحرير در آمده‏ اند، منابعى هستند كه با مراجعه به آن‏ها مى ‏توان جعلى بودن حديث را شناخت.
علم الحديث، دانشى است كه به واسطه قوانين آن، حالات سند و متن حديث از جهت درستى و نادرستى شناخته مى‏شود، بدين جهت داراى سه قسم مى‏باشد:
1- رجال الحديث (علم رجال): دانش مربوط به شناخت راويات حديث از نظر و ثاقت و اطمينان به راستگويى و عدم و ثاقت.
2- علم الدراية يا مصطلح الحديث: دانش مربوط به شناخت حالات سند و متن حديث كه از آن تعبير به «اصول الحديث» نيز شده است.
3- فقه الحديث كه از چگونگى معنى و مفاد متن حديث گفتگو مى‏كند و آن را دراية الحديث نيز ناميده ‏اند، زيرا كلمه درايه به معناى فهم عميق است كه هر گاه با پسوند حديث همراه شود، فهم دقيق متن حديث را دلالت دارد.(1)
كتاب‏هاى الغدير، ج 5 علامه امينى، اخبار الدخيل علامه شوشترى، الموضوعات ابن جوزى، الموضاعات فى الآثار، معروف حسنى، براى شناخت راويان جعل كننده و كذّاب و حديث‏هاى جعلى و دروغين بسيار مفيد مى‏باشند.
پى نوشت‏ها:
1. سيد رضا مؤدّب، علم الدراية، ص 10

آیا دعای عکاشه و معراج سند معتبری دارند؟

پرسش: 

 لطفا در مورد دعاي عكاشه و معراج توضيح كامل همراه متن دعا بگوييد ونيز بگوييد اگر اين دعاها را بسيار ريزكرده وهمراه خود داشتنه باشيم وموقع مردن همراه خود بگورببريم آيا ثواب آن راميبريم ونيز منبع اين دو را ذكر كنيد.

 پاسخ: 

با سلام و عرض ادب و احترام 

دعای عکاشه در کتاب‌های معروف ذکر نشده و سند روشنی ندارد؛ تنها منبعی که برای آن یافتیم، کتابی است خطی که در کتابخانه مرحوم آیت الله گلپایگانی(ره) می باشد.
دعای معراج در «بلد الامین» ذکر شده است و صاحب کتاب گنج‌های معنوی این دعا را بدون ذکر نام راویان نقل کرده است(1) بنابر این سند محکمی ندارد اما می توان آن را به قصد رجا و امید ثواب خواند.
«اللهم إني أسألك يا من أقر بالعبودية له كل معبود يا من يحمده كل محمود يا من يفزع إليه كل مجهود يا من يطلب عنده كل مفقود يا من سائله غير مردود يا من بابه عن سؤاله غير مسدود يا من هو غير موصوف و لا محدود يا من عطاؤه غير ممنوع و لا منكود يا من ليس ببعيد و هو نعم المقصود يا من رجاء عباده بحبله مشدود يا من شبهه و مثله غير موجود يا من ليس بوالد و لا مولود يا من كرمه و فضله ليس بمعدود يا من حوض بره للأنام مورود يا من لا يوصف بقيام و لا قعود يا من لا تجري عليه حركة و لا جمود يا الله يا رحمان يا رحيم يا ودود يا راحم الشيخ الكبير يعقوب يا غافر ذنب داود يا من لا يخلف الوعد و يعفو عن الموعود يا من رزقه و ستره للعاصين ممدود يا من هو ملجأ كل مقصي مطرود يا من دان له جميع خلقه بالسجود يا من ليس عن نيله و جوده أحد مصدود يا من لا يحيف في حكمه و يحلم عن الظالم العنود ارحم عبيدا خاطئا لم يوف بالعهود إنك فعال لما تريد يا بار يا ودود صل على محمد خير مبعوث دعا إلى خير معبود و على آله الطيبين الطاهرين أهل الكرم و الجود و افعل بنا ما أنت أهله يا أرحم الراحمين و سل حاجتك»
دربارة همراه داشتن این دعا و در قبر بردن توصیه‌ای نشده، بلکه برای قبر نوشتن شهادتین و شهادت بر ائمة اطهار(ع) بر کفن، نیز نوشتن تمام قرآن و دعای جوشن صغیر و جوشن کبیر، نیز مطالب دیگری که مرحوم سید محمدکاظم یزدی در عروة الوثقی در فصل مربوط به مستحبات کفن ذکر کرده است.(2)
پی‌نوشت‌ها:
1ـ گنج‌های معنوی، رضا جاهد، ص 42؛ مصباح الکفعمی، ص 272؛ بلد الامین کفعمی، ص 370.
2ـ العروة الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی، ج 2، ص 75.

آیا تکبیر نماز میت امام علی(ع) و امام زمان (عج) بیش از سایر میت هاست؟

پرسش:

چرا تکبیر نماز میت در مورد امام علی (ع) و امام زمان (عج) گفته می شود بیش از سایر میت هاست؟

پاسخ : 

با سلام و عرض ادب و احترام 

پرسش شما این بود که : چرا تکبیر نماز میت در مورد امام علی وامام زمان گفته می شود بیش از سایر میت ها است؟
پاسخ آن است که:در این موضوع روایتی وارد شده که حضرت علی(ع) در وصیت به امام حسن(ع) فرمود: «بر من نماز بخوان و هفت تکبیر بگو و بدان که آن جایز نیست، جز بر من و مردی که در آخر الزمان خروج و قیام می‌کند و اسمش قائم مهدی و از فرزندان برادرت حسین است».(1)
گرچه در پاره‌ای منابع روایی آمده است که علی(ع) بر جنازه سهل به حنیف نماز خواند و هفت تکبیر گفت اما مرحوم حکیم(ره) می‌گوید: این روایت چندان اعتباری ندارد و نمی‌توان طبق آن عمل نمود.(2)
بنابر این به عقیده شیعه تعداد تکبیر در نماز میت، پنج تکبیر است. از این که چرا بر بدن حضرت علی(ع) و امام زمان(ع) هفت تکبیر خوانده می‌شود، در روایات اشاره‌ای به علت آن نشده است اما در عین حال روایات دیگری وجود دارد که بر بدن افراد خاصی بیش از پنج تکبیر خوانده شده است. در روایتی آمده که پیامبر(ص) بر بدن حمزه سیدالشهدا هفتاد تکبیر گفت و علی(ع) بر بدن سهل بن حنیف 25 تکبیر گفت. در این روایت آمده که علی(ع) پنج بار نماز میت که هر کدام پنج تکبیر داشت خواند.(3)
در روایت دیگر آمده که پیامر(ص) هنگام وفاتش به علی(ع) وصیت‌هایی کرد، از جمله سفارش کرد که 75 تکبیر بر بدن مبارک پیامبر گفته شود.(4)
از ابن عباس نقل شده که پیامبر بر بدن فاطمه بنت اسد، مادر امیرالمؤمنین(ع) نمازی خواند که بر بدن هیچ کس قبل از او این نماز را نخوانده بود. در این نماز چهل تکبیر گفت.(5)
حال با توجه روایات مذکور چگونه نماز میت، در پنج تکبیر شده است؟ در پاسخ می‌توان گفت:
نماز میّت گرچه نماز است، ولی به دعا و انجام مراسمی مذهبی برای احترام به میّت مسلمان و طلب مغفرت برای او شبیه‌تر است،‌از یان رو اگر زیادتر از مقدار معروف تکبیر گفته شد، اشکال ندارد، به همین مطلب امام باقر(ع) اشاره دارد: «تکبیر بر میّت حدّ معیّنی ندارد. پیامبر گاهی یازده یا نه یا پنج، یا شش و گاهی چهار بار بر میّت تکبیر می‌گفت».(6)
مرحوم صاحب جواهر(ره) از فقهای بزرگ شیعه می‌فرماید: اگر چه مشهور و اجماع بر این است که نماز میّت پنج تکبیر دارد، اما از روایات استفاده می‌شود که تکبیر بیشتر برای اهل شرف و تفضل مستحب است، از این رو پیامبر برای فاطمه بنت اسد به خاطر شرف و مقامی که داشت، چهل تکبیر و بر عمویش حمزه هفتاد تکبیر گفت».(7)
البته ممکن است اضافه بر پنج تکبیر از باب شرف و مقام باشد اما آنچه که واجب است، همان مشهور و معروف است که پنج تکبیر است، نه بیشتر و نه کمتر افزون بر آن به طوری که خارج از نماز باشد، اشکالی ندارد.(8)
موفق باشید.
پی‌نوشت‌ها:
1ـ وفیات الائمه، من علماء البحرین و القطیف، ص 63.
2ـ مستمسک العروة الوثقى، ج 4، ص 235.
3ـ کافی، ج 3، ص 186.
4ـ وسائل الشیعه، ج 2، ص 778، باب جواز الزیادة فی صلاة الجنازه.
5ـ همان، ج 2، ص 779.
6ـ همان، ص 781.
7ـ جواهر الکلام، ج 12، ص 33

لیله الرغائب چه شبی است ؟

پرسش: 

لیلة الرغائب چه شبی است ؟ آیا حتما باید اولین پنج شنبه ماه رجب که مصادف با اولین روز ماه رجب است این عمل انجام شود. یا اینکه اگر پنج شنبه اول ماه مصادف با اولین روز این ماه نباشد .چطور!
{در مفاتیح الجنان نوشته شب جمعه اول ماه رجب « یعنی جمعه اول ماه رجب است» ولی در ادامه نوشته شده که روز پنج شنبه اول ماه رجب « که پنج شنبه اول ماه رجب است»

پاسخ:

با سلام و عرض ادب و احترام 

اولین شب جمعه ماه رجب را لیلة الرغائب گویند.(1)
در حدیث از حضرت رسول (ص) روایت شده که ملائکه این شب را چنین نامگذاری نموده‌اند.(2) این شب فضیلت خاصی دارد و شب زنده‌داری در آن و انجام اعمال آن موجب دستیابی به بخشش‌های بزرگ پروردگار است.(3)
رغائب جمع «رغیبه» به معنای عطای کثیر و بسیار است.(4)
امکان دارد اولین شب جمعه ،‌مصادف با شروع ماه رجب باشد، یا این که اول ماه رجب شب دیگری مثلاً شنبه یا یک شنبه و یا ... باشد. در هر حال اولین شب جمعه ماه رجب، لیلة الرغائب است،‌چه شب اول یا شب دوم یا سوم و ... باشد

 

Publish modules to the "offcanvas" position.