پرسش:

سلام چرا پیامبرهای اولوالعزم همه در خاورمیانه بودند در صورتیکه در آمریکا جنوبی هم تمدن های درخشانی وجود داشت و این با عدل پروردگار منافات دارد.   با تشکر از توجه شما
پاسخ:

با سلام و سپاس از حسن اعتماد جنابعالی

  در آغاز می گوییم:يكي از مشكلات رخدادهاي تاريخي عدم شفافيت آن است؛.مکان ظهور پیامبران از مسايل تاريخي است كه ابهام دارد و قضاوت دربارة آن مشكل است. اما با توجه به رهنمودهای وحیانی می گوییم:ظهور پيامبران اختصاص به منطقه خاصى ندارد و طبق آموزه هاي اسلامي همه امت ها از خود پيامبر داشته اند. و ان من امّة الا خلافيها نذير، (1 ) در هر امتی نذیر و هشداردهنده ای وجود دارد  لقد بعثنا في كلّ أمة رسولاً أنِ اعبدواالله و اجتنبوا الطاغوت؛ (2)  در هر امتی پيامبري فرستاديم (تا به مردم بگويند) كه خدا را بپرستيد و از بت اجتناب كنيد .

اگر در قرآن مجيد، تنها نام عدّه معدودى از پيامبران بزرگ برده شده؛ بدين معنا نيست كه تعداد ايشان منحصر به همين افراد  است؛ بلكه در خود قرآن تصريح شده است كه بسيارى از پيامبران بوده‏اند كه نامى از ايشان در اين قرآن به ميان نيامده است. ورسلاً لم نقصصهم عليك، (3)     

بنابراين نمى‏توان گفت كه همه پيامبران در يك منطقه خاص ظهور نموده‏اند، بلكه طبق احاديثى كه در مورد تعداد آنان رسيده است ؛یعنی124 چهار هزار نفر، از اين تعداد چند پيامبر مشخص مربوط به آسيا و خاورميانه است، از بقیه خبری نیست .

این احتمال نیز بعید نیست که بسياري از مناطق جهان همانند هند، چين، آمريكا و ... نيز در گذشته هاي دور كه امكان ارتباط وجود نداشته بر حسب ضرورت پيامبراني مبعوث شدندو شواهد تاريخي بشر گواه اين معناست . مثلا" بودا گر چه نامش را به عنوان پيامبر نمي برند ولي وقتي زندگي او بررسي مي شود بسياري از خصوصيات پيامبران را در زندگي او و شكل تماس وي با جهان غيب مشاهده مي كنيم . 

از نظر عقلى نيز منطقه جغرافيايى پيامبر مهم نيست؛ بلكه آن چه مهم است، تسليم حقيقت شدن است، چنان كه گروندگان به اسلام از نقاط مختلف دنيا بوده و هستند.

اما ازاین نکته  غافل نشویم که پیامبران بزرگ در منطقه خاور میانه ظهور نموده اند البته پيامبران اولوالعزم و صاحب شريعت و كتاب آسماني، از شرق ميانه برخاستند. نوح(ع) از عراق برخاست و مركز دعوت ابراهيم(ع) عراق و شام بود، و به مصر و حجاز نيز سفر كرد. موسي(ع) از مصر برخاست. چون که در زمان ظهور پيامبران، منطقه مسكونى عمده انسان‏ها مناطق آسيايى بود و خاور میانه مهد تمدن قرار داشت.

مورخان بزرگ جهان تصريح مي كنند كه مشرق زمين (مخصوصاً شرق ميانه) گهواره تمدن انساني است و منطقه اي كه به نام هلال خصيب است.

تمدن مصر باستان كه قديمي ترين تمدّن شناخته شده جهان است، تمدّن بابل در عراق، تمدن يمن در جنوب حجاز، همچنين تمدّن ايران و شامات، همه نمونة تمدن هاي معروف بشري هستند ... قدمت تمدن انساني دراين مناطق به هفت هزار سال يا بيشتر باز مي گردد. از سوي ديگر، رابطة نزديكي ميان تمدن انساني و ظهور پيامبران بزرگ است، زيرا انسان هاي متمدن نياز بیشتری به آيين هاي الهي دارند، تا هم قوانين حقوقي و اجتماعي را تضمين كرده، جلو تعديات و مفاسد را بگيرد، و هم فطرت الهي آن ها را شكوفا سازد. به همين دليل مي گويیم نياز بشر امروز مخصوصاً كشورهايي كه از تمدن و صنعت سهم بيشتري دارند، به مذهب، از هر زمين بيشتر است.

بعيد نيست چنين ادعا شود كه هبوط حضرت آدم(ع) و ثقل جمعيت بشري در منطقة خاوري بوده و انسان ها از این منطقه به دیگر مناطق کوچ کرده اند که اگر چنین باشد می گوییم : بین ثقل جمعیت و تمدن و بعثت پیامبران ارتباط منطقی برقرار است.

با این وجود برخي از مورخان باور دارند كه پيامبران از مناطق معتدل ظهور نموده اند، زيرا در مناطق معتدل به دليل ظهور دانش ها و صنعت، بيشتر زمينة كمال انسان ها فراهم می شود و بیشتر آمادة پذيرش پيامبران هستند. ابن خلدون از طرفداران اين نگرش است. وي مي‌نويسد: حتي بعثت پيامبران بيشتر در نواحي معتدل بوده و ما خبر بعثت پيامبري را در اقليم جنوبي و شمالي نيافته ايم، از آن جهت كه پيامبران بايد از نظر خلقت، كامل ترين افراد باشند تا پيامي كه از جانب خدا مي آورند، مورد قبول واقع شود.(4)

درضمن باید توجه داشت که فرستاده شدن پیامبر در یک منطقه خاص ، به معنای اختصاص مردم آن منطقه به پیام آن پیامبر نیست ، بلکه بسیاری از پیامبران و به خصوص پیامبران اولوالعزم پیام همگانی و جهان شمول داشتند و پیام آنان می تواند به وسیله انسان های دیگر که خود پیامبر نیستند ، به نقاط دیگر عالم انتقال یابد تا آنان نیز از فیض وجود پیامبران بهره مند گردند و  به خاطر همین مسئله می تواند وجود پیامبر در یک منطقه خاص ، به جهت ارتباط مردم آنجا با دیگر مناطق عالم نیز مورد توجه قرار گیرد مانند وجود عربستان در میان دو امپراطوری بزرگ ؛ بنابراین این مسئله با عدالت خداوند ناسازگار نیست .

1- فاطر، آيه 24
2-  نحل، آيه 36
3-  نساء، آيه 124).
4- برای اطلاع بیشتر ر.ک: جعفر سبحانی، منشور جاوید ج10ص100- 105وناصر مکارم ،پیام قرآن ج7 ص396-398.