احکام خمس به فتوای آیت الله سیستانی

1. پرسش: بنده مقلد جناب آقای سیستانی می باشم، آیا می توانم از سهم امام (علیه السلام) برای شخصی که قصد ازدواج دارد وتوانایی مالی ندارد ومستحق می باشد بدهم؟
پاسخ: از موارد صرف سهم امام ضرورات مؤمنین است و لازم است با اجازه مرجع تقلید یا نماینده اش باشد.
۲
پرسش: چگونه می شود به رهن خانه خمس تعلق نگیرد؟
پاسخ: اگر رهن خانه از پولی باشد که اگر صرف در مؤونه نشود باید خمس آن را داد راه فرار و چاره ای که خمس ندهید وجود ندارد.
۳
پرسش: آیا پولی که از بیمه می رسد و نیز حقوق بازنشستگی و یا دیه ای که در وسط سال دریافت می شود متعلق خمس است؟
پاسخ: به پول بیمه و حقوق بازنشستگی خمس تعلق می گیرد اگر تا سر سال صرف در مؤونه نشود خمس آن واجب است و به دیه شرعی تعلق نمی گیرد.
۴
پرسش: آیا در منافع اموال صغیر و سفیه خمس واجب است؟
پاسخ: خمس دارد.
۵
پرسش: اگر شخصی از برخی اقلام مورد نیاز مثل لباس و زینب الات بی نیاز شود آیا خمس آنها واجب است؟
پاسخ: خمس آن لازم نیست.
۶
پرسش: آیا سکه های بهار آزادی جزو طلای مسکوک محسوب می شود تا مشمول زکات گردد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا پس از پرداخت زکات، پرداخت خمس نیز واجب است؟
پاسخ: زکات ندارد.
۷
پرسش: تعیین قیمت کالاهای موجود مغازه هنگام موعد سال خمس مشکل است، آیا تخمیناً محاسبه شود یا احتیاج به مصالحه دارد؟
پاسخ: تخمین کافی است.
۸
پرسش: مبلغی را که به عنوان ودیعه به مؤجر می دهیم، خمس دارد؟ مبلغی را که به عنوان ودیعه از مستأجر می گیریم، خمس دارد؟
پاسخ: اولی خمس دارد و دومی ندارد.
۹
پرسش: آیا افزایش ارزش سرقفلی مشمول خمس است وآیا افزایش قیمت هر سال باید محاسبه گردد یا هنگام فروش؟
پاسخ: افزایش قیمت آن خمس ندارد مگر هنگام فروش که جزو درآمد همان سال حساب می شود.
۱۰
پرسش: در صورتی که سرقفلی مغازه مشمول خمس است، خمس سرقفلی را به قیمت زمان خرید آن باید پرداخت با قیمت فعلی (موعد محاسبه خمس)؟
پاسخ: به قیمت فعلی مگر اینکه با پولی خریداری شده باشد که سال بر آن گذشته است که در اینصورت همان قیمت خرید ملاک است.
11
پرسش: آیا سرقفلی مغازه خمس دارد؟
پاسخ: خمس دارد.
۱۲
پرسش: کسی که برای عمره یا حج مستحبی مبلغی برای ثبت نام پرداخت کرده و پس از یک سال یا بیشتر از دنیا رفته است آیا پرداخت خمس بر ورثه واجب است؟
پاسخ: اگر متوفی اهل خمس بوده است تخمیس آن مبلغ لازم است.
۱۳
پرسش: شخصی مقداری پول جهت خرج سفر، خرید قربانی، سوغات و دیگر مخارج حج همراه خود برده است و در اثنای سفر موعد سال خمسی وی فرا می رسد، آیا پرداخت خمس این پول لازم است یا اینکه جزء مؤونه سال قبل محسوب می گردد؟
پاسخ: خمس دارد.
۱۴
پرسش: زنی هستم که از خود درآمدی ندارم مقدار ۲۰۰۰۰۰۰به من ارث رسیده که من آن را به کار بستم ایا به این پول خمس تعلق میگیرد ؟
پاسخ: خمس ندارد.
۱۵
پرسش: من قبلاً یک مقدار پول داشتم ولی الآن شک دارم که به آن پول خمس تعلق می گرفته یا نه ؟ الآن برای کار کردن از کسی پول قرض گرفته ام ، می خواستم بدانم که آیاباید از این پول خمس پول قبلی را بدهم یا انیکه به شک اعتنا نکنم ؟
پاسخ: به احتیاط واجب باید با حاکم شرع یا وکیل او مصالحه کنید و به نسبت احتمال خمس بپردازید مثلا اگر احتمال تعلق خمس %۵۰ باشد نصف آن را خمس بدهید .
۱۶
پرسش: اگر چند نفر به صورت مشارکتی خانه ای را خریداری نمایند و آنرا اجاره دهند و راه دیگری برای خرید خانه نداشته باشند آیامبلغی که هر یک جهت خرید خانه هزینه کرده اند شامل خمس می شود ؟
پاسخ: هر کدام باید خمس سهم خود را بدهند بلی اگر یکی از آنها در نظر دارد به تدریج سهم بقیه را بخرد و یا اجاره کند و در آن سکونت کند و ترک آن عرفا کوتاهی در حق خانواده شمرده شود تخمیس آن بر او واجب نیست .
۱۷
پرسش: سکه طلایی را به قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری می شود قبل از آن که یک سال شود قیمت سکه بالارود شخص آن را می فروشد آیا به آن خمس تعلق میگیرد؟
اگر سکه نفروشد چه ؟
پاسخ: اگر با پول خمس نداده خریده است وبرای فروش نگه داشته است همه آن خمس دارد وا گر با پول خمس داده شده خریده ارتقاع قیمت آن سرسال خمس دارد هر چند نفروشد واگر فروخت سود آن که باقی مانده خمس دارد.
۱۸
پرسش: آیا خمس در هنگام حج فقط بر لباس احرام واجب است یا اگر لباس یا وسیله ای که در حج استفاده شود شامل خمس می شود؟
پاسخ: اگر بر لباس احرام سال گذشته باشد واز آن استفاده نکرده است باید خمس آنرا بدهد وهمچنین سایر وسایل دیگر.
۱۹
پرسش: اگر وسیله ای هم برای کا ر وهم برای استفاده شخصی تهیه نماید مانند موبایل یا ماشین آیا به آن خمس تعلق می گیرد اگر وسیله را جهت شغل خود تهیه نمود لیکن استفاده شخصی نیز از آن نمود حکم خمس چیست؟
پاسخ: اگر فقط برای شغل مورد نیاز است خمس دارد هر چند استفاده شخصی هم داشته باشد واگر برای استفاده شخصی مورد نیاز است خمس ندارد واگر برای هر دومورد نیاز است باز هم خمس ندارد.
۲۰
پرسش: کسیکه مهر به همسرش بدهکار است وقصد پرداخت آن را هم دارد آیا تامیزان مهر به وی خمس تعلق می گیرد اگر عملا مهر را به همسرش نپردازد حکمش چیست؟
پاسخ: درسال اول ازدواج می تواند مقدار مهر را از در آمدن آن سال استثنا ء کند هر چند نپردازد.
21
پرسش: اگر انسان به عنوان میهمان به منزل شخصی برود که می داند یا گمان می کند که اوخمس نمی دهد , آیا خوردن غذا یا وضوء گرفتن یا استفاده از وسایل دیگر در این خانه اشکال دارد؟ آیا لازم است خمس آنچه را که خورده است بپردازد؟
پاسخ: اشکال ندارد وبراوچیزی نیست.
۲۲
پرسش: دانشجوی که مخارجش را دیگری می دهد ودر آمد ثابتی ندارد وگاهی اوقات از طریق اموری مانند تدریس خصوصی واز این قبیل در آمدی کسب می کند آیا سال خمسی برای این درآمد باید در نظر بگیرید ودر این صورت آیا باید اولین روزی که در آمدی کسب کرد را سال خمسی خود محسوب کند؟
پاسخ: هر پولی که بدست می آورید اگر تا یک سال بماند خمس دارد.
۲۳
پرسش: آیا کسی که خرجی خود را از کسی دیگر می گیرد اگر بداند یا شک داشته باشد که آن شخص خمس می دهد باید خمس پولی را که اومیگیرد به او بپردازد؟
پاسخ: لازم نیست.
۲۴
پرسش: آیا به هدایای ازدواج (طلا های زینتی ) که به زن می دهند اگر یک سال از آن بگذرد واز آنها به عنوان زینت استفاده شود خمس تعلق می گیرد؟
پاسخ: خمس ندارد.
۲۵
پرسش: آیا خرید ماشین وموبایل میتواند جزومخارج سالیانه به حساب بیاید یا نه ؟
پاسخ: در صورت نیاز جزء هزینه های سال به حساب می آید در صورتی که قبل از گذشت سال خریداری شود.
۲۶
پرسش: بانک مبلغ ۵ میلیون تومان برای تهیه مسکن در صورت سپرده گذاری در آن بانک به سپرده گذار وام می دهد :
۱ ـ بانک فقط در صورت سپرده گذاری وام می دهد . حال اینجانب مبلغ دوونیم میلیون تومان در آن بانک سپرده گذاشته ام تا به اینجانب وام دهد تا با آن خانه ای بخرم . سؤال اینجانب این است که آیا با گذشت سال به پول سپرده اینجانب یعنی دوونیم میلیون تومان خمس تعلق میگیرد یا نه ؟ (مبلغ دوونیم میلیون تومان برای تهیه مسکن لازم است .)
پاسخ: خمس دارد .
۲۷
پرسش: اینجانب مبلغ ۳۸۶ هزار تومان جهت خوابگاه ووامهای دانشجویی به صندوق رفاه دانشجویان بدهکار میباشم وقرض خود را باید از سال ۸۴ به بعد بپردازم اکنون که در سربازی هستم برجی حدوداً ۲۰ هزار تومان حقوق میگیرم آیا با کامل شدن یک سال از دریافت اولین حقوق اگر چیزی از این پول باقی مانده بود به آن خمس تعلق می گیرد یا نه ؟
پاسخ: خمس بر شما واجب نیست .
۲۸
پرسش: نظر معظم له در مورد ارتباط ونشست وبرخاست با اقوامی که خمس نمی دهند چیست ؟
پاسخ: اشکال ندارد
۲۹
پرسش: من سال گذشته مقداری طلا خریدم وآن را برای پوشیدن در اختیار مادرم گذاشتم وقرار شد در هنگام نیاز آنها را به من پس بدهد . با توجه به اینکه بنده هنوز تحت تکفل پدرم می باشم واین اموال هدیه بوده اند آیا بر آنها خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: خمس دارد .
۳۰
پرسش: آیا شهریه مراجع تقلید خمس دارد ؟
پاسخ: شهریه حضرت آیت الله به طلبه ها تملیک می شود اگر یک سال بماند خمس دارد .
31
پرسش: آیا به اجناس مصرفی یا سرمایه ای که قسطی هستند خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: مادامیکه اقساط آنرا نداده خمس ندارد اما بعد از دادن هر قسطی خمس آنرا بدهد .
۳۲
پرسش: ایا کسی را که سودی از پول خود در کاسبی داشته است و نیازمندیهایی مثل خانه و ماشین دارد خمس تعلق میگیرد و در چه صورت به پول کاسبی خمس تعلق میگیرد؟
پاسخ: خمس دارد ولی اگر بدهکار باشد و بدهی را صرف در موونه زندگی همان سال یا مخارج دائمی مانند خانه و ماشین کرده باشد مقدار بدهی را میتواند از درامد کسر کند.
۳۳
پرسش: اگر بدانیم که شخصی خمس و زکات خود را نمیدهد استفاده از اموال چنین شخصی چه حکمی دارد ؟
پاسخ: جایز است .
۳۴
پرسش: اگر تقریباً اطمینان داشته باشیم کسی خمس نمی دهد آیا غذا خوردن در منزلش ایراد دارد؟
پاسخ: اشکال ندارد.
۳۵
پرسش: آیا به سیسمونی بچه که خانواده همسر می دهند خمس تعلق میگیرد یا خیر اگر توان تهیه ان را در اینده نداشت چطور؟
پاسخ: اگر قبل از گذشت یکسال از آنها استفاده بشود خمس ندارد.
۳۶
پرسش: اقلامی مانند خانه ، زمین زراعتی ، قطعه زمینی برای خانه، ساختمان ماشین وحیوانات آیا خمس دارند؟
پاسخ: هر در آمدی که در هزینه سالانه زندگی صرف نشود خمس دارد.
۳۷
پرسش: کسی که در بلاد غیر مسلم زندگی میکند چگونه باید خمس خود را بپردازد؟
پاسخ: اگر موارد صرف خمس در آنجا وجود ندارد به کشورهائی می فرستد که وجود دارد.
۳۸
پرسش: یک مشکل مالی داشتم لذا به همین جهت درخواست وام کردم، بعد از مدتی بانک به من مبلغی وام داد در همین روزها موقع خمس من بود، آیا باید خمس وام را بدهم؟
پاسخ: خمس ندارد.
۳۹
پرسش: این جناب سه سال پیش دومیلیون تومان پدرم به من بخشید وآن پول در بانک به صورت سپرده گذاری کوتاه مدت بود ، من ساله خمسی دارم چطور باید خمس این پول وسود آن را حساب کنم؟
پاسخ: خمس در اصل پول واجب است وهمچنین بر سود آن اگر سپرده گذاری بر اساس معامله شرعی صحیح بوده واحتمال می دهد که بانک به مفاد آن عمل می کند.
۴۰
پرسش: دومنزل دارم که در یکی زندگی می کنیم ودیگری در رهن است ویکی به نام خودم ودیگری به نام همسرم می باشد آیا به خانه ای که در رهن است خمس تعلق می گیرد یا نه؟
پاسخ: خمس دارد.
41
پرسش: از طرف دولت مقداری پول به عنوان بیمه عمر میت به ورثه داه شدهط آیا این پول خمس دارد؟
پاسخ: خمس دارد.
۴۲
پرسش: دخترم فوت نموده وچون فرزندی نداشته از اوبه من ارث رسیده آیا ارث اوخمس دارد؟
پاسخ: خمس ندارد.
۴۳
پرسش: اگر پدر شوهر انسان خمس ندهد حکم مالی که برای خانواده پسرش می خرد چگونه است؟
پاسخ: حلال است.
۴۴
پرسش: اگر انسان با دوستی که می دانیم خمس نمی دهد شراکت کند چه حکمی دارد؟
پاسخ: اشکال ندارد.
۴۵
پرسش: اگر وام قرض الحسنه برای مسکن دریافت کرده باشیم که بعد از گذشت یک سال باید برگردانیم واین پول سودی داشته باشد آیا به اصل وام هم خمس تعلق می گیرد یا فقط به سود وام؟
پاسخ: خمس فقط به سود تعلق می گیرد.
۴۶
پرسش: اگر پدر شخصی به اوسرمایه ای به عنوان هدیه یا غیر آن بدهد سر سال براصل سرمایه خمس تعلق می گیرد؟ بر سود آن؟
پاسخ: به هر دو(سرمایه وسود) خمس تعلق می گیرد البته اگر سود صرف در موونه بشود خمس آن واجب نیست.
۴۷
پرسش: ـ آیا به اجناس مصرفی یا سرمایه ای که قسطی هستند خمس تعلق می گیرد ؟
۲ ـ آیا به هدایای ازدواج دانشجویی که از طرف نهاد در دانشگاه به دانشجویان داده می شود خمس تعلق می گیرد با توجه به اینکه وجهی به عنوان ثبت نام در ابتدا از دانشجویان گرفته می شود ؟
۳ ـ آیا اگر شخصی که هدایای ازدواج دانشجویی را دریافت می کند مقلد مرجعی باشد که قائل بر تعلق خمس بر هدیه است قبل از اینکه به آن هدایا که نقدی یا جنسی و یا بن است سال بگذرد به مرجع دیگری که قائل بر تعلق خمس بر هدیه نیست رجوع کند باید طبق فتوای مرجع اول عمل کند یا دوم (خمس بدهد یا نه) ؟
پاسخ: ۱ ـ مادامیکه اقیساط آنرا نداده خمس ندارد اما بعد از دادن هر قسطی خمس آنرا بدهد .
۲ ـ اگر بر آن سال نگذرد خمس ندارد و اگر بعد از گرفتن هدیه آنرا در مؤونه صرف نکرد بعد از گذشت یکسال بر آن خمس آنرا باید بدهد و وجهی را که در ابتدا بعنوان ثبت نام از او گرفته اند اگر دوبار به او بر می گردانند و یکسال از دادن آن گذشته باشد باید خمس آنرا هم بدهد .
۳ ـ در صورتیکه ثابت نشود مرجع دوم از متوفی اعلم است باید به فتوای اولی اگر چه فوت کرده باشدعمل کند و بهرحال اگر هدایا را در اثنای سال مصرف کند خمس ندارد .
۴۸
پرسش: ۱سال خمسی پدر من اول فروردین است خرید لباس من در اواخر اسفند ماه است در حالیکه به آن نیاز داریم به سال خمسی پدر من برخورد می کند در ضمن من شاغل نیستم آیا به این لباس خمس تعلق می گیرد ؟
۲ ـ در پانزده سال پیش پدرم منزلی خرید که به یک میلیون و دویست هزار تومان آن خمس تعلق گرفته بود الآن پول خمس را چگونه بدهیم به قیمت فعلی که ترقی کرده یا قیمت سابق ؟ نمازهایی که در این منزله خوانده ایم چگونه است ؟
۳ ـ اگر بخواهیم روز سال خمسی را عوض کنیم چگونه است ؟
۴ ـ آیا به هدیه خمس می گیرد ؟
۵ ـ نماز خواندن با لباسهایی که به آن خمس گرفته بود و ما نمی دانستیم به آن خمس گرفته آیا باید قضا کنیم ؟
پاسخ: ۱ـ اگر پدر لباس را به شما تملیک می کند خمس ندارد .
۲ ـ اگر خمس به قیمت آن تعلق گرفته همان مقدار پول را باید بپردازید و نمازها اشکالی ندارد .
۳ ـ می توانید سال را جلو بیاندازید به این ترتیب که در یکی از روزهای سال قبل از روز خمس ، خمس موجودی خود را بپردازید سپس اولین روز بعد از آن که کار بیا کاسبی انجام می دهید سر سال خواهد بود .
۴ ـ اگر در مؤونه مصرف نشود خمس دارد .
۵ ـ در این صورت نماز صحیح است .
۴۹
پرسش: خرجهای حج عمره از ثبت نام و خرید وسایل ضروری سفر آیا جزء خرج سال محاسبه میشود یا خمس تعلق میگیرد؟
پاسخ: اگر همان سال مشرف شود خمس ندارد.
۵۰
پرسش: آیا دیه خمس دارد یا خیر؟
پاسخ: خمس ندارد.
51
پرسش: خمس از چه سنی واجب است؟
پاسخ: به اموال بچه ها هم خمس تعلق میگیرد.
۵۲
پرسش: زرگری که تعداد قابل ملاحظه ای طلای مسکوک دارد به لحاظ زکات وظیفه اش چیست؟
پاسخ: زکات ندارد ولی تخمیس ان واجب است.
۵۳
پرسش: شخصی منزلی را بمبلغ ۱۰ میلیون خرید پس از استفاده ۳ سال بعد به چند برابر آن مبلغ فروخت و اکنون دنبال منزل دیگری است اگر چنانچه سال خمس سر رسید و هنوز منزلی پیدا نکرده است در مورد خمس اصل پول و افزایش ان چه تکلیفی دارد؟
پاسخ: فقط خمس افزایش را باید بدهد.
۵۴
پرسش: نظر به اینکه بنده سال خمس دارم اگر قبل از فرا رسیدن سال خمسی ام مقداری سهام را که برای خرید خانه سر مایه گذاری کرده بودم بفروشم و بلافاصله خانه بخرم اولا باید خمس این مال را بپردازم ( با توجه به اینکه بدون سر مایه گذاری در این راه قادر به خرید ملک نبودم ) ؟
پاسخ: اگر سال آن سهام رسیده است باید خمس آنرا بدهید ولو آن را نفروشیده و اگر نرسیده است می توانید در اثناء سال آن را به خانه تبدیل کنید و خمسی بر شما نیست .
- دین شما در این صورت از مؤونه حساب می شود و می توانید آن را از ربح همان سال کم بکنید .
۵۵
پرسش: من از در آمد همان سال تعداد ۷عدد تلفن موبایل ثبت نام کرده ام ولی تلفن هارا سال بعد می دهند می خواهم تلفن ها را سال بعد بفروشم و شود ببرم آیا از نظر خمس مشکلی وجود دارد ؟ چون همه ی پولهایم را آخر سال برای خرید تلفن داده ام ؟
پاسخ: پولهایی را که بابت ثبت نام تلغن داده اید باید تخمیس کنید .
۵۶
پرسش: آیا به سوغات خمس تعلق میگیرد ؟
پاسخ: تعلق میگیرد .
۵۷
پرسش: من دانشجو هستم و خرج من را پدرم میدهد به تازگی درآمدی پیدا کرده ام از طرفی پدرم به شدت زیر قرض است و خرج ما را به سختی میدهد با این وجود آیا به این در آمد من خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: اگر مبلغی از آن اضافه بر مخارج سالانه بود باید خمس آنرا بدهید در ضمن کمک به پدر جزو مخارج شما محسوب می شود .
۵۸
پرسش: زوجی از جهیزیه استفاده نکرد و مبلغی بدهکار هستند آیا خمس جهیزیه را باید بدهند ؟
پاسخ: اگر وسائل مورد استفاده قرار نگرفته، از وسائلی باشد که عادتا باید در خانه باشد مثل اشیائی که برای پذیرایی از مهمان لازم است خمس ندارد .
۵۹
پرسش: اگر بدانیم که شخصی خمس و زکات خود را نمیدهد استفاده از اموال چذین شخصی چه حکمی دارد ؟
پاسخ: جایز است .
۶۰
پرسش: پولی که برای ازدواج و خرید مسکن مورد نیاز کنار گذاشته میشود ایا خمس دارد؟
پاسخ: بله خمس دارد.
61
پرسش: آیا خمس فرزندان خود را که هنوز مکلّف نیستند از اموال آنها پرداخت کنند ؟
پاسخ: بر پدر واجب است که خمس متعلق به اموال فرزند نابالغ را بپردازد و می تواند از مال خود آنها بدهد .
۶۲
پرسش: آیا به زمینی که شخص خریداری می کند تا قیمت ان بالا رفته و آنرا بفروشد و در آمد کسب کند خمس تعلق میگیرد؟
پاسخ: خمس تعلق میگیرد.
۶۳
پرسش: اینجانب چند سال است بدهی هایم از داراییهایم بیشتر است آیا پرداخت خمس و زکات به من تعلق میگیرد ؟
پاسخ: اگر بدهی برای موونه همان یا موونه های دائمی مانند خانه باشد خمس واجب نیست ولی بدهی که در مقابل ان جنس دارید مانع ثبوت خمس نمیشود.
۶۴
پرسش: آیا به اجناس که برای زندگی روزمره خریداری میشوند و سالیان سال قابل استفاده اند خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: آن مقداری که تا آخر سال مصرف نشده است باید تخمیس شود .
۶۵
پرسش: آیا وامهایی که مثلا برای خانه پرداخت می شود و در آن فاصله زمانی بین اولین قسط و دریافت وام ۴ سال باشد خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: آن مقدار از وام را که پرداخت کرده ودر سر سال خمسی باید خمس آنرا بدهد و در صورتی که وام را در زندگی صرف کرده خمس آن لازم نیست .
۶۶
پرسش: آیا ماهیانه کارمندان دولت که از حقوق آنها کسر می شود کفایت از خمس و زکات می کند ؟
پاسخ: کفایت نمی کند .
۶۷
پرسش: به مبلغی که به عنوان رهن که در اجاره مغازه و یا منزل سپرده می شود خمس تعلق می گیرد؟
پاسخ: هر گاه آن مبلغ را پس بگیرد، خمس دارد .
۶۸
پرسش: آیا مواد غذایی که خانواده عروس در جهاز میگذارند و از یکسال بگذرد به آن خمس تعلق میگیرد ؟
پاسخ: خمس دارد.
۶۹
پرسش: آیا هدیه و کادوهایی را برای عروس می خرند و از یکسال رد شود خمس به آن تعلق می گیرد ؟
پاسخ: اگر در سال اول ار آن استفاده نشود خمس دارد.
۷۰
پرسش: یک سی دی برنامه خارجی از طرف دوستم برای من آورده شد بعد از نصب فهمیدم که این سی دی از مالی بوده که خمس آن را نداده اند آیا استفاده از این سی دی درست است؟
پاسخ: استفاده از آن جایز است .
71
پرسش: من حدود یک سال پیش تعدادی کتاب خریدم ولی از آنها استفاده نکردم آیا باید خمس آنها را بپردازم؟
پاسخ: خمس قیمت فعلی آنها لازم است بپردازید.
۷۲
پرسش: افرادی که مستطیع حج شده اند فقط آن مقدار پولیکه آنها را تا مکه میرساند پرداخت نموده اند . آیا به پول و مخارجی که در حین انجام کل اعمال حج مثلا برای خرید گوسفند قربانی و غیرهم که به مصرف خواهد رسید خمس تعلق میگیرد یا نه؟
پاسخ: اگر پول در عرض سال باشد خمس ندارد و اگر سال خمسی بر آن گذشته باید خمس آنرا بدهند چه برای مصرف حج باشد چه مصارف دیگر.
۷۳
پرسش: من دوسال پیش مقداری طلا خریدم وبرای استفاده آنها را درا ختیار مادرم گذاشتم آیا باید خمس آنها را پرداخت کنم؟
پاسخ: برشما نیست.
۷۴
پرسش: ۱ـ آیا خمس در هنگام حج فقط بر لباس احرام واجب است یا اگر لباس یا وسیله ای که در حج استفاده شود شامل خمس می شود؟
۲ـ مادر بنده مقداری از خمس را به یک سید داده است . اما اگر ما مطمئن نباشیم که آیا سید مستحق است یا خیر (درامد سید از راه خیاطی باشد) می توانیم به کار مادر اطمینان کرد یا ما جدا گانه خمس بدهیم ؟
پاسخ: ۱ـ اگر بر لباس احرام سال گذشته باشد و از آن استفاده نکرده است باید خمس آنرا بدهد و همچنین سایر وسایل دیگر.
۲ـ برشما لازم نیست که خمس آنرا بپردازید.
۷۵
پرسش: آیا خمس را می توان به غیر مرجع تقلید داد؟
پاسخ: بااجازه از ایشان اشکال ندارد.
۷۶
پرسش: اگر وسیله ای هم برای کار و هم برای استفاده شخصی تهیه نماید مانند موبایل یا ماشین آیا به آن خمس تعلق می گیرد اگر وسیله را جهت شغل خود تهیه نمود لیکن استفاده شخصی نیز از آن نمود حکم خمس چیست؟
پاسخ: در فرض اول خمس واجب نیست و در فرض دوم واجب است .
۷۷
پرسش: آیا خرید ماشین و موبایل میتواند جزو مخارج سالیانه به حساب بیاید یا نه ؟
پاسخ: در صورت نیاز جزء هزینه ها ی سال به حساب می آید در صورتی که قبل از گذشت سال خریداری شود.
۷۸
پرسش: زنی هستم با سه فرزند از همسرم طلاق گرفتم برای امرار معاش فرزندانم خانه ام را فروختم و با آن یک ماشین تهیه کردم و خانه اجاره نمودم آیا به این مال
خمس تعلق میگیرد؟
پاسخ: خمس ندارد.
۷۹
پرسش: به جهاز دختر خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: اگر به مقدار متعارف باشد تخمیس آن لازم نیست .
۸۰
پرسش: من سال گذشته مقداری طلا خریدم و آن را برای پوشیدن در اختیار مادرم گذاشتم و قرار شد در هنگام نیاز آنها را به من پس بدهد . با توجه به اینکه بنده هنوز تحت تکفل پدرم می باشم و این اموال هدیه بوده اند آیا بر آنها خمس تعلق می گیرد ؟
پاسخ: خمس دارد .
81
پرسش: آیا هزینه ثبت نام حج تمتع که سال از آن گذشته باشد خمس دارد ؟
پاسخ: اگر حج بر او مستقر نبوده خمس دارد .
۸۲
پرسش: مقداری دیسک های مذهبی برای فروش تهیه کرده ام. چند روزی است که به سال خمسی رسیده ام با توجه به اینکه هیچ یک از این دیسک ها را نتوانسته ام بفروشم و سودی بدست نیاورده ام آیا باید خمس این دیسک ها را پرداخت کنم؟
پاسخ: باید خمس آنها را پرداخت کنید.
۸۳
پرسش: ۱- آیا می شود از خمس امسال مال پارسال را داد؟
۲- پیش پول خانه که مستأجرها بعد از مدتی آن را از صاحبخانه می گیرند و قصد خرید خانه دارند تا چه موقع می تواند بدون دادن خمس آن را نگهدارند تا به مقصد برسند؟
۳- سید فقیری که فوت کرده و یک فرزند و نوادگانش به فکر دادن دین و نمازش نیستند آیا می توان از سهم امام (ع) آن را ادا کرد؟
پاسخ: ۱- مانعی ندارد و اگر مالی که می خواهید خمس آن را بدهید موجود است باید ربع آن را به عنوان خمس بدهید.
۲- سر سال باید خمس آنرا بدهند و در صورت زحمت دستگردان کنند.
۳- اگر مورد استفاده بوده یا هست خمس ندارد.
۸۴
پرسش: مهریه من شامل سکه طلا می باشد. من چند عدد از آنها را دریافت نموده ام، اگر یک سال خمسی از آن بگذرد در حالی که مهریه می باشد آیا به آن خمس تعلق می گیرد یا نه؟
پاسخ: مهری را که زن می گیرد، و مالی را که مرد عوض طلاق خلع می گیرد، و همچنین دیه ای که دریافت می شود، خمس ندارد. و همچنین است ارثی که بر اساس قواعد معتبر در باب ارث به انسان می رسد.
۸۵
پرسش: آیا استفاده از کتب وجزواتی که سال گذشته به آنها نیاز داشته ام واکنون یک سال از آخرین مورد استفادۀ آنها گذشته است جایز است یا باید خمس آنها را بدهم؟
پاسخ: خمس ندارد.
۸۶
پرسش: ۱- پولی را که انسان بابت خرید خانه جمع آوری می کند خمس دارد؟
۲- پولی را که فرد در قرارداد به رهن واجاره بعنوان قرض الحسنه به موجر می پرداخت خمس دارد؟
۳- پولی را که فرد به فرد دیگر قرض می دهد خمس دارد؟
پاسخ: هر سه مورد خمس دارد.
۸۷
پرسش: من در دبی تجارت میکنم من خمس از درامد خالص و بعضی از اقلام در انبار به فروش نمیرسد و سال بعد با کالاهای جدید قاطی میشود وسال دوباره به اخر میرسد و دوباره خمس باید پرداخت کنم؟ لطفا توضیح دهید؟
پاسخ: در اخر سال خمسی موجودی را حساب کنید و خمس انرا بدهید و در سال بعد همین کار را انجام دهید و فقط مقدار خمس سال گذشته را کم کنید .

منبع: http://www.sistani.org/persian/qa/0893/