با سلام
در کتاب شریف کافی، بابی آمده با عنوان «بَابُ صَوْمِ رَسُولِ اللَّهِ» که در آن برخی روایات مربوط به سنت رسول گرامی اسلام در باب روزه های مستحبی آمده است و بیشتر این روایات صحیح السند هستند.
مدلول اصلی و کلی این روایات هم اینست که حضرت رسول (صلوات الله علیه و آله) سه روز از روزهای سال را روزه می گرفتند و به عنوان سنتی از روزه های مستحبی انجام می داد: اولین پنجشنبه هر ماه، اولین چهارشنبه دهه دوم هر ماه و آخرین پنجشنبه هر ماه. (1)
الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ صَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص حَتَّى قِيلَ مَا يُفْطِرُ ثُمَّ أَفْطَرَ حَتَّى قِيلَ مَا يَصُومُ ثُمَّ صَامَ صَوْمَ دَاوُدَ ع يَوْماً وَ يَوْماً لَا ثُمَّ قُبِضَ عَلَى صِيَامِ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِي الشَّهْرِ قَالَ إِنَّهُنَّ يَعْدِلْنَ صَوْمَ الشَّهْرِ وَ يَذْهَبْنَ بِوَحَرِ الصَّدْرِ وَ الْوَحَرُ الْوَسْوَسَةُ قَالَ حَمَّادٌ فَقُلْتُ وَ أَيُّ الْأَيَّامِ هِيَ قَالَ أَوَّلُ خَمِيسٍ فِي الشَّهْرِ وَ أَوَّلُ أَرْبِعَاءَ بَعْدَ الْعَشْرِ مِنْهُ وَ آخِرُ خَمِيسٍ فِيهِ فَقُلْتُ كَيْفَ صَارَتْ هَذِهِ الْأَيَّامُ الَّتِي تُصَامُ فَقَالَ إِنَّ مَنْ قَبْلَنَا مِنَ الْأُمَمِ كَانَ إِذَا نَزَلَ عَلَى أَحَدِهِمُ الْعَذَابُ نَزَلَ فِي هَذِهِ الْأَيَّامِ فَصَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص هَذِهِ الْأَيَّامَ الْمَخُوفَةَ (2)
حماد بن عثمان از امام صادق (عليه السّلام) روايت كرده كه فرمود: رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) آن قدر روزه [مستحبی] گرفت تا اينكه [مردم] گفتند: حضرت افطار نمى كند، سپس آن قدر افطار كرد [و روزه مستحبی نگرفت] تا اينكه گفتند: روزه [مستحبی] نمى گيرد! پس از آن مانند داود (عليه السّلام) يك روز روزه مى گرفت و روز ديگر افطار مى نمود، و در مراحل پايانى عمر، در هر ماه، سه روز را روزه مى گرفت و مى فرمود: این گونه روزه گرفتن [یعنی سه روز روزه گرفتن در ماه، از جهت معنوی و ثواب] برابر با روزه تمام ماه است، و كينه درون و وسوسه را از بين مى برد. حماد از حضرت پرسید: آن روزها كدامند [یعنی آن سه روزی که پیامبر برای روزه مستحبی سنت گذاشت]؟ فرمود: اولين پنجشنبه دهه اول، و اولين چهارشنبه دهه دوم، و آخرين پنجشنبه دهه سوم هر ماه. حماد پرسید: چرا اين روزها برای روزه تعيين شدند؟ فرمود: در امت هاى پيش از ما هر گاه عذاب بر آنان نازل مى شد، در يكى از اين روزها نازل می شد، پس رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) اين روزهای ترسناک را براى روزه گرفتن انتخاب نمود!
1- فقها هم بر اساس همین روایات گفته اند که سه روز روزه در هر ماه مستحب است: روزه اولین پنجشنبه هر ماه و آخرین پنجشنبه هر ماه و اولین چهارشنبه دهه دوم هر ماه. (وسیلة النجاة، آیة الله بهجت، ج 1 ، ص 327)
2- الكافي، ج 4، ص 89، ح 1
