پول ربا يا نزول چه تأثيرى در زندگى انسان دارد؟

پرسش:
از نگاه قرآن كريم پول ربا يا نزول چه تأثيرى در زندگى انسان دارد؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب
ربا گرفتن و دادن آن حرام است و اثر يك لقمه حرام در چندين نسل باقى مى ماند و در برخى احاديث آمده كه يك لقمه حرام تا چهل روز مانع قبولى نماز و دعا مى شود.[1] رباخوارى از گناهان كبيره است و آيات متعدد و نيز روايات بسيارى در مذمت رباخواران وارد شده است.[2]
رباخوارى از نظر اخلاقى اثر فوق العاده بدى در روحيه وام گيرنده به جا مى گذارد و كينه ربا دهنده را در دل خودش مى يابد و پيوند تعاون و همكارى اجتماعى را بين افراد و ملت ها سست مى كند.
طبق منطق قرآن كريم: (اَلَّذينَ يَأكُلونَ الرِّبا لايَقومونَ اِلاّ كَما يَقومُ الَّذى يَتَخَبَّطُهُ الشَّيطانُ مِنَ المَسِّ؛[3]كسانى كه ربا مى خورند برنمى خيزند مگر مانند كسى كه بر اثر تماس شيطان ديوانه شده و نمى تواند تعادل خود را حفظ كند.)رباخواران فاقد تفكر صحيح اجتماعى هستند و عملى هم چون عمل ديوانگان دارند؛ ضمن آن كه در قيامت نيز بسان ديوانگان محشور مى شوند.
در احاديث نيز آمده است كه رباخوارى باعث از بين رفتن «دين» است؛ شخصى از حضرت امام صادق(عليه السلام) سؤال كرد: خدا مى فرمايد: (يَمحَقُ اللّهُ الرّبا و يُربِى الصَّدقاتِ؛ خدا ربا را از بين مى برد و صدقه ها را زياد مى كند)، ولى من ديده ام كسى را كه ربا مى گيرد و مالش زياد مى شود.
حضرت فرمود: چه نابود كردنى بالاتر از اين كه يك درهم ربا دين رباخوار را از او مى گيرد و اگر از رباخوارى توبه كند، مال او از دستش مى رود و فقير مى شود.[4]
بالاخره مى توان گفت: هر اثر و مفسده اى كه لقمه حرام در زندگى دنيوى و اخروى انسان دارد، مانند از بين رفتن بركت، انحراف فرزندان، قبول نشدن نماز و دعا و ... ربا نيز در زندگى اين اثرها را دارد.[5]

[1]. بحارالانوار، ج 63، ص 314.
[2]. ر.ك: بقره/275 ـ 276 و بحارالانوار، ج 103، باب 5 و 6.
[3]. بقره/275.
[4]. من لا يحضره الفقيه، شيخ صدوق، ج 3، ص 279.
[5]. براى آگاهى بيشتر ر.ك: الميزان، ج 4، ص 201؛ تفسير احسن الحديث، سيد على اكبر قرشى، ج 2، ص 310.