تعریف "طى الارض" چیست؟

پرسش:

منظور از طی طریق چیست؟

پاسخ:

با عرض سلام و ارزوي توفيق روز افزون الهي براي شما.

1- براى طى الارض چندين معنا ذكر شده است

2- نزديك شدن مكان‏ها به يكديگرتجدد امثال يعنى ارسال صورتى به مكانى كه اراده مى كند

3- اعدام و ايجاد، يعنى در يك مكان وجود عينى خود را نابود و همان زمان در مكان ديگر ايجاد مى كند. اين قدرت را خدا به پيامبران و ائمه و بعضى از اولياى الهى عنايت كرده است. ديگران هم با اجازه يا به دستور و يا همراه با اولياى الهى مى توانند طى الارض كنند، البته چنين افرادى مسئله را پنهان نگه مى دارند و به كسى نمى گويند مگر با اذن الهى و براى هدايت شخصى يا امر ديگر.
اگر انسان روحش را از آلودگى‏ها و تعلق‏ها پاك ساخته و خود را به اصل خويش برساند، يعنى روح خدائى ممكن است به اين مقام نائل آيد.

ممكن است پاك كردن نفس از آلودگى، شرط لازم براى رسيدن به اين مقام باشد، ولى شرط كافى براى آن نباشد. عارفان معمولاً به سالكان در اين راه سفارش مى كنند كه در درجه اوّل از محرّمات اجتناب كنند و واجبات را انجام دهند. در درجه بعد آنان را به انجام دادن مستحبات و دوري از مكروهات توصيه مى كنند.
قرآن مجيد طى الارض را براى يكى از نزديكان با ايمان و دوستان حضرت خاص سليمان به نام آصف بن برخيا ذكر كرده كه توانست تخت سليمان را به يك چشم بر هم زدن حاضر كند

قرآن مجيد درباره او مى فرمايد: "كسى كه دانشى از كتاب داشت، اين كار را انجام داد".(1))

بسيارى از مفسران گفته‏اند: اين مرد با ايمان، از اسم اعظم الهى با خبر بود. البته منظور از آگاهى بر اسم اعظم، تخلّق (آراستگى) به آن اسم و وصف است، يعنى انسان از نظر آگاهى و اخلاق و تقوا و ايمان آن چنان تكامل يابد كه مظهرى از اسم الهي گردد.

اين تكامل معنوى و روحانى (كه پرتوى از آن اسم اعظم الهى است) قدرت بر اين كار را فراهم مى كند.(2))

براى توضيح بيشتر اين بحث مراجعه كنيد به كتاب مهرتابان از علامه محمد حسين طباطبايى، ص 177 - 186.
در كتاب معاد شناسي علامه تهراني و كتاب نشان از بي نشان ها كه در شرح احوال نخودكي اصفهاني است، بعضي از نمونه ها بيان شده است.


نمل (27) آيه 40.1

تفسير نمونه، ج 15، ص 470، با تلخيص.2