احكام روابط زن و مرد
نگاه
معناى قصد ريبه و لذت
591. منظور از قصد ريبه و لذّت چيست؟

ج. نظر با ريبه، نگاهى است كه همانند كسى كه نظر سويى دارد، باشد، اگرچه خوف فتنه نباشد و لذت اعم از ريبه است، واللّه  العالم.

معناى ريبه در نگاه

592. اگر انسان همان گونه كه از ديدن يك باغ و گلستان لذّت مى  برد، از نگاه كردن به صورت انسان ديگر (مرد يا زن) لذّت ببرد، آيا حرام است؟ و مصداق قصد ريبه و لذّت به حساب مى  آيد؟

ج. ظاهرا نظر ريبه عبارت است از نگاهى كه شبيه به نگاه قصد كننده حرام است، اگرچه به عدم وقوع در حرام، علم داشته باشد.

نگاه بدون شهوت به نامحرم

593. اگر در نگاه به نامحرم تحريكى نباشد، باز هم حرام است؟

ج. اگر به مواضع محرّمه باشد، باز هم حرام است.

نگاه به دختر و پسر غير بالغ مميّز

594. نظر مرد به غير وجه و كفّين دختر مميّز غير بالغ و همچين نظر زن به پسر نابالغ مميّز، بدون ريبه چگونه است؟

ج. بنابر احتياط واجب نگاه كردن مرد به بدن و موى دخترى كه نه سال قمرى  اش تمام نشده، ولى خوب و بد را مى  فهمد جايز نيست؛ اگرچه بدون قصد لذت هم باشد. هم چنين نگاه كردن زن به بدن پسرى كه بالغ نشده ولى خوب و بد را مى  فهمد، جايز نيست.

نگاه به چشم سرمه كشيده

595. اگر مرد به اعضاى زن نامحرمى كه همراه با زينت و آرايش است، هر چند از مواضع استثنا باشد، مانند: چشم سرمه  دار يا دست همراه با انگشترى، نگاه كند ولو با قصد لذت هم نباشد، چه حكمى دارد؟

ج. حرام است، زيرا خود اين تزيّن و تبرّج معرضيّت براى فتنه و ريبه و شأنيّت براى فساد دارد و همين براى حرمت كافى است.

نگاه به صورت و دو دست نامحرم

596. آيا نگاه كردن به صورت و دست هاى نامحرم جايز است؟

ج. اگر بدون ريبه و قصد لذت باشد، در مورد غير زينت يا اصلاح جايز است؛ اگرچه احوط ترك آن است.

نگاه به فروشنده در هنگام خريد كالا

597. نگاه كردن به زن فروشنده موقع خريد اجناس، چگونه است؟

ج. نگاه كردن به غير از صورت و دست ها، حرام است و نگاه به صورت و دست فروشنده  ها، بدون ريبه و قصد لذت جايز است.

نگاه به دختران كوچك

598. از دخترانى كه كوچك و با چادر مى  باشند خوشم مى  آيد چون معنويت خاصى دارند، آيا نگاه كردن به آن ها اشكال دارد؟

ج. اگر به سنى رسيده  اند كه خوب و بد را مى  فهمند، نگاه كردن به بدن و موى آن ها بنابر احتياط واجب جايز نيست، امّا به صورت و دست هاى آن ها اگر ريبه و قصد لذت نباشد، اشكال ندارد.

عدم جواز نگاه به نامحرم

599. نگاه كردن به زن نامحرم در خيابان و بازار كه صورت آن ها آرايش كرده و قسمت جلوى موى آن ها آشكار باشد، بدون قصد تلذّذ و ريبه چه حكمى دارد؟

ج. جايز نيست.

نظر به وجه و كفّين نامحرم

600. آيا نگاه كردن به وجه و كفّين زن نامحرم بدون قصد لذت اشكال دارد؟

ج. بدون ضرورت خلاف احتياط است.

نگاه به موى زن هاى بد حجاب

601. با عنايت به مسأله  ى 1935 و اين مطلب كه امروزه در شهرهاى بزرگ بيرون بودن مقدارى از موى سر، امرى عادى شده است، آيا مى  توان از اين رو كه اين مقدار موى سر عرفا بيرون است به آن نگاه كرد، مانند برخى قبايل كه معمولاً مقدارى از موهايشان بيرون است؟

ج. در فرض مرقوم جايز نيست.

نگاه به چهره زن مؤمن

602. نگاه كردن به چهره مومن ثواب است، حال اگر نامحرم باشد همين حكم را دارد؟

ج. خير.

نگاه به زنان در اجتماع

603. تكثر المتبرجات فى الجامعات و يعسر نفى النظر الكامل عنهن فما هو حكم النظر غيرالعمدى لهن مع العلم بتحققه عند دخول الجامعة؟ و هل ان النظر العادى غير الشهوانى للمتبرجات جايز أم لا؟

ج. النّظر الى الوجه والكفّين من غير ريبة مورد الاحتياط المطلوب، وامّا غيرهما فتعمّد النّظر بلاضرورة ممنوع، و كذا إدامة النظر بلاضرورة، فعلى من وقع نظره لا عن عمد أن لا يكرّر و لا يديم الاّ للضّرورة.

نگاه خواهر و برادر به بدن يكديگر

604. آيا نگاه كردن خواهر و برادر به بدن يكديگر جايز است؟

ج. اگر قصد لذت نداشته باشند مى  توانند غير از عورت، به تمام بدن يكديگر نگاه كنند. (به مسأله  ى 1939 رساله رجوع شود.)

نگاه اتفاقى به دختران بى  حجاب

605. آيا نگاه اتفاقى به دخترانى كه موهاى خود را نمى  پوشانند، جايز است؟

ج. اگر آن نگاه تكرار نشده و يا ادامه نيابد، اشكال ندارد.

نگاه زن به بدن مرد نامحرم بدون قصد لذت

606. آيا نگاه كردن زن به بدن مرد نامحرم بدون قصد لذت حرام است؟

ج. نگاه كردن به قسمتى از بدن مرد نامحرم كه غالبا باز است ـ مثل سر ـ اشكالى ندارد، مگر اين كه نگاه كردن كمك به معصيت باشد و در غير اين مواضع بنابراحتياط واجب حرام است.

607. نگاه كرن به قسمتى از بدن مرد نامحرم كه غالبا باز است چه حكمى دارد؟

ج. اگر اين نگاه كردن كمك به معصيت نباشد، جايز است.

نگاه به لباس زن نامحرم

608. اگر مردى به لباس زن نامحرمى كه بر روى بند لباس پهن شده نگاه كند، اشكال دارد؟

ج. اگر مفسده  اى نداشته باشد، اشكال ندارد.

نگاه شهوانى به خود

609. نگاه شهوانى به بدن خود چه حكمى دارد؟

ج. حرام است.

وضو در برابر نامحرم

610. وضو گرفتن زن آن جا كه مرد نامحرم او را ببيند، چگونه است؟

ج. با توجه و التفات جايز نيست.

نگاه به موهاى جدا شده از زن نامحرم

611. نگاه كردن مرد به موهاى جدا شده از زن نامحرم بدون لذت چه حكمى دارد؟

ج. بنابر احوط جايز نيست، چون اضافه  اش به زن باقى است و در زمان اتّصال به بدن، شدّت تحريم مو از پوست بيشتر است.

نگاه به مجامعت حيوانات

612. در روستاها عمل مجامعت و جفت گيرى حيوانات عملى، معمول و شايع است، آيا نگاه كردن به اين عمل از روى شهوت يا بدون آن اشكال دارد؟

ج. نگاه با شهوت حرام است.

نظر براى ازدواج

613. جوانى كه مى  خواهد با دخترى ازدواج كند بعد از ديدن همديگر و قبل از جارى ساختن صيغه  ى عقد، آيا پسر مى  تواند به اين دختر [دوباره [نگاه كند؟

ج. اگر براى اطّلاع عقلايى دوباره نظر كند، جايز است.

نگاه شهوت  انگيز به نامزد قبل از عقد

614. آيا نگاه شهوت  انگيز به كسى كه مى  خواهم با او ازدواج كنم جايز است؟

ج. از اين جهت مثل ديگران است و از غير اين جهت در مسأله  ى 1944 رساله توضيح داده شده است.

نگاه به دختران جهت انتخاب همسر

615. براى انتخاب همسر مى  توانم به دخترها نگاه كنم؟

ج. اگر از موارد مسأله  ى 1944 رساله نيست، خير.

نگاه دانشجو به استاد خانم

616. نگاه به استاد خانم كه از روى شهوت نباشد، لكن در انسان تأثير بگذارد چه طور است؟

ج. اگر معرضيت براى ريبه و فتنه و تعقّب به حرام دارد و يا نگاه به غير وجه و كفين است، جايز نيست.

617. برخى از معلمين ما زن هستند و من مجبورم براى تمركز، به چهره معلم نگاه كنم، ولى با توجه به اين كه آن ها حجاب درستى ندارند وظيفه چيست؟

ج. به نحوى كه در سؤال قبلى ذكر شد، جايز نيست.

نگاه به مرد نامحرم

618. آيا نگاه به مرد نامحرم، براى فهميدن سخن هاى او، گناه است؟

ج. اگر خوف مفسده نباشد، اشكال ندارد.

نگاه به هم كلاسى  هاى نامحرم

619. با توجه به اين كه كلاس هاى دانشجويان دختر و پسر با هم برگزار مى  شود، طبعا ناخودآگاه چشم پسران دختران نامحرم مى  افتد، حكم آن در صورتى كه بدون قصد لذت باشد چيست؟

ج. نگاه كردن غير عمدى اشكالى ندارد، اما بايد از تكرار يا ادامه نگاه پرهيز نمود ولى تحصيل كردن در اين كلاس ها اگر از وقوع در حرام ايمن نيست، حرام است.

مرز نگاه استاد مرد به دانشجوى دختر

620. حدود نگاه بين استاد مرد و دانشجوى دختر چيست؟

ج. دختر نبايد نزد استاد مرد به نحوى كه موجب اختلاط زن و مرد است درس بخواند، مگر اين كه از پشت پرده باشد و خوف مفسده  اى هم در كار نباشد.

تدريس در كلاس خانم ها

621. به هنگام تدريس در كلاس خانم ها به جهت ارزيابى كلاس و جلب توجّه شاگردان نسبت به درس، به ناچار نگاهى كلّى به خانم ها انجام مى گيرد و هيچ گونه قصد ريبه و لذّتى در كار نيست. اين عمل چه حكمى دارد؟

ج. نگاه كردن به زن مسلمان بدون ريبه هم جايز نيست، مگر وجه و كفين.

نگاه به زنان غير مسلمان

622. نگاه كردن به زنان نامحرم غير مسلمان (چه اهل كتاب و چه كفّار) اگر موجب مفسده باشد، چه حكمى دارد و اگر با ريبه نباشد چه حكمى دارد؟

ج. در صورت مفسده حكم آن حرمت است، و نگاه با عدم ريبه در آن چه جايز است از مسلمان، اشكال ندارد و در غير آن ها محلّ احتياط است. (جهت توضيح بيشتر به مسأله  ى 1935 رساله رجوع شود.)

نظر به بدن اهل كتاب

623. نظر به اهل كتاب در خارج از كشور با وضع لباس فعلى آن ها جايز است يا نه؟

ج. نگاه به جاهايى از بدن آن ها كه عادتا پوشانده نمى  شود، بدون قصد لذت و در صورتى كه خوف واقع شدن در حرام نباشد، جايز است.

نگاه به موى زنان اهل كتاب

624. نگاه كردن به موى سر زنان اهل كتاب، اگر بدون قصد ريبه باشد، چه حكمى دارد؟

ج. حفظ نظر به آن چه خودشان آشكار مى  نمايند، غير عورتين، لازم نيست.

دست دادن به زنان كتابى

625. آيا نگاه كردن به زنان اهل ذمه و دست دادن با آن ها اشكال دارد؟

ج. مجرد نگاه كردن بدون قصد لذت و در صورتى كه خوف وقوع در حرام نباشد جايز است، ولى دست دادن با آن ها جايز نيست.

حرمت لمس و نظر اعضاى داخلى نامحرم

626. آيا لمس و نظر اعضاى داخلى بدن نامحرم، مانند اعضاى ظاهريه حرام است؟

ج. حرام است، مگر در مورد ضرورت كه اقتصار بر حدّ ضرورت مى  شود.

معالجه

627. چنان چه جهت گذاردن وسيله جلوگيرى از حاملگى مانند IUD در داخل رحم، ظاهر آلت تناسلى زن به وسيله  ى پارچه توسّط شوهر پوشانده شود، به طورى كه تنها مجراى درونى آن مشخّص باشد، آيا گذاردن وسيله با توجّه به لزوم نگاه به مجراى درونى آلت تناسلى زن توسّط پزشك [زن يا مرد] جايز است يا خير؟

ج. درون و برون آلت تناسلى در حكم، از حيث نظر و لمس فرقى ندارد.

سونوگرافى زنان توسط مرد

628. در برخى از شهرها و مناطق، متخصص زن جهت سونوگرافى وجود ندارد و به لحاظ تشخيص حاملگى و وضعيت جنين و يا ناراحتى  هاى داخلى و كليوى، زنان مجبور به مراجعه به چنين متخصصينى هستند، آيا چنين بيمارانى، بايد به شهرهاى مجاور كه متخصص زن دارد بروند يا مى  توانند جهت سونوگرافى به مرد مراجعه نمايند؟

ج. تا ممكن است بايد به شهرهاى مجاور بروند.

كشف عورت براى معالجه

629. اگر شخصى جنب نمى  شود و همين موجب اذيّت وى مى  شود، آيا اين مطلب مجوّز براى كشف عورت براى معالجه مى  شود؟

ج. اين حالت ظاهرا مرض به شمار مى  آيد و او به اين معالجه محتاج و مضطرّ است و براى معالجه تا ممكن باشد، از محرّمات اختياريّه اجتناب كنند.

نگاه به عورت زن زائو

630. نگاه كردن به عورت زن زائو، هنگام عمل زايمان چه حكمى دارد؟

ج. اگر از موارد مسأله  ى 1941 رساله نيست، جايز نيست.

مراجعه زن به پزشك مرد با وجود پزشك زن

631. آيا مراجعه زن به پزشك مرد، در صورت وجود پزشك زن در همان رشته پزشكى جايز است؟ با توجه به اين كه غالبا به او نگاه شده و گاهى هم از او معاينه به عمل مى  آيد.

ج. بايد از نظر نامحرم با تمكّن خوددارى شود و در فرض سؤال جايز نيست.

معاينه عورتين توسط جنس مخالف

632. معاينه عورتين براى جنس مخالف جايز است يا بايد احتياط كرد؟

ج. اگر معالجه منحصر در نگاه كردن به عورت او باشد و معالجه توسط جنس موافق غير ممكن يا دشوار باشد، جايز است.

نگاه ضرورى به عورت نامحرم

633. در صورتى كه لمس و يا نگاه به عورت نامحرم ضرورت داشته باشد، آيا جايز است؟

ج. به مسأله  ى 1941 رساله رجوع شود.
 
نظر به نامحرم هنگام تحصيل پزشكى

634. اينجانب دانشجوى سال چهارم پزشكى هستم. در اين مقطع تحصيلى گاهى اوقات جهت آموزش بر بالين بيماران زن و يا در اتاق عمل جرّاحى جهت يادگيرى عملى، لازم است كه به محل ه اى حرام بدن زن نگاه كنم و احيانا با دستكش يا بدون آن بر بدن زنان دست بزنيم. وظيفه چيست؟

ج. لمس و نظر به بدن اجنبيّه و محلّ هاى حرام ديگر تجويز نمى  شود. بلى در موارد ضرورت هايى كه مراعات آن لازم است، مثل توقّف نيازهاى پزشكى مسلمين بر آن و منحصر بودن، در حدّ ضرورت مانع ندارد و تشخيص موضوع بر عهده  ى خود مكلّف است.

نگاه كردن به صورت زنان چادرنشين

635. نگاه كردن به صورت زنان چادرنشين كه معمولاً قسمتى از موى سر آن ها ديده مى  شود، براى مرد نامحرم چه حكمى دارد؟ توضيح آن كه ايشان به اين نوع پوشش عادت كرده  اند و اگر تذكر داده شود نمى  پذيرند.

ج. نظر عمدى خلاف احتياط است و حفظ نظر (بدون ادامه و بدون تهييج) نيز واجب نيست، مگر برداشت بدى شود و ديگران اين طور به نظرشان بيايد كه آن چه جايز نيست، او جايز مى داند.

نگاه به زنان با لباس هاى محلى

636. نگاه كردن به زنانى كه لباس محلى مى  پوشند و معمولاً به جاى روسرى، از تكه پارچه  ى تور، استفاده مى  كنند و موها و گردن و گوش هاى آن ها كاملاً مشخص است، چه حكمى دارد؟

ج. حرام است

بازيگرى زنان و تماشاى آن

637. بازى خواهران در تئاتر وتماشاى آن ها توسط برادران در حال بازى چه صورت دارد؟

ج. اگر موجب تهييج شهوات اهل آن است، جايز نيست.

نگاه به بازيگر زن

638. نگاه كردن به هنرپيشه زن از نزديك چه حكمى دارد؟

ج. مثل سايرين جايز نيست.

نگاه به نامحرم بدون پوشش مناسب

639. شوهر خاله  هايم در منزل پوشش خوبى ندارند، حكم نگاه كردن به آن ها چگونه است؟

ج. بنابر احتياط واجب حرام است اما جواز نگاه كردن زن به قسمتى از بدن مرد نامحرم كه غالبا باز است، مثل سر، خالى از وجه نيست، مگر اين كه اين نگاه كردن كمك به معصيت باشد. (به مسأله  ى 1933 رجوع شود.)

تعارض احكام شرع با قوانين رايج

640. در برخى موارد، بين احكام شرع و قوانين رايج پزشكى يا آموزشى به ويژه در موضوع پوشش و تماس و نگاه و يا اختلاط زن و مرد تعارض وجود دارد، در چنين موارد تكليف بيماران و دانشجويان چيست؟

ج. در هر حال رعايت احكام شرع واجب است.

منبع: http://www.bahjat.org/index.php/ahkam-2/esteftahat/62-2011-09-06-09-05-24.html