پرسش:
يكي از اسرار غريبه به جهت ديدار امام زمان چه سري مي باشد ؟
پاسخ:
با سلام و ادب
دوست عزیز پرسش شما براي ما خوب مفهوم نيست لطف نماييد آن را به صورت واضح و شفاف بيان نماييد .
در مورد ديدار و ارتباط با امام زمان مطالب ذيل تقديم مي شود:
1- ملاقات حضوري:
در خصوص امكان و عدم امكان ملاقات حضوري با امام زمان(ع) اختلاف است. برخي عقيده دارند كه ملاقات حضوري امكان دارد و انسان با رعايت تقوا و ايجاد شايستگي، مي تواند به حضور امام زمان(ع) برسد. چنان كه شخصيت هايي مانند مقدس اردبيلي،(1) علامة حلي(2) و علامة بحرالعلوم(3) به حضور حضرت رسيد ند. سيد مرتضي،(4) شيخ طوسي و ... از طرفداران اين نگرش هستند. شيخ طوسي مي نويسد: "ما قطع نداريم كه حضرت از تمام اولياي خود، پنهان باشد، بلكه جايز است كه براي بيشتر آنان ظاهر گردد".
برخي ديگر عقيده دارند كه ملاقات حضوري با امام زمان(ع) امكان ندارد. محمد بن ابراهيم، معروف به نعماني،(5) فيض كاشاني،(6) و كاشف الغطا،(7)و از طرفداران اين نگرش هستند. اينان به برخي از روايات تمسك نموده اند كه هر گونه ارتباط حضوري با امام زمان(ع) را منع كرده است.(8) امام زمان(ع) در توقيع شريف خطاب به آخرين نايب خاص خود، يعني علي بن محمد سمري فرمود: "به زودي از شيعيان من كساني خواهند آمد كه ادعاي ديدن مرا مي كنند. آگاه باشيد، هر كس قبل از خروج سفياني، و صيحة آسماني، ادعا كند كه مرا ديده دروغگوي افترا زننده است".(9)
واقعيت آن است كه با تقوا و معنويت و قابليت مي توان به حضور آن امام همام رسيد، چنان كه برخي از بزرگان به حضور او رسيده اند. به نظر مي رسد رواياتي كه دلالت بر منع ملاقات دارند، ناظر بر اين است كه جلوي هر گونه سوء استفاده از ادعاي ديدن امام زمان گرفته شودو هر كس ادعاي رؤيت امام زمان (ع) را نكند.
2- ارتباط معنوي:
بي ترديد مي توان با امام زمان(ع) ارتباط معنوي بر قرار كرد. البته اين ارتباط با بهره گيري از تقوا، دعا خواندن و توسل به ائمه(ع)، به ويژه به ساحت مقدس امام زمان(ع) امكان پذير است. شايد بر همين اساس باشد كه يكي از وظايف شيعيان در زمان غيبت، دعا كردن براي امام زمان(ع) و توسلات بيان شده است.(10) ارتباط معنوي بدان معنا نيست كه انسان امام زمان(ع) را ملاقات حضوري كند، بلكه بايد با آن امام ارتباط برقرار كند و هميشه به ياد او بوده و او را در تمام اعمال ناظر بداند. هرگاه چنين لياقت و شايستگي اي حاصل شد حضرت به انسان عنايت نموده و به رفع مشكلات انسان مي پردازد؛ از اين رو امام زمان(ع) در توقيعي كه براي شيخ مفيد صادر نمود فرمود:" ما بر اخبار و احوال شما آگاهيم و هيچ چيز از اوضاع شما بر ما پوشيده نمي ماند".(11)
باز حضرت درهمان توقيع فرمود: "ما در رسيدگي و سرپرستي شما كوتاهي نكرده و ياد شما را از خاطر نبرده ايم. اگر جز اين بود، دشواري ها و مصيبت ها بر شما فرود مي آمد و دشمنان، شما را ريشته كن مي كردند".(12)
ارتباط معنوي انسان با امام زمان(ع) سبب مي شود كه حضرت ميان مردم حضور پيدا كند، اگر چه مردم او را نشناسند. امام علي(ع) فرمود: "سوگند به خدا ، حجت خدا ميان آنان هست و در كوچه و بازار گام بر مي دارد و بر خانه هاي آنان وارد مي شود و در شرق و غرب جهان به سياحت مي پردازد و گفتار مردمان را مي شنود و بر اجتماعات آنان وارد شده سلام مي دهد. او مردمان را مي بيند".(13)
در دعاي ندبه مي خوانيم: "جانم فدايت! تو آن غايبي هستي كه از ميان ما بيرون نيستي. جانم فدايت! تو آن دور شده از وطن هستي كه از ما دور نيستي".(14)
پي نوشت ها:
1- منتهي الآمال، ج2، ص 470؛ مهدي موعود، ص 934.
2- تنكابني، قصص العلما، ص 259.
3- بحارالانوار، ج 52، ص 174
4- تنزيه الانبياء، ص 182، به نقل از مجلة حوزه، ويژه نامة امام زمان، ص 99.
5- كتاب الغيبه، ص 99.
6- وافي، ج 2، ص 414.
7- حق المبين، ص 87
8- شيخ طوسي، كتاب الغيبه، ص 395.
9- شيخ صدوق، كمال الدين، ص 516.
10- منتهي الآمال، ص 559و 562.
11- احتجاج طبرسي، ج 2، ص 596.
12- همان.
13- جباري، عاشوري و حكيم، تاريخ عصر غيبت، ص 426، به نقل از الغيبه نعماني، ص 72.