پرسش:
آيا براي تشخيص حق در هر زمان بايد ببينيم كه اين مطلب مطابق رضاي خدا ، كلام الهي ، سنت پيامبر ( ص ) و گفتار امامان معصوم ( ع ) هست يا نه ؟
پاسخ :
با سلام و عرض ادب و احترام
بعضي موارد حق روشن است و با كمترين توجه انسان حق را تشخيص مي دهد.اولین معیار ما برای شناخت حق از باطل کتاب خدا است و پس از آن سیره و عمل پیامبر و معصومان دین است . پس از این مرحله باید به عالمان دین مراجعه کرد . آنانکه به کتاب الهی و سنت و روایات معصومان آگاهی و تخصص بیشتر دارند. معصومان نیز در عمل و گفتار خود دیگران را به عالمان ارجاع می دادند.
در مراجعه به عالمان بايد به چند مطلب توجه داشت :
1- مراجعه به آنها با مراجعه به كتاب و سنت متفاوت است . كتاب و عترت دو اصل بنيادين هستند و در مراجعه تلاش مي كنيم كه معنا و مفهوم كلام آنها را دريابيم اما علما مجرا و كانال ارتباط مابا كتاب و عترت هستند .
شايد تعبير به ( ( روات احاديثنا ) ) و ( ( من عرف احكامنا ) ) و...، اشاره به همين معنا داشته باشد
.2- عالمانی كه به آنان رجوع مي كنيم ، بايد در رفتار ، عمل و زندگي زاهد ، خداترس ، باتقوا واهل اجتناب از دنيا باشند .به طور خلاصه علما واسطه اي هستند بين ما وامامان معصوم كه به شرط پاك بودن و منزه بودن ، ما را به حق مي رسانند.در ارتباط با اين واسطه گفتار و احكام آنان بايد مستند به روايات معصومين ( ع ) باشد و رفتار و عمل آنان نيز مطابق با موازين شرع و رفتارامامان معصوم باشد .
در صورت تعارض بين احكام و فتاواي عالمان شيعه ، بايد نظر آن را كه فقيه تر، عادل تر،پرهيزگارتر و راستگوتر است ملاك قرار داد.;
براي آگاهي بيشتر رجوع کنيد به : اصل اجتهاد در اسلام ، شهيد مطهري .
