آیا در قرآن آمده است که خورشید به دور زمین می چرخد؟

 پرسش:

در قرآن آمده است كه خورشيد به دور زمين مي چرخد ولي در علم ثابت شده كه خورشيد يك جا ثابت است و زمین  مي چرخد. لطفاً فلسفة اين موضوع را توضيح دهيد.
پاسخ :

با سلام و عرض ادب و احترام 

در هيچ يك از آيات قرآن نيامده كه خورشيد به دور زمين مي چرخد، به كلي قرآن براي خورشيد چند حركت بيان كرده است. در يك جا فرمود: «والشّمس تجري لمستقرلها؛ آفتاب به سوي قرارگاهش در حركت است». در آيه ديگر فرمود: «نه براي خورشيد سزاوار است كه به ماه برسد و نه سزاوار است كه شب بر روز پيشي گيرد و هر كدام از آن ها در مسير خود شناورند».
در اين دو آيه براي آفتاب هم حركت جرياني و هم حركت دوراني گفته شده است.
آن روز كه اين آيات نازل شد، فرضيه هيئت بطليموس با قدرت هر چه تمام تر بر محافل علمي حاكم بود. طبق اين فرضيه اجرام آسماني به خودي خود گردشي نداشتند، بلكه در دل افلاك (كه اجسامي بلورين و متراكم روي يكديگر همچون طبقات پوست پياز بودند) ميخ كوب شده بودند و حركات آن ها تابع حركت افلاك شان بود، بنابراين در آن روز كه آيات نازل شد، نه شناور بودن خورشيد مفهومي داشت و نه حركت طولي آن. شايد تصور مي كردند كه خورشيد به دور زمين در گردش است. اما بعد از فرو ريختن پايه هاي فرضيه بطليموس در پرتو كشفيات قرون اخير اين نظريه قوت گرفت كه خورشيد در مركز منظومه شمسي ثابت و بي حركت است و تمام منظومه شمسي پروانه وار به گرد آن مي چرخند. در اين جا باز مفهوم تعبيرات آيات فوق كه حركت طولي و دوراني را به خورشيد نسبت مي داد روشن نبود، تا اين كه باز علم پيشرفت كرد و در اين اواخر چند نوع حركت براي خورشيد ثابت شد:
حركت وضعي به دور خودش (جريان و حركتي كه خورشيد درون خود دارد و از آن انرژي و نور توليد مي شود).
حركت طولي آن همراه منظومه شمسي به سوي نقطه اي مشخص از آسمان.
حركت دوراني آن همراه مجموعة كهكشاني بزرگ تر، كه خورشيد و كل مجموعه شمسي جزئي از آن است.
به اين ترتيب يك معجزة ديگر علمي قرآن به ثبوت رسيد