کلماتی که حضرت آدم برای پذیرش توبه اش خواند، چه بود؟

پرسش:

کلماتي که حضرت آدم براي پذيرش توبه اش بيان کرد شرح در سوره بقره ايه 37 امده است که حضرت ادم از خدا کلماتي را اموخت که موجب پذيرفتن توبه اش شد.اين کلمات چه بود؟آيا با گفتن، توبه ما نيز پذيرفته مي شود؟

پاسخ:

پرسشگر محترم سلام. اميد است هميشه موفق و شادکام باشيد.
توبه يعني پشيماني واقعي و تصميم به بازگشت از گناه و جبران آن . توبه ، اگر نصوح و  واقعي باشد از هر گناهي، پذيرفته است ،چه کبيره باشد و چه صغيره . پذيرش آن مختص به گناه خاصي نيست.
انه من عمل منکم  سوء بجهالة ثم تاب من بعد ظلمه و اصلح فانه غفور رحيم (1)
و اني لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدي(2)

بنابراين آنچه باعث پذيرش توبه مي شود ، پشيماني واقعي از ارتکاب گنان و تصميم بر باز گشت و اصلاح است  . شفاعت براي کسي کارساز است که توبه واقعي کرده باشد . کسي که واقعا پشيمان نشده و بازنگشته و تصميم بر اصلاح ندارد ، تکلم به الفاظ و اوراد و ادعيه براي او ارزش ندارد . حضرت آدم (ع) از اينکه مرتکب خوردن از درخت ممنوعه شد ، به شدت پشيمان گرديد و به سوي خدا باز گشت .با توبه و زاري از حضرت حق خواست تا خطاي او را ببخشد و بپوشاند و او را به سراي قرب بازگرداند . خداوند که صداقت ايشان را ديد، آن کلمات را به ايشان آموخت تا بدانان توسل جويد و خداوند به حرمت آنان ، توبه وي را پذيرفت .
اما اين که اين کلمات چه بوده است ، روايات مختلف است و دو مصداق مهم براي آن ذکر کرده اند :
يکي ذکر توبه و مغفرت طلبي  به صورت زير:

لا اله الا انت سبحانک اللهم و بحمدک عملت سوء و ظلمت نفسي فاغفر لي و انت خير الغافرين  و ارحمني و انت خير الراحمين  فتب علي انک انت التواب الرحيم(3)
دوم خداوند اسامي پنج تن را به ايشان ياد داد تا به آنان توسل بجويد و حضرت با توسل به آنان، طلب توبه کرد و عرض کرد :
اللهم بجاه محمد و آله الطيبين بجاه محمد و علي و فاطمه و الحسن و الحسين و الطيبين من آلهم لما تفضلت عليّ بقبول توبتي و غفران خطيئتي و اعادتي من کراماتک الي مرتبتي. (4)

اما همان گونه که بيان شد ، سبب اصلي پذيرش توبه ، داشتن حقيقت قلبي و عملي توبه است.

پي نوشت ها:
1.انعام(6)،آيه 54.
2.طه (20)،آيه82.
3. البرهان ،ج1،ص191. اين دعا با شرح بيشتر و کمتر هم در روايات آمده که در همين منبع موجود مي باشند.
4همان ،195.