پرسش :
پیامبران به مهربانی معروف می‌باشند آیا در بین پیامبران پیامبر خشن نیز وجود دارد؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
هیچ کدام از پیامبران الهی خشونت‌گرا به معنای متداول امروزی نبودند. در ادیان آسمانی رأفت و مدارا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا از آنجا که از پیامبر اسلام(ص) به عنوان رحمت یاد شده است(1). در آیه دیگر یکی از رمز موفقیت پیامبر در جذب مردم مهرورزی حضرت بیان شده است: «به رحمت الهی، با آنان نرمخو و پر مهر شدن. اگر تندخو و سخت دل بودی، بی شک از پیرامون تو پراکنده می‌شدند از آنان درگذر و برای ایشان آمرزش بخواه و در کارها با آنان مشورت کن و چون تصمیم نهایی گرفتنی، بر خدا توکل کن...»(2)
در واقع هدف پیامبران هدایت مردم است و لازمه آن این است که مردم به آنها اعتماد نموده و به آنها نزدیک شوند و هیچ چیزی جز محبت و مهربانی نمی‌تواند انسان‌ها را جذب کند. پس بر اساس هدف پیامبران که هدایت است آنها نه تنها مهربانی و عطوفت را سر لوحه کار خود قرار داده‌اند، بلکه به آن مأمور بودند. همچنین بر این اساس که خداوند می‌داند رسالت خود را در چه جایی قرار دهد، خداوند از میان انسان‌ها مردمی را بر می‌گزیند که بتواند هدایت مردم را به بهترین صورت انجام دهند. چون محبت و عطوفت لازمه هدایتگری است، پس خداوند کسانی را بر می‌گزیند که این صفت در آنها باشد.
البته انبیا وظیفه داشتند با ظالمان و رهبران ستمگر با قاطعیت برخورد نمایند. همین طور وظیفه داشتند با مفسدان و قانون گریزان با قاطعیت و صلابت برخورد کنند، از این رو در قرآن آمده است: «ما رسولان خود را با دلائل روشن فرستادیم و با آنها کتاب و میزان نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند و آهن را نازل کردیم که در آن قوّت شدیدی است...»(3).
آهن اشاره به صلاتب و قاطعیت است. برای حفظ و اداره جامعه هم هدایت و فرهنگ‌سازی لازم است و هم قاطعیت، زیرا برخی از انسان‌ها موعظه و رأفت را نادیده گرفته، به حقوق دیگران تجاوز می‌کنند. طبیعی است با این گروه باید با قاطعیت برخورد شود اگر پیامبران با بعضی از ظالمان و مفسدان برخورد داشته‌اند، به دفاع از آیین الهی و حقوق توده مردم پرداخته‌اند.
پی‌نوشت‌ها:
1ـ انبیاء (21) آیه 107.
2ـ آل عمران(3) آیه 159.
3ـ اصول کافی، ج 2، ص 117.
4ـ حدید (57) آیه 25؛ تفسیر نمونه، ج 23، ص 370 به بعد.
