پرسش:
در حالى كه قرآن كريم مى گويد ميان رسولان خدا تفاوتى نيست، پس چرا ما مسلمانان حضرت محمد(صلى الله عليه وآله وسلم)را برتر از ديگر پيامبران مى دانيم؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
همان گونه كه در متن پرسش نيز آمده، قرآن كريم فرقى ميان پيامبران نمى گذارد. مثلا در آيه 285 سوره بقره از زبان پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)و مؤمنان آمده است: (لانُفَرِّقُ بَينَ اَحَد مِن رُسُلِهِ؛ ما در ميان هيچ يك از پيامبران خدا، فرق نمى گذاريم) در آيه 136 همان سوره نيز خدا به اهل ايمان فرمان مى دهد كه چنين بگويند: (قُولُوا آمَنّا بِاللّهِ و... لانُفَرِّقُ بَينَ اَحَد مِنهُم؛ بگوييد ما به خدا ايمان آورديم... ميان احدى از پيامبران فرق نمى گذاريم). آيه 152 سوره نساء هم اين مطلب را چنين بيان مى دارد: (والَّذينَ آمَنوا بِاللّهِ ورُسُلِهِ ولَم يُفَرِّقوا بَينَ اَحَد مِنهُم اُولـئِكَ سَوفَ يُؤتيهِم اُجورَهُم؛ كسانى كه به خدا و رسولان او ايمان آورده، و ميان احدى از آن ها فرق نمى گذارند، پاداش شان را خدا خواهد داد.)
بر اساس اين آيات، بايد همه پيامبران خدا و اديان آسمانى را در مرز تاريخى خود به رسميت شناخت؛ زيرا كسى كه به خدا ايمان دارد، نمى تواند به برخى از رسولان او احترام بگذارد و برخى ديگر را ردّ كند. همان گونه كه در آيه 152 سوره نساء خوانديد، پس از ايمان به خدا، ايمان به رسولان او ذكر گرديده است. معلوم مى شود كه ايمان حقيقى به خدا، جز با ايمان به پيامبران او ممكن نيست. پس ما در اصل تصديق پيامبران الهى و تأييد آنان، فرقى در ميان پيامبران قائل نيستيم.
از سوى ديگر، چون اصول واهداف كلّى پيامبران الهى يكى است و همه آن ها ما را به توحيد و ايمان به روز جزا و اخلاق و پاكى فرا مى خوانند، ما در قبول اين پيام هاى سعادت بخش، ميان پيامبران فرقى نمى گذاريم.
روشن است كه تغيير قوانين اديان گذشته به وسيله اديان بعدى، با وحدت هدف انبيا منافاتى ندارد؛ زيرا تعليمات پيامبران، مانند مراحل گوناگون تحصيل است كه از ابتدايى و راهنمايى آغاز مى گردد و به دبيرستان و سپس دانشگاه مى انجامد. پس گرچه قوانين اديان، با مرور زمان تكميل شده است؛ ولى در عين حال، ما به همه پيامبران ايمان داريم و هدف كلّى آن ها را يكى مى دانيم.[21]
نتيجه آن كه ما مسلمانان به همه پيامبران احترام مى گذاريم و همه را بندگان شايسته خدا مى دانيم و به اصول كلّى دعوت آنان ايمان داريم و از اين نظر، فرقى ميان آنان نمى گذاريم؛ ولى اين بدان معنا نيست كه آنان از نظر درجات معنوى با هم تفاوت ندارند؛ چنان كه خود قرآن كريم نيز اين نوع تفاوت را تأييد كرده و مى فرمايد: (ولَقَد فَضَّلنا بَعضَ النَّبِيّينَ عَلى بَعض؛ همانا برخى از پيامبران را بر برخى ديگر برترى بخشيديم.)
اين آيه و نظير آن (آيه 253 سوره بقره) به روشنى مى رساند كه همه پيامبران الهى با اين كه از نظر نبوّت و رسالت همانند بودند، امّا از نظر مقام يكسان نبودند؛ زيرا
هم شعاع مأموريت آنان متفاوت بوده و هم ميزان فداكارى آنان تفاوت داشته و هم كمالات علمى و معنوى آنان با هم فرق مى كرده است.
[1]. ر.ك: تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازى و ديگران، ج 2، ص 398، دارالكتب الاسلامية؛ پيام قرآن، آية الله مكارم شيرازى و ديگران، ج 7، ص 339، نشر مطبوعات هدف.
