پرسش:
چرا خدا بشر را صبور نيافريده است؟
پاسخ:
با سلام و ادب
انسان آفريده شده است كه كمالات را به دست آورد. صبر نيز يكي از برترين كمالات است.
انسان شاگرد مدرسه اي بزرگ به نام دنيا است كه براي تحصيل مدارج عالي از ابتداي تولد وارد آن مي شود تا با كارنامه اي درخشان و ديدن نتايج پربار، نزد پروردگارش حاضر شود.
قرآن مي فرمايد: "آدمي حريص و ناشكيبا آفريده شد. چون بدي به وي رسد، بيقراري كند، و چون مالي به دست آورد، بخل كند، مگر نمازگزاران، آنان كه به نماز مداومت دارند، و آنان كه در اموالشان حقي است معيّن، براي گدا و محروم، و كساني كه روز قيامت را تصديق مي كنند و كساني كه از عذاب پروردگارشان واهمه و ترس دارند (كه از عذاب پروردگارشان در امان نتوانند بود) و كساني كه شرمگاه خويش را نگه مي دارند، مگر براي همسران و كنيزانشان كه در اين حال سرزنشي برايشان نيست، و آنان كه جز اين را بطلبند، متجاوزند، و كساني كه امانت ها و عهد هاي خود را رعايت مي كنند و كساني كه شهادت خويش را به حق ادا مي كنند و كساني كه بر نمازهايشان مواظبت مي كنند، اينان در بهشت گرامي هستند".(1) با توجه به اين آيه، صبور بودن يا ناشكيبايي هيچ كدام ذاتي انسان نيست، بلكه نسبت به انسان مؤمن و غير مؤمن مختلف است، يعني صفت صبر بايد به وسيلة خود انسان به دست مي آيد، همانند ديگر صفات خوب.
انسان بي صبر است، چون بُعد مادي و زندگي دنيايي دارد، امّا او صبر را با نماز و ديگر مراحلي كه در آيه بدان اشاره شد، به دست مي آورد تا در اين امتحان سخت مردود نشود.
او بايد با اختيار خود به اصلاح رفتار و گفتار خويش بپردازد، تا از اين راه هموار به كردار نيك برسد. صبر را بايد با صبر به دست آورد! اگر صبر به طور ذاتي ملكة انسان ها بود، بدون آن كه حاصل شود، امتحان معنا نداشت و از همان ابتدا همة انسان ها با هر نوع عملي وارد بهشت مي شدند. قرآن به گروه صابران مژده مي دهد: "البته شما را مي آزماييم به اندكي ترس و گرسنگي و نقصان در اموال و جان ها (از دست دادن مال و جان) و شكيبايان را بشارت ده".(2)
پي نوشت ها:
- سورة معارج، (70) آيات 19 تا 35.
- بقره (2) آية 155.
