پرسش:

چگونه نگرش توحیدی در زندگی انسان تاثیر گذار است؟

پاسخ:

سلام و ادب خدمیت شما دوست گرامی

باور به خدای یگانه با صفات جمال و کمالش انسان را در نور و روشنایی و امید و آسایش روحی و روانی قرار می دهد و زندگی را معنی دار می سازد، به زندگی هدف می بخشد و خوف و هراس را از انسان دور می سازد و. . . .
انسان وقتی باور کرد که جهان مخلوق و در ید قدرت خدای یگانه ای است( که بینا و شنوا و اجابت کننده و دوست دار مومنان است و هیچ قدرتی در برابر او نیست و هیچ مانعی برای اراده اش نمی باشد وبه بندگان مهربان است و بیش از خود آنان مصالح شان را رعایت می کند. نیز نمی پذیرد که بندگانش در سرگردانی بمانند و به هنگام گرفتاری آنان را ترک نمی کند و ذلت و زبونی و خواری آنان را در مقابل غیر نمی پسندد و می خواهد آنان عزیز و سر بلند باشند و. . . )چنین باور هایی انسان را قدرتمند و استوار و مصمم می گرداند و احساس ذلت و زبونی و شکست را از روح ودل آنان دور می سازد.
انسان وقتی باور داشته باشد که خدا به تمام احتیاجات و نیاز های بندگانش علم و آگاهی دارد و به برآوردن همه آنها قادر است و هیچ مانعی برای او قابل تصور نیست و بخل هم ندارد و نسبت به او و همه بندگانش محبت و شفقت دارد، چنین باورمندی با خیال راحت بر خدا توکل می کند و به هر چه به او برسد، راضی و خشنود است زیرا یقین دارد که خدا بهترین را برایش بر می گزیند.
برای باور مند به خدا شکست معنا ندارد. به بیان قرآن او را دو عاقبت بیشتر نیست: شهادت و لقای خدا و حضور بر سفره نعمت بی پایان خدا، یا موفقیت و پیروزی مقطعی و ادامه پیروزمندانه زندگی :
« قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا إِلاَّ إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ » بگو: آيا در حق ما جز يكى از دو خصلت نيك را انتظار مى‏بريد (پيروزى در نبرد يا شهادت در راه حق)؟ (1)
چنین کسی فقط به فکر انجام وظیفه ای است که خدا خواسته و هیچ خوف و حزن و اندوهی ندارد مگر ترس از اینکه به وظیفه ایمانی اش عمل نکرده باشد، این خوف و ترس هم شیرین، نیرو بخش و حرکت زا بوده و او را استوار تر می گرداند اما ترس های بنیان برانداز و اندوه های ریشه کن کننده را با او سر و کاری نیست:
« مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ » هر یک که به خدا و روز واپسين ايمان آورده و عمل شايسته انجام داده باشند، نه بيمى بر آنها (در روز قيامت) مى‏رود و نه اندوهگين مى‏شوند. (2)
چنین کسی در مصیبت های دنیا استوار است چون همه آنها را به اراده خدا و برای آزمایش می بیند که پاداش عظیم به جهت تحمل انها برایش پیش بینی شده و به این جهت به خدا رو آورده و از محضرش تحمل و رضا می طلبد:
« وَ لَنَبْلُوَنَّكُم بِشىَ‏ْءٍ مِّنَ الخَْوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَ بَشِّرِ الصَّابرِِينَ*الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ*أُوْلَئكَ عَلَيهِْمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْمُهْتَدُون (3)» و حتما شما را به اندكى از ترس و گرسنگى و كاهشى از مال‏ها و جان‏ها و محصولات (درختان، يا ثمرات زندگى از زن و فرزند) آزمايش خواهيم نمود و شكيبايان را مژده ده. * همان كسانى كه چون مصيبتى بر آنها وارد شود گويند: همانا ما از آن خداييم (ملك حقيقى اوييم به ملاك آنكه خلق و حفظ و تدبير امور و اعدام ما به دست اوست) و همانا به سوى او باز خواهيم گشت. * آنها هستند كه بر آنها درودها و رحمتى از جانب پروردگارشان مى‏رسد، و آنها هستند كه رهيافته‏اند.
انسان خدا باور نه در ایام خوشی و بهرمندی سرمست می شود و به طغیانگری رو می آورد ؛نه در ایام محرومیت و ناکامی مایوس می شود و نا امید می گرد چون همه اینها را از جانب خدا برای ساخته شدن و امتحان می داند:
« مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فىِ الْأَرْضِ وَ لَا فىِ أَنفُسِكُمْ إِلَّا فىِ كِتَابٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبرَْأَهَا إِنَّ ذَالِكَ عَلىَ اللَّهِ يَسِيرٌ*لِّكَيْلَا تَأْسَوْاْ عَلىَ‏ مَا فَاتَكُمْ وَ لَا تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَئكُمْ وَ اللَّهُ لَا يحُِبُّ كلُ‏َّ مخُْتَالٍ فَخُور (4)» هيچ مصيبتى چه در (روى) زمين (از قبيل زلزله و قحطى و ناامنى) و چه در نفوس خودتان (نظير جراحت و مرض و مرگ) روى ندهد جز آنكه در كتابى (لوح محفوظ) پيش از آنكه آن را (زمين يا شما يا آن مصيبت را) خلق كنيم ثبت است، همانا اين (كار) بر خدا آسان است*تا بر آنچه از دست شما رفت تأسف نخوريد، و بر آنچه به شما داده شادمانى (بى‏جا) نكنيد، و خداوند هيچ متكبر فخرفروشى را دوست ندارد.
نگرش توحیدی زندگی را گلستان و با هدف و شیرین می گرداند و زندگی بدون باور توحیدی جهنم و تلخ و کشنده است:
« وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى ؛هر کس از یاد من رو بگرداند (و زندگی اش بر مبنای باور توحید نباشد) زندگی سخت و کشنده ای خواهد داشت». (5)

1. توبه(9) آیه 52.
2. آل عمران (3) آیه 170.
3. همان، آیه 155-157.
4. حدید (57) آیه 22-235.
5. طه(20) آیه 124.